239 wetenschappers: coronavirus verspreidt zich wél via aerosolen

In een open brief aan Wereldgezondheidsorganisatie WHO stellen 239 wetenschappers uit 32 landen dat het coronavirus zich niet alleen verspreidt via grotere druppels, maar ook via heel kleine druppels, de zogenaamde aerosolen.

Dat berichten diverse media, waaronder de New York Times en de Los Angeles Times. De brief van de wetenschappers zal in een wetenschappelijk tijdschrift worden gepubliceerd, maar is al gelekt.

De discussie over de rol van aerosolen bij de verspreiding van het virus speelt al langer, ook in Nederland. Onder anderen Maurice de Hond hamert al maanden op de rol die de kleinste luchtdeeltjes hebben bij virustransmissie.

Natuurkundige Daniel Bonn (Universiteit van Amsterdam) publiceerde eind mei een studie, die aantoonde dat goede ventilatie essentieel is om afgesloten ruimten te ontdoen van aerosolen. Anderhalve meter afstand houden in een niet-geventileerde bus of trein is onvoldoende om virustransmissie tegen te gaan, aldus Bonn.

Hij krijgt bijval van Philo Bluyssen, hoogleraar indoor environment aan de TU Delft, binnenmilieu-expert Francesco Franchimon en binnenklimaatexpert Atze Boerstra.

RIVM: verspreiding via aerosolen niet van belang

Net zoals de Wereldgezondheidsorganisatie is het RIVM tot op heden niet van mening dat aerosolen een grote rol van betekenis spelen bij virusverspreiding. Die allerkleinste druppeltjes van 1 tot 10 micrometer (1 micrometer is een duizendste deel van een millimeter) bevatten volgens het Instituut onvoldoende virus.

Het RIVM gaat er op grond van gepubliceerde studies (vooralsnog) van uit dat de virusverspreiding gaat via contact met besmette voorwerpen en oppervlakten en via de grotere druppeltjes als besmette personen hoesten of niezen, zo stelt het instituut.

Alleen als er grote hoeveelheden druppeltjes kleiner dan 5 duizendste van een millimeter vrijkomen, zoals bij het inbrengen van een buis in de keel van een coronapatiënt op de intensive care, kan dat tot besmetting leiden, aldus het RIVM. ‘Er zijn geen studies bekend waarbij infectieuze coronavirusdeeltjes gemeten zijn in de lucht van publieke plekken als supermarkten of openbaar vervoer.’

Besmetting via ventilatiesysteem in kantoren?

Als aerosolen van belang zijn bij de virustransmissie, zoals de 239 wetenschappers stellen, is het mogelijk om via airconditioningsystemen in bijvoorbeeld scholen, cafés en kantoren besmet te raken. Ook daarvoor zien de WHO en het RIVM onvoldoende bewijs. ‘Op basis van de huidige inzichten zijn aanpassingen van ventilatiesystemen niet nodig,’ meldt het instituut op de website.

Zeker drie Nederlandse wetenschappers hebben de brief aan de WHO hebben ondertekend.