PlusAchtergrond
Horeca gehoorzaamt niet en houdt de deuren open: ‘De grens is bereikt’
Cafés en restaurants willen massaal de nieuwe avondlockdown negeren. Volgens brancheorganisatie Koninklijke Horeca Nederland ‘gaat de horeca helemaal niet om acht uur dicht’.
Het kabinet maakte vrijdagavond bekend dat, om het groeiend aantal besmettingen te beteugelen, de horeca vanaf zaterdag al om 20.00 uur dicht moet. Het lijkt er volgens Horeca Nederland op dat die regel massaal niet nageleefd gaat worden.
“Wij krijgen nu van alle kanten de signalen binnen dat ondernemers zich hier niet aan gaan houden,” zegt directeur Dirk Beljaarts van Horeca Nederland (KHN). “Wij steunen dat, de grens is bereikt. We kunnen niet aan de regels voldoen.”
Volgens Beljaarts zijn bedrijven bereid het risico van gedwongen sluiting en boetes op zich te nemen. “Wij zullen hen ook helpen met de gevolgen, als het zover komt.”
Horeca Nederland hoopt dat het kabinet door burgerlijke ongehoorzaamheid en onder druk van maatschappelijke en politieke ophef tot inkeer komt. “We hopen op dezelfde omslag als vorige week bij de amateursport,” aldus de KHN-voorman. Toen moest het kabinet het checken van QR-codes op sportvelden na een dag alweer terugdraaien omdat het onuitvoerbaar bleek.
“Het kabinet laat voortdurend lekken dat het om een milde lockdown gaat. Maar voor ondernemers die al twintig maanden met dit zwabberend beleid zitten, is dit helemaal niet mild. Dit betekent voor veel bedrijven het einde. Er is de afgelopen dagen al massaal geannuleerd, tot kerst en nieuwjaar toe. Meerdere hotels zitten met annuleringen van gasten nu er geen vertier is.”
Dat de sluitingstijd van middernacht naar acht uur ’s avonds gaat, betekent voor restaurants praktisch een complete lockdown. Beljaarts: “Voor hen heeft het geen zin om alleen in de vooravond open te gaan, dat kost meer dan het oplevert.”
Tienduizenden euro’s kwijt
De Amsterdamse horeca lijkt minder strijdvaardig dan de brancheorganisatie. “Soms zou ik willen rebelleren,” zegt bijvoorbeeld Nienke van der Veen van café P96 in de Jordaan. “Gewoon openblijven. Maar het is je zaak en dus je leven. We willen niet moeten sluiten of om de oren geslagen worden met waarschuwingen. Dus we doen wat van ons verwacht wordt.”
Ze vindt de verwachte maatregelen ‘mooi kut’. “We hadden eerlijk gezegd gerekend op een vervroegde sluiting van tien uur, niet acht uur. We hebben geen diner, en overdag zitten gasten vooral op het terras. Maar daar is het alweer te koud voor.”
“We zijn altijd heel voorzichtig geweest,” zegt bedrijfsleider Eva Oorthuys van restaurant Choux aan de De Ruijterkade. “En we zullen ons ook netjes aan deze regels houden.” Maar van harte is het niet. “Wij zijn een avondrestaurant.”
Oorthuys is in ‘mineur en depressie’. De weken voor kerst is normaal gesproken dé tijd waar je het jaar mee goedmaakt, vertelt ze. “We hebben veel partijtjes aangenomen. De mensen hebben allemaal een aanbetaling gedaan. Als we dat moeten terugbetalen zijn we tienduizenden euro’s kwijt. Dat hebben we niet.”
Cosmetische ingrepen
KHN-directeur Beljaarts ziet op veel plekken hetzelfde gebeuren. In tegenstelling tot de vorige lockdowns hebben bedrijven volgens hem nu geen uitwijkmogelijkheden meer. “Er is 6 miljard euro aan spaargeld opgegaan. De steun is stopgezet en er moet al worden terugbetaald.”
