Kabinet vindt excuses voor Watersnoodramp niet nodig
Het kabinet vindt het niet nodig om excuses te maken aan de slachtoffers van de Watersnoodramp. Destijds werd er al decennia gewaarschuwd dat de Nederlandse dijken onvoldoende waren. “Zelfs als men had gedacht: hier moeten we mee aan de slag, dan ontbraken simpelweg de mensen, middelen en het geld.”
Dat zegt minister Mark Harbers in een interview met het AD. De VVD-bewindsman benadrukt dat je voor het antwoord op de vraag of het kabinet excuses overweegt, terug moet naar de tijd waarin die Watersnoodramp plaatsvond. “Het land had vijf jaar Tweede Wereldoorlog achter de rug. Walcheren is onder water gezet.” De schade daarvan was volgens hem ‘amper hersteld’. “Iedereen, het hele land lag in puin.”
Wederopbouw
Zelfs als de Nederlandse overheid de dijken had willen versterken en verhogen, dan ontbraken daarvoor ‘simpelweg de mensen, middelen en het geld’, betoogt Harbers. In de speech die hij woensdag gaf bij de herdenking van de Watersnoodramp erkende hij wel dat ‘we al in de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw wisten dat veel dijken in ons land te laag en te zwak waren’.
Maar na de Tweede Wereldoorlog had volgens hem ‘wederopbouw voorrang’. “Ons land bewoonbaar en begaanbaar maken, dat vroeg alle aandacht. En ondanks het besef dat de kustverdediging op de schop moest – ondanks de hartenkreten van Johan van Veen – bleef dat werk liggen,” gaf Harbers woensdag toe.
Op urenlange storm met windkracht tien en zeewater dat opstuwde tot uitzonderlijke hoogtes van 4,55 meter boven het normale pijl, waren de dijken niet berekend. Die braken op ruim honderdvijftig plaatsen. De ramp kostte aan 1.836 mensen het leven.
Johan van Veen
Met Johan van Veen doelt de minister op de uit Groningen afkomstige waterstaatsingenieur die al vanaf jaren dertig - zo’n 25 jaar voor de Watersnoodramp - artikelen publiceerde waarin hij erop wees op dat de dijken langs de Hollandse en Zeeuwse kust te laag waren. In 1939 werd de Groninger secretaris van een Stormvloedcommissie en werkte hij aan een plan om de Zuid-Hollandse eilanden met een dijk aan elkaar te verbinden. Halverwege de oorlog publiceerde hij een plan om de hele kustlijn van Zeeuws-Vlaanderen tot aan Vlieland te sluiten. Intern zijn aan hem volgens het ministerie wél excuses gemaakt.
Enkele weken na de Watersnoodramp werd Van Veen voorzitter van de Deltacommissie die de bouw van de Deltawerken voorbereidde. De start daarvan heeft hij meegemaakt. De in 1893 geboren Groninger overleed in 1959.
Slechte staat
“Dat een zware storm een ramp van zo’n grootte kon veroorzaken, kwam onder andere door de slechte staat van de dijken,” erkent Rijkswaterstaat. In Zuid-West Nederland waren veel dijken te laag en te zwak. De waterschappen hadden in de jaren daarvoor weinig onderhoud gedaan. Ook was er te weinig geld gestoken in de dijken. Volgens Rijkswaterstaat was ‘wel wat’ uitgegeven aan waterveiligheid, maar kreeg dit onderwerp na 1945 ‘minder voorrang door het herstellen van de oorlogsschade’.
Blijf op de hoogte van het laatste nieuws rondom de Provinciale Statenverkiezingen en lees waarvoor we precies stemmen met deze verkiezingen.
Bekijk hier hoe de Watersnoodramp afgelopen week in de Tweede Kamer werd herdacht:
