PlusAchtergrond
Droogte is nog erger dan extreem: ‘Woningen kunnen gaan verzakken’
De droogte wordt dit jaar een nog groter probleem dan twee jaar geleden, het droogste jaar sinds 1976. De stand van het grondwater is nu al vergelijkbaar met het laagste peil in 2018, terwijl het grondwater nog verder zal dalen. Dat heeft grote gevolgen voor onder meer funderingen en de natuur.
Ondanks de regen van de laatste week daalt de grondwaterstand nog altijd zo’n 0,5 centimeter per dag, zo meldt ingenieursbureau Wareco dat met 20.000 peilstations het grondwater monitort. “Het kan tientallen centimeters lager worden dan in 2018,” zegt grondwaterspecialist Maarten Kuiper. 2018 staat te boek als ‘extreem droog’.
Bomen en planten zullen het zwaar krijgen en mogelijk al vroeg blad verliezen. “In sommige regio’s is de vegetatie nog niet hersteld van de vorige droogteperiode.” Ook de opbrengst van de landbouw wordt lager en de lage grondwaterstand zorgt ervoor dat kleilagen gaan inklinken. “En dat kan zorgen voor verzakkingen van woningen.”
In Amsterdam kunnen houten heipalen onder gebouwen droog te komen staan, waardoor deze gaan rotten. Daarnaast is er grotere kans op de vorming van smog. Om de hitte tegen te gaan stelde de gemeente al een ‘tegelservice' in. Omdat tuinen zonder stenen meer regenwater kunnen opvangen, komt de gemeente de stoeptegels thuis ophalen. Amsterdammers kunnen dan kiezen voor meer groen in de tuin, wat een verkoelend effect heeft.
Het neerslagtekort is nu een stuk hoger dan rond dezelfde tijd in 2018. Daar komt een probleem bij: doordat het ook in de stroomgebieden van de rivieren minder regent, daalt ook de rivierwaterstand. En ook die heeft invloed op de grondwaterstand, leert onderzoek dat rond de Waal bij Nijmegen is gedaan. “Het grondwater zakt mee met de dalende rivierwaterstand. Tot wel enkele kilometers van de rivier.”
Peil verhoogd
Om die reden hebben de waterschappen Aa en Maas en Limburg het peil op de Maas 10 centimeter verhoogd door de stuwen te verhogen. Probleem is dat zoiets met de Waal niet kan, aangezien daar vanwege de vele vrachtscheepvaart geen stuwen in zitten. Voor de Rijn geldt dat de waterstand ook daar de afgelopen periode extreem laag was.
Ondanks de regen die de afgelopen dagen is gevallen, hebben we op dit moment in Nederland het grootste neerslagtekort ooit. Nederland droogt uit: hoe kan dat?