PlusAchtergrond
Horeca sceptisch over registratieplicht: ‘Vóór maandag lukt dit nooit’
Het is zeer de vraag of de registratieplicht voor de horeca maandag ingevoerd kan worden, zoals het kabinet wil. Hoewel het onder strikte privacyregels kan, kost de organisatie veel meer tijd.
Dat zegt directeur Dirk Beljaarts van branchevereniging Horeca Nederland.
Iedereen die vanaf maandag een restaurant of café bezoekt, moet zich daar verplicht registreren met naam, telefoonnummer en gezelschap. Dat kondigde premier Rutte aan tijdens de persconferentie van afgelopen donderdag. Met de verzamelde gegevens moeten GGD’s na een corona-uitbraak kunnen achterhalen wie er in de horecagelegenheid is geweest.
Volgens Beljaarts zijn er veel organisatorische obstakels. “Als het op een papiertje kan, dan is het niet zo moeilijk. Als het digitaal moet, dan zie ik niet hoe dat snel wordt geregeld.”
“We hebben het ministerie van VWS om opheldering gevraagd. De brief van het kabinet aan de Tweede Kamer waar dit in staat geeft geen inzicht in de maatregel. Dat vinden we slordig.”
Twee regels
“We willen weten hoe lang gegevens bewaard moeten worden. Moet dat digitaal? Op papier? Wie mag het opvragen, voor welke doeleinden? We willen zeker weten dat het mag en klopt. Met twee regels tekst kunnen we geen 50.000 horecaondernemers opzadelen.”
Ook zijn er praktische bezwaren. “We mogen geen id-kaarten controleren, die bevoegdheid hebben we niet. Gasten kunnen dus een nepnaam opgeven. De gast mag ook niet geweigerd worden als hij niet meewerkt.”
Dat laatste is nog maar de vraag. Volgens privacywaakhond AP is dat in ieder geval niet vastgelegd in de wet. “Het is een beetje grijs en onduidelijk gebied,” zegt een woordvoerder, “maar de horeca mag het opgeven van persoonsgegevens als voorwaarde stellen om je toe te laten.”
Alleen GGD
Onder voorwaarden is het registreren en opslaan van die gegevens volgens haar ook toegestaan. “Een ondernemer mag dat klanten vragen. Op grond van de wet mogen die gegevens verwerkt worden als er een grondslag voor is. Bijvoorbeeld voor bron- en contactonderzoek van de GGD en als die persoon toestemming geeft.”
Dat betekent wel dat de gegevens alleen door GGD’s gebruikt mogen worden, niet door de ondernemer zelf maar ook niet door gemeentes of de politie.
Hoe dat wordt georganiseerd, is aan gemeenten en veiligheidsregio’s. “Het maakt voor de privacywet niet uit hoe gegevens opgeslagen worden, of dat nu digitaal is of op papier. Als het maar op een veilige manier gebeurt. De gegevens mogen niet langer worden bewaard dan noodzakelijk en moeten daarna vernietigd worden. Onze inschatting is dat dat in dit geval tussen de twee en vier weken is.”
Of reserveringssystemen voor die opslag gebruikt kunnen worden, is de vraag. “Software of apps moeten aan exact dezelfde voorwaarden voldoen. En ze mogen alleen maar gebruikt worden voor de GGD, niet voor andere doeleinden. Aanbieders zullen dat strikt moeten scheiden van andere functies.”
Niet meewerken
Ook de Amsterdamse afdeling van de horecabranchevereniging ziet veel obstakels. “Sommige ondernemers zijn al aan de slag,” zegt Eveline Doornhegge. “Maar die horen al heel vaak dat gasten niet willen meewerken.”
“Ik ga er niet van uit dat we dit maximaal faciliteren. Als de overheid dit bedenkt, zouden ze ook moeten nadenken over de uitvoering. Dat wordt nu allemaal bij ondernemers gelegd die het toch al moeilijk hebben. Dit gaat hoe dan ook niet lukken voor maandag. Die verantwoordelijkheid nemen we niet.”
Zondebok
De horeca is ten onrechte de zondebok van de coronacrisis. “Als je kijkt hoeveel aandacht er is voor corona en horeca, dan is dan buiten proportie,” zegt KHN-directeur Dirk Beljaarts. “Aan de ene kant zegt Rutte dat we het allemaal samen moeten doen, vervolgens wordt alleen ingezoomd op jongeren en horeca.”
RIVM-cijfers laten zien dat 4,6 procent van de besmettingen in de horeca plaatsvindt, tegenover 81 procent thuis en op het werk. Besmettingen vinden overal plaats, maar we beboeten en straffen alleen in de horeca. Niemand kan ons uitleggen waarom dat het geval is.”
Hij vermoedt dat het onmacht is. “De horeca is vergunningplichtig. Dáár kan de overheid ingrijpen, bij heel veel andere situaties en bedrijven niet.”
De Amsterdamse afdeling van de branchevereniging heeft direct spoedberaad aangevraagd met Femke Halsema, als voorzitter van de Veiligheidsregio. “Ik heb op hoge poten een brief naar de burgemeester geschreven, die gaan we maandag bespreken. We willen weten wat ons in Amsterdam te wachten staat.
De afgelopen week hebben, op aandrang van het stadsbestuur, vier horecabedrijven de deuren gesloten omdat er een pluk corona uitbraken via hen zou zijn opgetreden. “Bij de bedrijven die tot nu zijn gesloten, is dat allemaal vrijwillig gebeurd. Maar het wordt anders als daar bestuursdwang aan te pas komt. Wij hebben de exploitatievergunning die ze kan intrekken. Dat wordt best een juridische uitdaging.”
