Nieuws
Kabinet-Rutte IV bijna rond, volgende week presentatie coalitieakkoord
De langste formatie ooit ‘nadert het einde’. Volgende week, zo verwachten ingewijden, wordt het coalitieakkoord van het kabinet-Rutte IV gepresenteerd.
Na een lange middag en avond vergaderen klonk er gisteravond laat eindelijk wat optimisme toen de onderhandelaars de deur van het Haagse Logement achter zich dichttrokken. “We zijn echt een heel eind,” zei CDA-leider Wopke Hoekstra. Hij vond het ‘een productieve avond’. Ook CU-voorman Gert-Jan Segers zei dat er ‘vorderingen’ zijn gemaakt. “We naderen het einde.”
Verwacht wordt dat VVD, D66, CDA en ChristenUnie de komende dagen een akkoord bereiken, al houden Haagse bronnen een slag om de arm. Vrijdag komen eerst nog enkele gasten langs: de voorzitters de samenwerkingsverbanden van gemeenten, provincies en waterschappen én de voorzitters van werkgevers- en werknemersorganisaties. “Dat is wel een teken dat het dicht tegen het eind aan zit,” zegt een ingewijde.
Fiat geven
Als er dan een akkoord ligt, moeten de fracties van de vier partijen nog hun fiat geven voor het stuk officieel – woensdag of later – wordt gepresenteerd. Ook dat stuit op praktische problemen. Zo zijn de fractiekamers in de Tweede Kamer te klein om met inachtneming van de coronaregels samen te komen en moet er mogelijk worden uitgeweken naar een hotel of conferentiecentrum.
In het coalitieakkoord worden volgens bronnen in elk geval deals gesloten over klimaat, de woningnood, de stikstofproblematiek, maar ook bijvoorbeeld over het (deels) gratis maken van kinderopvang. Daar zijn miljarden mee gemoeid. Andere zaken die zijn uitgelekt – de invoering van een kilometerheffing (NOS) en het dichten van de loonkloof tussen basisschoolleraren en docenten op het voortgezet onderwijs (NRC) – doen ingewijden af als ‘giswerk’. Over de inhoud praten wordt ‘nog niet opportuun’ geacht.
Twintig ministers
Duidelijk is al wel dat de ministersploeg van Rutte IV groter zal zijn. Waarschijnlijk komen er twintig ministers en tien staatssecretarissen. Als Rutte volgende week na een Kamerdebat formeel als formateur is aangesteld, kan hij niet meteen aan de slag met de ‘poppetjes’. Hij wordt donderdag en vrijdag in Brussel verwacht voor een Europese top. Waarschijnlijk kan hij vanaf 20 december beginnen met het samenstellen van zijn ministersploeg.
De formerende partijen hebben volgens ingewijden wel afgesproken tussen kerst en oud en nieuw even pauze te nemen. Daardoor zal het kabinet-Rutte IV pas in de eerste óf tweede week van januari op het bordes staan.
De vorming van het ‘doorstartkabinet’ is dan met een kleine 300 dagen de langste formatie ooit. Maar als de teller pas wordt gestart op de dag dat VVD, D66, CDA en ChristenUnie voor het eerst met elkaar om tafel gingen, op 6 oktober, duurde de formatie ‘slechts’ zo’n 90 dagen.
