GGD over schrappen Tata Steel in rapport: oorzaken kanker niet bekeken

Het rapport zou slechts hebben bekeken of het aantal gevallen van kanker in de regio Kennemerland is toegenomen. Dat laat de GGD Kennemerland zaterdagavond weten in reactie op een onthulling van het Noordhollands Dagblad.

Die krant schreef dat de directeur van de GGD Kennemerland, Bert van de Velden, ervoor heeft gezorgd dat de naam van Tata Steel, de grootste bron van luchtvervuiling in de regio rond IJmuiden, in een GGD-rapport was geschrapt als mogelijke oorzaak van het hoge aantal kankergevallen in Beverwijk. Het dagblad meldde dat op basis van documenten die waren opgevraagd via een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur.

Veel longkanker

Mogelijke veroorzakers van de kankergevallen zijn wel terechtgekomen in ‘interne conceptversies’ en de GGD zegt dit ‘te betreuren’. “Zeker omdat er behoefte is aan duidelijkheid over de oorzaak van de geconstateerde toename van het aantal gevallen van kanker.” In het bekritiseerde rapport van vorig jaar wordt het aantal kankergevallen op dat moment afgezet tegen een eerdere rapportage in 2007. Ook in die eerdere rapportage is niet gekeken naar de oorzaak, aldus de GGD.

Op basis van de documenten die het Noordhollands Dagblad opvroeg, 345 pagina’s aan e-mails en Whatsapp-berichten van GGD-medewerkers, constateert de krant dat een rapport 25 procent meer gevallen van longkanker in de regio meldde dan het landelijk gemiddelde. Via andere wegen kwam de krant erachter dat in dichtbevolkte wijken het percentage longkankergevallen nog eens tweemaal zo hoog is. En dat dit niet in het rapport terechtkwam.

Uit de stukken komt ook naar voren dat Van de Velden meerdere keren persoonlijk heeft ingegrepen om staalproducent Tata Steel uit het rapport te houden. ‘Het woord Tata mag niet worden gebruikt,’ schreef de GGD-directeur aan zijn medewerkers.

‘Ronduit schandalig’

Het Noordhollands Dagblad vroeg 31 conceptversies op van het bewuste GGD rapport. Hoe dichter het rapport naar de eindversie kwam, hoe minder de naam Tata Steel voorkwam, tot die uiteindelijk uit het rapport verdween. Ook termen als staalindustrie en industrie werden op verzoek van Van de Velden geschrapt.

Diverse fracties in de Tweede Kamer willen opheldering van het kabinet over de zaak. CDA-Kamerlid Joba van den Berg meldt: “Als dit waar is, dan is het ronduit schandalig. Dit moet tot op de bodem worden uitgezocht, want het roept allerlei vraagtekens op.”

SP-Kamerlid Renske Leijten vreest dat het ‘past in een trend’ waarbij de economische belangen telkens zwaarder wegen dan de volksgezondheid rond Tata: “Je moet kunnen vertrouwen op instanties als de GGD, het is heel ernstig als dat niet kan.”

Advocaat Bénédicte Ficq had al een klacht ingediend namens elfhonderd mensen en acht organisaties tegen Tata Steel. Ze heeft het betreffende artikel van het Noordhollands Dagblad doorgestuurd aan de officier van justitie in Amsterdam. Het Openbaar Ministerie onderzoekt de aangifte die is gedaan wegens het berokkenen van gezondheidsschade. “Ik wil dat ze kennisneemt van de mogelijke macht die Tata heeft om onafhankelijke onderzoeken te beïnvloeden. Dit stuk kan van invloed zijn op het onderzoek van het OM,” aldus Ficq.