De Jongerendenktank Coronacrisis wil dat het volgende kabinet met een actieplan komt: hoe moet het met de studie, hoe komen jongeren aan woonruimte en een goede baan? Ook deze Amsterdammers maken zich grote zorgen.
De Jongerendenktank Coronacrisis ontstond na een oproep van premier Mark Rutte aan jongeren tijdens een van de coronapersconferenties, in mei vorig jaar. “Kom met ideeën,” zei Rutte toen. “Vertel hoe Nederland er in coronatijd uit zou moeten zien en kom met concrete voorstellen.”
Nu, ruim een half jaar later, ligt er een advies, dat is opgesteld in samenwerking met de Sociaal-Economische Raad (SER). Bottomline: denk aan jongeren, neem ze mee in de beslissingen.
“De gevolgen van de coronacrisis voor deze generatie zijn enorm. Er is veel bestaansonzekerheid,” zegt voorzitter Maurice Knijnenburg van de denktank. Hij somt op: de kwaliteit van het onderwijs is stukken minder, stages gaan niet door en de arbeidsmarkt daarna is onzeker geworden. “Jongeren moeten genoegen nemen met veel minder dan waar ze voor zijn opgeleid, áls ze al een kans krijgen. Veel bedrijven hebben startersfuncties geschrapt.”
Mentale welzijn
Volgens Knijnenburg leidt het tot grote onzekerheid bij jongeren, die vaak ook nog eens een flinke studieschuld opbouwen en moeite hebben met het vinden van betaalbare woonruimte. Knijnenburg: “Jongeren vormen een belangrijk deel van de samenleving, maar ze zitten niet op de posities waar besluiten worden genomen. In vorige crises zagen we dat ook.”
Duidelijk is ook dat er grote zorgen zijn over het mentale welzijn van jongeren. Uit een onderzoek van het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO) onder 7500 studenten bleek vorige week dat een derde van de studenten zijn of haar leven in coronatijd een ‘zware onvoldoende’ geeft. “Jongeren vragen zich echt af wat de coronacrisis voor de rest van hun leven zal betekenen,” zegt Knijnenburg.
Hij hoopt dat een volgend kabinet snel met een actieplan komt. “Luisteren is goed, maar het wordt tijd dat er echt iets gaat gebeuren. Zoals Hugo de Jonge zelf zo mooi zegt: geen woorden, maar daden.”
Milou Zoer (20), financieel adviseur bij ING, Plantagebuurt
“Ik zie dit coronajaar als het zwaarste jaar van mijn leven. In de eerste acht maanden woonde ik alleen in een appartement, toen ben ik heel eenzaam geworden. Ik ben iemand die heel braaf alle regels en adviezen opvolgt, dus ik zag niemand meer. Ik heb mezelf zo opgeslokt dat ik zelfs een suïcidepoging heb gedaan.
Na die poging wist ik wel dat ik niet dood wilde. Toen ben ik gaan kijken hoe ik dingen kon veranderen. Ik ben verhuisd naar een studentenhuis voor meer sociaal contact. Liever in een kleine kamer dan zo eenzaam in een appartement. Ik zie mijn huisgenoten nu als collega’s met wie ik koffiemomenten en babbeltjes heb. Ik houd me ook iets minder streng aan de regels. Niet dat ik naar feestjes ga, maar er komen nu wel af en toe mensen langs. Het voelt illegaal, maar ik moet meer voor mezelf kiezen.
Dit hadden eigenlijk de mooiste jaren van mijn leven moeten zijn, maar zonder dat ik dat wil, ben ik heel snel volwassen geworden. Als je 20 bent, hoor je domme dingen te doen, maar dat kan nu niet. Ik hoop dat ik het nog kan inhalen.
Om me heen merk ik dat iedereen het doodeng vindt hoe het met de economie gaat. Zelf heb ik nog een baan, maar wat als ik die verlies? Ik zou het demissionaire kabinet willen vragen iets meer aan ons te denken. Het gaat nu vaak over de jongeren tot 18 jaar, maar in de jaren daarna ben je ook nog hartstikke jong. Het zou fijn zijn als wij bijvoorbeeld wel kunnen sporten en iets meer speelruimte krijgen om een sociaal leven te hebben.”
Angelo Anches (20), werkt in de Kiosk op Amstel, Kattenburg
“Het gaat best oké, maar ik mis mijn vrienden. We kwamen vaak samen om muziek te maken in het jongerencentrum waar ik ook andere jongeren hielp die niet lekker in hun vel zaten. Ik mis dat persoonlijke contact. Ik heb nu een studio gebouwd in de schuur van mijn vriendin, dus gelukkig kan ik nog wel muziek maken.
