Kabinetsplan: adoptie uit buitenland voortaan via de staat
Adoptie uit het buitenland is straks niet meer mogelijk via bemiddelingsbureaus. Wie een kind wil adopteren kan dat alleen nog via een nieuw op te richten overheidsorganisatie regelen.
Ook mogen alleen nog kinderen naar Nederland komen als zij in hun land van herkomst niet kunnen worden opgevangen. Dat besluit het kabinet vrijdag, zo bevestigen meerdere bronnen, en wordt maandag officieel bekendgemaakt.
Adoptie uit het buitenland ligt al een jaar lang stil. Het vorige kabinet besloot daartoe nadat een onderzoekscommissie onder leiding van oud-topambtenaar Tjibbe Joustra een hard rapport presenteerde over misstanden in de adoptiepraktijk.
De commissie wees op ernstige uitwassen in het verleden met adopties uit onder meer Brazilië, Colombia en Sri Lanka. Kinderen bleken zonder toestemming van de biologische ouders te worden aangeboden ter adoptie, formulieren werden soms vervalst en er werden steekpenningen betaald.
Fraudegevoelig
Hoewel de onderzochte gevallen in het verleden speelden, stelde de commissie dat het huidige systeem met vier private bemiddelingsorganisaties ‘fraudegevoelig is en tot op heden aanleiding geeft tot misstanden’. Iets wat volgens de commissie niet was op te lossen met strenger toezicht.
De commissie wilde het liefst helemaal stoppen met adoptie uit het buitenland. Ook het kabinet overwoog dat lange tijd, maar koos uiteindelijk toch voor een tussenoplossing. De vier bureaus die nu een vergunning hebben, moeten in de plannen van minister Franc Weerwind (Rechtsbescherming) opgaan in ‘één publiekrechtelijke stichting’ onder zijn toezicht, dat ook wordt verscherpt. Al beseft het kabinet, volgens een ingewijde, dat het systeem ‘nooit helemaal waterdicht is te krijgen’.
Critici vragen zich af of dit de oplossing is, aangezien de problemen bij adoptie in het verleden mede werden veroorzaakt doordat ambtenaren hun werk slecht deden of doordat zij meewerkten aan misstanden. Dan juist de verantwoordelijkheid voor adoptie voortaan helemaal bij de overheid leggen, vinden sommigen ‘de omgekeerde wereld’.
Het aantal kinderen dat vanuit het buitenland wordt geadopteerd door Nederlanders, daalt al jaren. In 2010 waren dat er nog zo’n 700, in 2019 waren dat nog maar 145 kinderen.