Overzicht
Het Parool spreekt de lijsttrekkers: lees hier alle interviews
In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen publiceert Het Parool interviews met verschillende lijsttrekkers.
Thierry Baudet: ‘Ik ben verbijsterd dat Nederland dit gelaten ondergaat’
Zijn campagnemethode was anders dan alle andere partijen. En het verhaal ook. Thierry Baudet, leider van Forum voor Democratie ging wel de straat op en gelooft niet dat er een gezondheidscrisis gaande is. “We zijn de enige partij die heel duidelijk stelling neemt tegen de coronamaatregelen, die steeds minder populair worden. Het CBS kwam tot een inschatting van 15.000 doden. Zelfs als dat klopt, kun je je afvragen of dat zorgelijk is. Er overlijden jaarlijks hier 150.000 tot 170.000 mensen en dat zal door de babyboomers nog wat stijgen de komende jaren.”
Geert Wilders (PVV): ‘Als Rutte niet met mij praat, laat hij zich gijzelen door links’
Geert Wilders reikt VVD-leider Mark Rutte de hand. Hij sluit niet uit dat de PVV in een kabinet stapt als Rutte premier blijft. “De drie grootste partijen moeten het met elkaar proberen”, zegt Wilders. “Om door te kunnen regeren laat Rutte zich gijzelen door links. En dan heb je straks vijf partijen nodig voor een kabinet. Dat is onwerkbaar. Dat ligt binnen twee weken op het kerkhof.”
Gert-Jan Segers (ChristenUnie) haalt hard uit naar Hoekstra: ‘Het CDA is verder van ons af komen te staan’
Voor Gert-Jan Segers is deelnemen aan Rutte III ‘hard werken’ en voor zijn coalitiepartners was het ook ‘niet altijd plezierig’. Toch was het ’t waard, zegt de ChristenUnie-lijsttrekker. “We hebben wel veel bereikt. We hebben een miljard vrijgemaakt voor gezinnen, we hebben een klimaatakkoord… Maar als we nog een keer aan de formatietafel worden uitgenodigd, zijn we niet tevreden met de status quo. Dan willen we méér bereiken en gaat de prijs omhoog. Als onze idealen Rutte in de weg staan, dan wens ik hem veel succes bij het vormen van een ander kabinet.”
Sylvana Simons (Bij1): ‘Bij ons is antiracisme geen bijzaak’
Opnieuw waagt lijsttrekker Sylvana Simons met Bij1 de sprong van Amsterdam naar Den Haag. “We vertellen niet het populairste verhaal.” Het leven van politicus is haar niet in de koude kleren gaan zitten. Vanaf het moment dat zij de arena betrad, is een stortvloed van ongerichte haat haar deel. En waarom? “Het is niet waar je mee bezig wilt zijn als je de politiek in gaat. Ik heb dat uit idealistische overwegingen gedaan en die staan nog steeds fier overeind.” Of ze afhaakmomenten heeft gehad? Simons: “Integendeel. Ik word regelmatig gesterkt in de overtuiging dat het nodig is om een tegengeluid te laten horen.”
Wopke Hoekstra: ‘Ik snap dat bij Rutte de vermoeidheid toeslaat’
Rechts van hem staat een ‘ongeloofwaardige’ VVD, links van zijn CDA wordt met belastinggeld gesmeten. Daarom wil Wopke Hoekstra zelf premier worden. “Nu is in Den Haag veel te vaak de vraag: hoe overleef ik deze dag?” “Ik denk dat het tijd is voor verversing. Bij deze nieuwe fase hoort de vraag: in hoeverre ben je nog de oplossing voor de problemen die komen? Het is niet voor niks dat veel mensen in dit type bestuurlijke banen na een jaar of acht, negen zichzelf ook realiseren: misschien is het tijd voor vers bloed. Dan vraag je jezelf: zijn de goede ideeën eigenlijk niet op? Draaien we niet een beetje op de automatische piloot?”
Voltlijsttrekker Laurens Dassen: ‘Ik kom met een positief verhaal, ja’
Met lijsttrekker Laurens Dassen hoopt de pan-Europese partij Volt voor het eerst een zetel te veroveren in een nationaal parlement. “Denken in links of rechts is oude politiek.” “Een sterk Nederland ligt in een sterk Europa. Denk maar niet dat wij er hier in ons eentje voor gaan zorgen dat Facebook belasting gaat betalen. Wij zijn voor Europese belastingen voor techbedrijven en multinationals. Ben je meteen af van die eeuwige discussies over afdrachten van Nederland aan de EU, omdat de EU dan zelf inkomsten genereert.”
D66-lijsttrekker Sigrid Kaag: ‘Ik ga nooit mijn mond houden’
D66-lijsttrekker Sigrid Kaag wil af van ‘tien jaar planloos VVD-beleid’ én het stempel dat ze elitair is. “Ik weet welke kansen ik heb kunnen krijgen. En ik heb ervoor gewerkt. Punt.” “Wij hebben gezorgd voor 2 miljard erbij voor onderwijs, terwijl VVD en CDA samen amper 300 miljoen wilden. Maar het is niet genoeg gebleken. Er is nu meer ongelijkheid in de samenleving. Dat zie je ook bij de discussie over zzp’ers. Wij hadden als partij heel erg een beeld van de florerende zzp’er. Maar mede door de coronacrisis zien we nu ook dat we deze mensen beter moeten beschermen.”