Volgens de horecavoorman verdoezelt het kabinet het eigen wanbeleid bij het bestrijden van de pandemie door cosmetische ingrepen door te voeren. “Ze hebben twintig maanden de tijd gehad om de zorg verder op poten te zetten, meer ic-bedden te creëren en het zorgpersoneel beter te belonen. Maar we zijn in Europa inmiddels het slechtste jongetje uit de klas. Kijk naar de boosterprik; andere landen maken al een begin en hier gebeurt nog steeds niets.”
“We proberen nu al twintig maanden de relevantie van dit beleid boven water te krijgen. Volgens het RIVM ligt het aantal besmettingen dat aan horecabezoek is te wijten tussen 2 en 4 procent. Dat betekent dat deze maatregel nauwelijks effect heeft, maar steeds grotere schade aan de economie oplevert.”
Nieuwe steun
Belangengroep Horeca Alliance stelt een alternatieve regel voor en hoopt dat het kabinet toestaat dat gasten die vóór zevenen al binnen zijn, de rest van de avond kunnen blijven. Ook roept de organisatie de regering op om de horeca de komende weken voor de volle honderd procent financieel te steunen.
Dat eist ook Riad Farhat van horecaketen Drie Wijzen uit Oost (3WO). Hij hoopt dat de overheid dit keer ‘geen percentage van een percentage’ aan steun geeft. “We zijn net een beetje bijgekomen van bijna twee jaar af-en-aan-lockdowns. Nu moeten we alweer dicht. Dan heb ik het nog niet eens over wat dit voor de financiën doet.”
De horecabaas, verantwoordelijk voor 26 cafés, restaurants en een hotel in Amsterdam, is bang dat de lockdown langer dan drie weken gaat duren. Moet hij dan alle mensen die hij net heeft aangenomen ontslaan? Dat is volgens hem niet te doen. “Op een gegeven moment gaat het niet meer.”
KHN wil het niet hebben over nieuwe steunmaatregelen of verder uitstel van terugbetalingen. “Dat zou betekenen dat we ons bij deze maatregel neerleggen,” zegt Beljaarts. “Wij willen dat gesprek niet aangaan. Maar zelfs als er weer steun komt zoals voorheen, dan gaan toch veel bedrijven onderuit. Er zit nu helemaal geen vet meer op de botten.”
Laatste avondmaal
Veel Nederlanders zoeken in de aanloop naar de verwachte lockdown nog naar een restaurant voor vrijdagavond, vertellen reserveringsplatformen en aanbieders van onlinereserveringssystemen. Het platform Eet.nu, met 20.000 restaurants, merkt dat mensen net zoals bij de vorige lockdowns nog op het laatste moment zoeken naar een restaurant.
Bij Eet.nu wisselt het nog sterk hoe vol de restaurants zitten, maar is wel een stijging in reserveringen te zien. Volgens Eet.nu is die stijging logisch. “Mensen willen gewoon nog even snel uit eten.”
Resengo, de aanbieder van een onlinereservingssysteem, zegt dat bij zijn Nederlandse klanten alles vol of bijna vol zit. Duizenden Nederlandse en Belgische restaurants gebruiken het systeem van Resengo.
Heerlijk.nl laat weten dat vrijdagen, samen met zaterdagen, altijd de drukste dagen zijn. Toch zijn er voor de avond van de coronapersconferentie opvallend meer reserveringen dan op een normale vrijdag, namelijk 20 tot 25 procent meer. Het bedrijf laat zich niet uit over absolute cijfers. Op de website kunnen mensen boeken bij ongeveer 10.000 restaurants.
Ook reserveringsplatform BookDinners zegt dat vrijdagen altijd wel druk zijn, maar voor de avond van de coronapersconferentie zijn opvallend veel mensen op de website aan het zoeken naar een plek om te eten.