Het Philips van Roy Jakobs is open en transparant, maar wel met 10.000 mensen minder

Tienduizend arbeidsplaatsen weg in iets meer dan honderd dagen. Roy Jakobs is geen zachte heelmeester. Net als zijn voorgangers, roemruchte Philipstoppers als Jan Timmer, Cor Boonstra of Gerard Kleisterlee grijpt Jakobs direct naar de hakbijl.

De 48-jarige Jakobs volgde in oktober Frans van Houten op, die struikelde over de aanhoudende crisis rondom falende apneuapparaten. Zeven dagen na zijn aanstelling schrapte Jakobs al vierduizend arbeidsplaatsen in een poging de problemen te stoppen die de apneuaffaire opleverde.

Nu, exact honderd dagen na die eerste ingreep, verdwijnen er nog eens zesduizend banen. Daarnaast mogen wereldwijd drieduizend Philipsmedewerkers intern op zoek naar een andere functie. In Nederland gaat het in totaal om 1900 arbeidsplaatsen, ruwweg een vijfde van het totaal.

Jakobs noemt de ingrepen ‘pijnlijk maar noodzakelijk.’ “Ik doe dit niet luchthartig. Maar we moeten ingrijpen om concurrerend te blijven. Dat is heel erg moeilijk voor al de mensen die jaren voor Philips hebben gewerkt. We zullen hen helpen bij het zoeken naar ander werk en hen steunen in de overstap.”

Nieuw hoofdstuk

Vijftig jaar geleden telde Philips 412.000 werknemers en was het een alleskunnende wereldspeler. Straks telt het bedrijf krap 70.000 mensen en is het alleen nog een leverancier van medische apparatuur, scheerapparaten en tandenborstels.

“Ik zie dit als een nieuw hoofdstuk voor Philips,” zegt Jakobs over de missieverklaring die hij maandag deed bij de presentatie van een jaarverlies van ruim 1,5 miljard euro. “Nu moeten we ervoor zorgen dat we zo veel mogelijk halen uit wat er de afgelopen jaren is opgebouwd.”

“Ik heb elke minuut van de 107 dagen die ik nu topman ben, besteed aan het onderzoeken van onze uitdagingen en mogelijkheden. Ik werk langer bij Philips maar zie nu pas alles dat energie en kracht uit de organisatie zuigt. Dat moeten we veranderen.”

De Philipsorganisatie is volgens Jakobs te complex geworden, met te veel managementlagen. “Onze werknemers geven ook aan dat we moeten versimpelen. De afgelopen jaren zijn veel taken en verantwoordelijkheden gecentraliseerd. Dat heeft ons veel voordeel opgeleverd in de overgang van elektronicaconcern naar een zorgtechnologiebedrijf. Maar we hebben nu een andere aanpak nodig. We moeten aan een nieuwe Philipscultuur bouwen.”

Verhuizing

Dat blijkt ook uit de verhuizing volgend jaar van het hoofdkantoor van de pronte Breitnertoren aan de Amstel naar een bescheidener gebouw aan de Amsterdamse Zuidas. Jakobs bevestigt berichtgeving over de verhuizing in Het Parool maar wil, voordat er is overlegd met vakbonden en ondernemingsraad, geen uitspraken doen over de gevolgen van de sanering voor de 1650 werknemers in het hoofdkantoor.

“De verhuizing is niet gedreven door de afname van arbeidsplaatsen. Maar we willen naar een meer duurzame en open werkplek. Het wordt een hoofdkantoor met weinig muren, wat goed past bij het nieuwe Philips: weerbaar, open en transparant.”

Jakobs gelooft in Philips’ focus op zorgtechnologie die voorganger Van Houten tien jaar geleden met de verkoop van alle andere activiteiten inzette. “Zorgtechnologie is een aantrekkelijke markt die in drie jaar groeit van 150 miljard euro naar 180 miljard euro. De vraag naar zorg neemt wereldwijd toe door de vergrijzing. En vanwege personeelstekorten in de zorg is er meer behoefte aan technologie.”

Het bedrijf zal zich concentreren op de grootste en meest lucratieve zorgmarkten. “We zullen niet alles overal meer verkopen.” De VS, West-Europa en China blijven de belangrijkste gebieden waar Philips actief is. “In West Europa verwachten we mogelijkheden doordat overheden investeren in digitalisering van de zorg, ziekenhuizen meer op afstand patiënten monitoren en consumenten bereid zijn meer aan zorg uit te geven.”

Twee miljard euro besparing

De banenreducties leveren het bedrijf op termijn een kostenreductie van een miljard euro op. Nog eens een miljard komt uit andere kostenbesparingen en verdere automatisering. Tegelijkertijd verlaagt het concern het budget voor onderzoek en ontwikkeling van 200 miljoen euro tot 1,7 miljard. “Maar dat zullen we veel gerichter gebruiken,” zegt Jakobs. “Innovatie is onze kerncompetentie, maar we gaan naar minder, betere en grotere projecten die een grotere impact op patiënten hebben.”

Zo stopt Philips met ‘secundair onderzoek’, naar innovatie die aansluit bij de kernactiviteiten. “Zo hadden we een project waarbij de verlichting van bijvoorbeeld de intensive care helpt bij het herstel van de patiënt. Als uitvloeisel van onze activiteiten op het gebied van patiëntenmonitoring.”

“Dat verlichtingsproject zetten we niet door. We gaan focussen op het monitoren zelf en op het beter gebruiken van de data die dat oplevert, om met hulp van kunstmatige intelligentie te voorspellen hoe de patiënt zich de komende 24 of 48 uur zal ontwikkelen.”

Philips is wereldwijd groot in ondermeer medische scanners, of dat nu MRI, CT-of ultrasoonapparatuur is, in patiëntenmonitoring en het bijbehorende databeheer. Desondanks blijft het bedrijf volgens Jakobs scheerapparaten en tandenborstels maken, wat een vreemde eend lijkt bij alle medische activiteiten voor zorginstellingen.

Scheerapparaten en tandenborstels

“We zijn blij met onze consumentenproducten,” zegt Jakobs. “We zijn wereldwijd nummer een of twee in scheerapparaten, tandenborstels en producten voor baby’s en peuters. Die geven ons direct toegang tot consumenten.”

Hij voorspelt dat steeds meer zorgtaken met behulp van technologie op afstand plaatsvinden zodat patiënten niet steeds naar de dokter moeten om te worden onderzocht. “Op termijn zal meer zorg naar thuis verhuizen, zodat ziekenhuizen zich kunnen concentreren op de zorgtaken. Onze connectie met consumenten zal daarbij helpen.”