Dit jaar zou ik beginnen met een muziekopleiding, maar ik twijfel. We weten niet wanneer dit voorbij is en ik wil in een klaslokaal zitten. Dat digitale is niks voor mij, ik heb behoefte aan begeleiding.
Ik maak me ook zorgen om mijn operaties die zijn uitgesteld. Ik ben transgender en heb al een paar operaties gehad, maar nog niet allemaal. De wachtlijsten waren al zo lang, ik weet niet wanneer ik nu aan de beurt kom. De gesprekken die ik in de VU had met een psycholoog zijn nu ook digitaal. Het lukt me toch minder goed om me te uiten. Ik ben gelukkig niet zo depressief en emotioneel, maar ik merk dat andere transgenders om me heen er wel veel last van hebben.
Ik verveel me best. Ik denk dat wij jongeren toch iets meer vrijheid zouden moeten krijgen om elkaar op een veilige manier te ontmoeten. Als je jong bent, heb je dat nodig. In het buurtcentrum kunnen we activiteiten organiseren waarbij iedereen op veilige afstand van elkaar blijft. Dat is beter dan dat mensen huisfeestjes gaan geven.”
Romy Coers (21), student Conflict resolution & governance aan de UvA, Bijlmer
“In het begin vond ik de lockdown wel prima. Ik ben best introvert, dus het voelde fijn dat de wereld zich wat meer aan mij aanpaste. Tijdens de tweede lockdown begon mijn master en vond ik het zwaarder worden. Ik heb mijn studiegenootjes nooit in het echt gezien. De studie duurt maar een jaar, dus dat gaat waarschijnlijk ook nooit gebeuren.
Ik had lang de hoop dat ik mijn baan in het toerisme terug zou krijgen, maar hoe langer het duurde, hoe meer ik begon te beseffen dat ik de hele lockdown op de 20 vierkante meter van mijn studio zou gaan doorbrengen. Ik ben blij met mijn woonruimte, maar nu moet ik daar alles doen: studeren, eten, slapen.
Omdat ik nog naar mijn oma wil, zie ik niemand behalve mijn vriend. Eens in de twee weken maak ik een ommetje met iemand, verder heb ik geen sociaal contact. Soms voel ik me eenzaam. Ik heb leuke contacten via Zoom en WhatsApp, maar als puntje bij paaltje komt, heb je toch het gevoel dat je er alleen voor staat. Iedereen heeft het zwaar, dus ik deel mijn sores niet snel.
Het kabinet dacht studenten een oplossing te bieden door het bindend studieadvies af te schaffen, maar de kwaliteit van het onderwijs wordt daar niet beter van. Het zou helpen als er iets wordt bedacht waar studenten terecht kunnen die het zwaar hebben. Ik snap dat corona voorrang krijgt, maar mentale gezondheid telt ook.”
Sophie Chedi (20), klassieke talen aan de UvA, Buitenveldert
“Voor corona had ik al problemen met mentale gezondheid, daar ben ik ook voor in therapie. In het begin merkte ik dat ik het fijn vond dat er een vorm van rust en regelmaat was. Alle verplichtingen vielen weg, het voelde als een verplichte vakantie.
Na de zomer begon ik met studeren. Op een gemiddelde schooldag heb ik vijf uur meetings via Zoom. Als ik vrienden wil zien, gaat dat via Facetime. Ik zit dus eigenlijk alleen maar achter mijn telefoon en laptop. Daar ben ik niet voor gemaakt. In november ging de relatie met mijn vriendin uit met wie ik samenwoonde. Ik bleef alleen achter in ons appartement. Als je single bent, is het extra eenzaam. Afspreken is door de avondklok onmogelijk geworden, of je moet blijven slapen. Ik vind het een onmenselijke maatregel, want als mensen zijn we sociale wezens.
Wat zou helpen, is als er perspectief zou zijn. De maatregelen worden nu alleen maar strenger. Ik maak me echt zorgen om de impact die corona gaat hebben. Wordt digitaal onderwijs de norm? En thuiswerken? Hoe gaat de samenleving veranderen? Het is best onzeker hoe de economie eruit zal zien na corona en of we nog een baan kunnen vinden. Het lijkt mij heel leuk om een eigen koffiezaakje te beginnen, maar dat zou ik nu niet zo snel meer durven.”
