Achtergrond
Bij de VVD draait het weer volop om Rutte
De VVD-campagne draaide wederom geheel om leider Mark Rutte, hoeveel kritiek er inmiddels ook aan hem kleeft. De vraag blijft: wanneer is de koek echt op?
Hij was weer zo ‘glad als een aal’, aldus Voetbal Inside-presentator Wilfred Genee. Ook Jesse Klaver hoorde Rutte bij drie debatten weer dezelfde ‘goednieuwslijstjes’ opdreunen. Dat het ‘o zo goed’ gaat met ons land, met de economie, ondanks een ‘woelige wereld’. En ja, de toeslagenaffaire was verschrikkelijk, de Groningers zijn in de steek gelaten, aldus Rutte. Maar hij voelt nog steeds dat hij een deel van de oplossing kan zijn. Kortom: BBB, JA21, PvdA, GroenLinks, PVV: allemaal richtten ze hun pijlen op Rutte, maar niemand had achteraf de indruk het doelwit écht geraakt te hebben.
De VVD koos weer voor een eenmanscampagne, geheel gericht op Rutte. Hij wist de tongen los te maken door PvdA/GroenLinks uit te dagen voor een tweestrijd, trok een recordaantal kijkers bij Voetbal Inside, pakte nog wat aandacht door als premier in Italië en in Kiev op te duiken, tot en met een optreden in Koffietijd op verkiezingsdag waar voor hem zijn ‘lievelingsgerecht’ sambal goreng telor werd gekookt. Rutte, die zelf nooit kookt: “Met kokosroom? O ja? Geen gewone room?”
Immer positivo Rutte
Zo kon Rutte tot slot tevreden concluderen: in de media draaide het weer veel om mij. In een versplinterd politiek landschap is dat een prestatie op zich.
De VVD had ook weinig keuze: de partij is Rutte, Rutte de partij. Opvolgers haakten af de afgelopen jaren. Het is dus aan de immer positivo Rutte om uit te leggen dat de ondanks alle crises de kiezer nog steeds veilig is bij hem.
Opvallend wel: de grootste uitdager in de Statenverkiezing, de BBB van Caroline van der Plas, bleef door de VVD zoveel mogelijk onbesproken. Het idee: ieder podium dat je BBB biedt, geeft alleen maar een kans om te groeien. Het deed denken aan 2019, toen Forum voor Democratie dezelfde behandeling kreeg. Maar dat bleek een misrekening: de partij van Baudet werd toen bij de Provinciale Statenverkiezingen in één klap de grootste. Iets later dat jaar, in mei, koos de VVD daarom frontaal de aanval met Baudet.
Op zoek naar bondgenoten
Maar deze campagne negeerde de VVD tegenstrever BBB dus weer zoveel mogelijk en zocht Rutte de aanval op links. De verkeerde tegenstander? ‘Nee’, aldus Rutte. Maar het was ‘een keuze’. “Om te wijzen op de grote verschillen tussen ons en de linkse partijen, als het gaat om veiligheid en de economie.”
Toch wezen de peilingen er in de laatste week al op dat BBB steeds dichterbij kroop. Waar de VVD aanvankelijk onbedreigd bovenaan stond, veranderde dat beeld langzaamaan.
Met de uitslag in handen zal Ruttes kabinet in de Eerste Kamer weer op zoek moeten naar bondgenoten, want de coalitiepartijen hebben bij lange na geen meerderheid. En dus komen er paadjes ofwel over rechts met JA21 en BBB, ofwel over links met PvdA/GroenLinks en Volt in beeld. Maar daarover zal geen VVD’er zich zorgen maken: aan dealmaker Rutte kun je dat wel toevertrouwen, is de breed gedragen gedachte binnen de partij. Juist Rutte.