Joost Eerdmans: ‘Reële plannen, geen wappies aan het woord’
Het ‘racisme en antisemitisme’ van Thierry Baudet dreef Joost Eerdmans weg bij Forum voor Democratie. Met het eigen JA21 hoopt hij VVD en CDA in een volgend kabinet ‘aan hun rechtse beloftes te houden’. Tal van Provinciale Statenleden, Eerste Kamerleden en de driemansfractie in het Europees Parlement stapten eveneens over. Eerdmans: “Met ons plan, ons programma, loop ik eigenlijk al onder mijn arm sinds Fortuyn. Mijn ideologie is niet veranderd. En wij denken hard nodig te zijn.”
Esther Ouwehand: ‘Er hangt verandering in de lucht’
Als het aan Partij voor de Dieren-lijsttrekker Esther Ouwehand (44) ligt, is een groen en progressief kabinet na 17 maart mogelijk. Om dat te bereiken wil ze best met de VVD in een coalitie stappen. “De vraag is niet of de Partij voor de Dieren klaar is om te regeren, de vraag is of andere partijen klaar zijn om te regeren met ons.” In haar nieuwe boek Dieren kunnen de pest krijgen, en dan? noemt Ouwehand Nederland een ‘ware kweekvijver voor zoönosen’. Op haar aandringen, en mét steun van de PVV van Wilders, gaat een groep experts in opdracht van het kabinet onderzoeken hoe zoönosen (zoals corona) in de toekomst voorkomen kunnen worden.
Kees van der Staaij: ‘Abortus is niet mannen tegenover vrouwen’
‘Zie je wel,’ dacht SGP-leider Kees van der Staaij – van huis uit jurist – even, toen de rechter de juridische basis onder de avondklok wegtrok. Precies daarvoor had hij eerder in een debat al gewaarschuwd. Maar die reactie was beslist geen leedvermaak, benadrukt hij. “Ik had niet de neiging om het in te wrijven. Ik ervaar het wel als een steun in de rug. Dat ik het goed had gezien.” Van alle partijen heeft de orthodox-christelijke SGP misschien wel de meeste contraire standpunten. Toch zag lijsttrekker Kees van der Staaij de invloed van zijn partij de afgelopen jaren groeien. “Partijen die als een wonderboom omhoogschieten, zie je vaak weer omvallen.”
Jesse Klaver: ‘Mijn ambitie is nog groter dan in 2017’
Vier jaar geleden had Jesse Klaver (34) één doel: het Torentje. Maar in tegenstelling tot 2017 heeft de GroenLinksleider de werkplek van de minister-president deze campagne nog niet geclaimd. Klaver heeft nu ‘een minder individualistische ambitie’. En ja, zegt hij, dat komt ook doordat hij nu ouder is. “Je moet leren van het leven.” Minder ambities voor zichzelf, des te meer voor het land. Klaver gaat voor schonere lucht, meer natuur en een betere gezondheid. “Dat zoveel mensen sterven aan luchtverontreiniging vind ik niet normaal.”
Lilian Marijnissen: ‘Wij zijn geen zakkenvullers, we zitten er voor onze idealen’
Lijsttrekker Lilian Marijnissen (35) nam eind 2017 vol goede moed het stokje bij de Socialistische Partij over van Emile Roemer, maar inmiddels bungelt de SP rond de tien zetels in de peilingen (nu veertien in de Tweede Kamer). Wat gaat Marijnissen één maand voor de verkiezingen doen om het tij te keren? In ieder geval haar eigen verhaal vertellen. “Je kan het met ons eens zijn of niet, veel kiezers denken wel: het zijn eerlijke lui. Misschien wel omdat we een groot deel van ons salaris afgeven. Wij zijn geen zakkenvullers. We zitten er voor onze idealen. In de toeslagenaffaire hebben we laten we zien hoe we iets aan het licht kunnen brengen en we staan te popelen om te laten zien hoe het anders kan.”
Lilianne Ploumen: ‘Vier jaar Trump heeft gevolgen voor vrouwenrechten in Nederland’
Lilianne Ploumen heeft nog één maand om de PvdA-boodschap over te brengen. Zorgen maakt ze zich niet. “We zijn een van de weinige partijen die op winst staan,” zegt ze optimistisch. “Ik denk dat veel mensen nog niet met de verkiezingen bezig zijn. Mensen vragen zich af wanneer ze gevaccineerd worden, of ze straks nog werk hebben.” De PvdA- achterban wil niet weer met de VVD regeren. Hoe kun je dan het verkiezingsprogramma verwezenlijken? “Niet voor niets hebben we gezegd dat we niet meer in ons eentje als linkse partij in een kabinet stappen. Het moet samen met GroenLinks of SP. Je hebt massa nodig om Rutte naar links te drukken. Die les hebben we geleerd.”
Kieswijzer verkiezingen
Op 15, 16 en 17 maart 2021 gaat Nederland naar de stembus voor de Tweede Kamerverkiezingen. We legden 30 stellingen voor aan 18 lijsttrekkers, zodat u straks goed geïnformeerd een keuze kunt maken. Ontdek hier met welke lijsttrekker uw mening het meest overeenkomt.