Zappa’s laatste show op vaderlandse bodem

Toen Frank Zappa op 25 maart 1988 in het Nassau Coliseum in Uniondale, New York op het podium verscheen, was hij nog optimistisch over de toekomst van de twaalfkoppige band die hij van concertzaal naar concertzaal voerde. Na een reeks van 37 concerten in de VS was het idee uitvoerig in Europa te touren, 41 concerten, om daarna weer terug te keren naar het thuisland voor nog een hele rits optredens.

Zappa verheugde zich er op, want dit was een van de beste bands waarmee hij in zijn lange loopbaan had gewerkt (de groep uit 1973/74, met George Duke, Ruth Underwood, Napoleon Murphy Brock en de gebroeders Fowler blijft uiteraard hors concours) en in elk geval de uitgebreidste sinds de tijden van The Grand Wazoo.

Solo voor blazers

Voordat ze op pad gingen, was vier maanden gerepeteerd, met als resultaat een repertoirelijst van honderd nummers, alle in bijzondere gedaanten, omdat Zappa nu kon werken met een blazerssectie van vijf mensen, waardoor ook al het bekendere materiaal in geheel nieuwe arrangementen kon worden gepresenteerd.

Ze speelden ook meer covers dan ooit, met als klapstuk de hilarische iconoclastische bewerking van Led Zeppelins klassieker Stairway to Heaven. De grap zat hem erin dat Zappa de gitaarsolo van Jimmy Page noot voor noot liet uitschrijven en voor blazers arrangeerde.

De band zou na de concerten in Europa, waaronder twee in de Ahoy, nooit meer in Amerika spelen, omdat er gezeik in de gelederen ontstond als gevolg van een incompatibilité d’humeur tussen bassist Scott Thunes, die door Zappa was aangewezen als repetitieleider in zijn afwezigheid, en een aantal van de blazers. Het conflict liep zo hoog op dat Zappa besloot de band dan maar op te heffen.

Daarmee werd het concert in Nassau Coliseum de laatste show in de VS, want hierna zou Zappa nooit meer met een eigen band voor een publiek optreden.

Op Zappa ’88: The Last U.S. Show is te horen wat een waanzinnig goed geoliede machine dat ensemble was, met behalve geweldige blazers ook nog eens de warme, soulvolle stem van Ike Willis, met Ed Mann op marimba en vibrafoon en met gitarist en toetsenman Mike Keneally, bezig aan zijn allereerste professionele gig.

Scabreuze teksten

Zappa ’88 staat boordevol prachtstukken. The Black Page met een ska-ritme onder alle polyritmische avonturen, Inca Roads, waar terloops ook Stayin’ Alive van de Beegees nog even langsflitst, Packard Goose, waarin Stravinsky- en Bartókfragmenten zijn verwerkt en niet te vergeten de bewerkingen van I am the Walrus en de medley van Norwegian Wood, Lucy in the Sky with Diamonds en Strawberry Fields Forever (voor het eerst op de plaat), alle voorzien van nieuwe, scabreuze teksten. Ze eindigen met Whippin’ Post van de Allman Brothers en de Boléro van Ravel.

In het wonderlijke universum van Frank Zappa was alles mogelijk.