De Jonge: jonge Nederlanders krijgen alleen nog Pfizer en Moderna
Jongere Nederlanders worden alleen nog maar met de mRNA-vaccins van BioNTech-Pfizer en Moderna ingeënt. Dat heeft demissionair minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid besloten na een spoedadvies van de Gezondheidsraad. Daardoor kan het een week langer duren totdat iedereen de eerste prik gehad heeft.
Volgens de raad hebben de vaccins van BioNTech-Pfizer en Moderna een hogere effectiviteit dan de vaccins van AstraZeneca en Janssen, en is er bovendien sprake van minder nadelen. Omdat de mRNA-vaccins inmiddels ruim beschikbaar zijn en het aantal coronabesmettingen daalt, zit Nederland in de relatief luxe situatie dat alle jongeren deze zomer twee prikken Pfizer of Moderna kunnen krijgen, stelt de Gezondheidsraad in het advies dat vandaag is aangeboden aan De Jonge. Een harde leeftijdsgrens wordt in het advies niet genoemd, omdat alle beschikbare vaccins volgens de raad veilig en effectief zijn.
Gezondheidsraadvoorzitter Bert-Jan Kuilberg stelt dat het niet inzetten van de beschikbare vaccins van Janssen en AstraZeneca bij jongeren geen negatieve invloed heeft op de virusmodellen van de komende maanden. “Als je met een vergrootglas naar het effect op die modellen kijkt, pakt het zelfs nog een fractie gunstiger uit, omdat de effectiviteit van de vaccins van BioNTech/Pfizer en Moderna iets hoger is.”
Zeer zeldzame bijwerking
Bij de virale vectorvaccins van AstraZeneca en Janssen dook de afgelopen maanden dezelfde zeer zeldzame, maar in sommige gevallen wel zeer ernstige bijwerking op: de combinatie van trombose en een laag aantal bloedplaatjes. Bij jongere mensen is de kans op een ernstig verloop van corona klein. Daarom weegt het nadeel van de zeldzame bijwerking van de vaccins van AstraZeneca en Janssen zwaarder bij jongeren dan bij ouderen, oordeelt de Gezondheidsraad. ‘Bij mRNA-vaccins is de nut-risicoverhouding gunstiger voor deze groep.’
Groepen die moeilijk te bereiken zijn voor een tweede prik, kunnen juist wel baat hebben bij het Janssen-vaccin, aangezien bij die prik één inenting volstaat, stelt de raad. Vorige week werden bijvoorbeeld dak- en thuislozen ingeënt met Janssen. De Gezondheidsraad ‘benadrukt’ dat Janssen ondanks de zeldzame bijwerking voldoende effectief en veilig is.
Voorzitter Kuilberg stelt dan ook dat het advies van de raad niet inhoudt dat mensen die al een afspraak hebben voor de prik van Janssen, nu een ander vaccin zouden moeten krijgen. “Dat er een bijwerking is, daar kunnen we niet omheen. Maar we benadrukken dat het hier om een effectief en veilig vaccin gaat, de kans op een bijwerking is extreem klein. Het is simpelweg zo dat we voor de jonge leeftijdsgroepen de luxe hebben om hen de mRNA-vaccins aan te bieden, en vooral in die doelgroep is de nut-risicoverhouding bij die vaccins heel gunstig.”
AstraZeneca
De raad blijft bij het advies om AstraZeneca alleen in te zetten voor mensen boven de zestig jaar. ‘Omdat er geen nieuwe wetenschappelijke gegevens beschikbaar zijn ziet de Gezondheidsraad geen aanleiding om dat advies te herzien.’
Voor mensen die al een eerste prik met AstraZeneca hebben gehad, moet dat ook bij de tweede prik gebeuren, oordeelt de raad. Bij de tweede inenting is de kleine kans op de zeldzame trombosebijwerking namelijk nog een stuk lager. Ook is er niet genoeg bewijs dat de combinatie van twee prikken - eerst AstraZeneca en daarna bijvoorbeeld Moderna - goed werkt, maar lijkt zo’n combi wel te leiden tot meer bijwerkingen, zegt Gezondheidsraadvoorzitter Bert-Jan Kuilberg.
Het AstraZeneca-vaccin is in Nederland vooral toegediend aan mensen tussen de 60 en 64 jaar. Vanwege de berichten over de zeldzame bijwerking wilde een deel van die doelgroep dat vaccin niet hebben. Minister De Jonge hield lang vol dat er alleen geprikt werd ‘wat de pot schaft’, maar kwam daar deze week op terug.
