PlusAchtergrond
Een vrouwenquotum: dit is wat topvrouwen er zelf van vinden
De Tweede Kamer heeft ingestemd met een vrouwenquotum voor beursgenoteerde bedrijven. Hun raden van commissarissen moeten in de toekomst voor minimaal 30 procent uit vrouwen bestaan. Wat vinden vrouwen die al zo’n een topfunctie bekleden van zo’n quotum?
Annemieke Roobeek (61), professor aan Nyenrode en voormalig commissaris bij ABN Amro en KLM
“Ik ben voor het quotum, omdat we de afgelopen twintig jaar geen vooruitgang hebben geboekt. Het idee heerst nog te veel dat het genoeg is als je één vrouw hebt in het bestuur. Er is een krachtiger impuls nodig.”
“Ik ben heel vaak de enige geweest, dat valt op als je 25 jaar commissaris bent. Bij ABN Amro en KLM is de regel altijd geweest om te streven naar eenderde vrouwen, dus daar heb ik weinig over te klagen. Maar ik heb het idee dat er in de private sector nog een ons-kent-onssfeer heerst. Het is nog te vaak nodig om te moeten overtuigen, omdat mannen in de meerderheid zijn.”
“Het gaat niet alleen om vrouwen, maar om een betere maatschappelijke afspiegeling. Ik ben ontzettend trots dat Laetitia Griffith mij gaat opvolgen bij ABN Amro. Ze is een gelauwerd bestuurder, maar haar benoeming geeft ook een belangrijk signaal af.”
Marry de Gaay Fortman (54), advocaat en commissaris bij De Nederlandsche Bank en KLM
“Ik ben voor het quotum. Jarenlang is het percentage vrouwen in raden van bestuur en raden van commissarissen gemonitord. Er is wel een kanteling zichtbaar, maar er is versnelling nodig. Op dit moment groeit dat percentage op bestuursniveau slechts met 1 procent. Met de raden van commissarissen gaat het iets beter, daar is in een kwart van de bedrijven een vrouw vertegenwoordigd. Dat betekent dus dat 75 procent van de beursgenoteerde ondernemingen niet voldoet aan het wettelijk streefcijfer van 30 procent.”
“Ik denk dat het quotum gaat helpen, omdat vacatures die open blijven staan niet meer vervuld kunnen worden door een man. Er zijn voldoende vrouwen die willen en geschikt zijn. Bedrijven hebben nu ook toegang tot een database van dergelijke topvrouwen, Topvrouwen.nl. Het obstakel blijft bedrijfscultuur. Maar een gezonde bedrijfscultuur komt alleen tot stand met een integraal beleid: naast een ingroeiquotum moet er sprake zijn van inclusief werkgeverschap en betere verlofregelingen.”
Barbara Baarsma (50), directievoorzitter bij Rabobank Amsterdam en hoogleraar toegepaste economie aan de Universiteit van Amsterdam
“Ik ben fel tegen. Een quotum is een laatste redmiddel en er zijn nog niet genoeg andere maatregelen genomen. Het sluit niet aan bij het echte probleem: namelijk te veel deeltijdwerk. Maar 26 procent van de vrouwen werkt voltijd, tegenover 73 procent van de mannen. Mannen werken vaker voltijd en relatief minder in managementfuncties. In dat opzicht doen vrouwen het juist heel goed. Dat laatste stukje naar de top vergt dat je meer dan voltijd werkt en dat een aantal jaren doet. Om vrouwen die kans te bieden moeten we zorgen voor aangepaste schooltijden, flexibele werktijden en betere kinderopvang voor een redelijke prijs.”
“Bovendien werkt een quotum averechts: vrouwen krijgen de vraag of ze op een toppositie zitten omdat ze goed zijn, of omdat ze vrouw zijn. In plaats van zo veel aandacht te besteden aan de positie van vrouwen aan de top, zou ik graag zien dat we aandacht besteden aan de positie van vrouwen aan de onderkant van de arbeidsmarkt. Daar zitten veel grotere problemen. Zolang vrouwen op deze schaal deeltijd werken, zie ik het niet als een glazen plafond, maar als plakkende werkvloer betegeld met kleine deeltijdbanen.”
Petri Hofsté (58), commissaris bij Rabobank, Achmea en Fugro
“Vroeger twijfelde ik, maar sinds een paar jaar ben ik voor het quotum. Ik twijfelde of een quotum vrouwen goed zou doen. De suggestie dat je gekozen bent omdat je vrouw bent, kan je in een lastige positie brengen. Maar ik ben om, omdat het te lang duurt. Op een gegeven moment heb je een stevige stap nodig. Het quotum is dan nog een bescheiden, maar wel haalbare stap.”
“Het onderwerp wordt nu op de agenda gezet. En dat is natuurlijk het uiteindelijke doel. Mensen moeten beleven dat het hebben van vrouwen in topposities tot betere besluiten kan leiden, dat het leuk kan zijn. Soms ben ik nog verrast over hoe veel bedrijven blijven roepen dat het niet mogelijk is om meer vrouwen te werven. Maar als je in de spiegel kijkt voor je opvolger, kijk je dan veel verder? Mensen zoeken van nature evenbeelden, maar dat moet juist doorbroken worden in door mannen gedomineerde bedrijven.”
