Nieuws
Informateur Koolmees: ‘Deze formatie wordt een experiment’
De nieuwe informateur Wouter Koolmees (D66) noemt het vervolg van de formatie ‘een experiment’. Koolmees en zijn collega-informateur Johan Remkes (VVD) willen ook andere politieke partijen uitnodigen gedurende de kabinetsonderhandelingen tussen VVD, D66, CDA en ChristenUnie.
“Het wordt ongetwijfeld pionieren,” zei Remkes woensdagochtend bij de eerste persconferentie van de nieuwe informateurs. “De formatiebesprekingen worden op een nieuwe leest geschoeid. Daarom komt er ook een nader moment waarop we ons met andere fracties verstaan dan de vier onderhandelende fracties.” Daarmee hint Remkes erop dat ook partijen als PvdA en GroenLinks nog eens mogen meepraten. Het is niet zeker of die partijen op de uitnodiging zullen ingaan.
De informateurs willen een ‘beknopt regeerakkoord’, waarna nieuw te benoemen ministers de vrije hand krijgen in een ‘regeerprogramma’. “Het zit niet vast op zestien, zeventien of negentien pagina’s,” aldus Remkes. “Het zal veel vragen van partijen om invulling te geven aan een beknopt regeerakkoord,” denkt hij wel.
CDA-leider Wopke Hoekstra, die woensdagochtend al bij de informateurs op bezoek is geweest, is positief over een dun regeerakkoord. “Mijn sterke indruk is dat er bij alle partijen de behoefte is om snel te werken,” zegt Hoekstra ook. “Er ligt een groot aantal thema’s op tafel, we kennen allemaal het lijstje. Problemen met de volkshuisvesting, stikstof, klimaat, ondermijning, onderwijs, een nieuwe bestuurscultuur. Daar zullen we het over moeten hebben. Dat moet met grote voortvarendheid gebeuren.”
‘Binnen zes weken een kabinet’
Binnen VVD en CDA wordt ingeschat dat er binnen zes weken een nieuw kabinet is. Al kan het volgens D66 en ChristenUnie ook nog mislukken. De onderhandelaars komen woensdag voor het eerst bij elkaar.
De Tweede Kamer gaf dinsdagavond groen licht voor onderhandelingen over een nieuw kabinet van VVD, D66, CDA en ChristenUnie. Na CDA-leider Hoekstra, melden ook Segers (ChristenUnie), Kaag (D66) en Hermans (VVD) zich woensdagmiddag bij Koolmees en Remkes. Woensdagavond zitten Kaag, Hoekstra, Segers én VVD-leider Rutte samen bij elkaar. Rutte is dan terug van een EU-top in Slovenië.
Na ruim zes maanden stilstand kan het nu opeens snel gaan. Informateur Johan Remkes bespeurt ‘de wil om tempo te maken’, al wilde hij dinsdagavond tijdens het debat over de formatie niet speculeren over een datum. Heet hangijzer blijft wel of D66 en ChristenUnie het eens kunnen worden over medisch-ethische onderwerpen.
Clash onvermijdelijk
In het debat zei partijleider Sigrid Kaag dat zij in een nieuw kabinet ‘voortgang’ wil maken. Haar partij heeft een initiatiefwet voltooid leven in de maak en wil verruiming van de embryowet. “Ik denk dat het belangrijk is dat als een wet is aangenomen, daar ook uitvoering aan wordt gegeven,” aldus Kaag, die in feite zegt dat zij niet wil dat de ChristenUnie de uitvoering van aangenomen wetten gaat blokkeren.
Daarmee lijkt een clash met ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers onvermijdelijk. Segers is fel gekant tegen bijvoorbeeld de voltooid-levenwet van D66: daarover heeft hij in het verleden gezegd dat bewindslieden van zijn partij zo’n wet niet zullen uitvoeren.
“Mijn partij is potentieel kwetsbaar,” zei Segers dinsdag. “Je kunt niet zeggen: alles is een vrije kwestie. Maar ook niet: niets is een vrije kwestie, we gaan alles dichtregelen. We gaan erover praten. Of we eruit komen, gaan we zien.” Ook Kaag is voorzichtig: “Het zal niet makkelijk worden. En het is ook niet zeker of het lukt.”