YouTubeserie over flat Geldershoofd: ‘De makers van de toekomst komen uit de Bims’

Het idee om een documentaire te maken over hun buurt, De Bijlmer, ontstond al jaren geleden. Uit onvrede over de vooroordelen die er over de buurt bestaan, vooroordelen waarin George Adegite en Karim Khamis zichzelf en de wijk helemaal niet herkenden. Anderhalf jaar geleden stuurden ze hun pitch in bij een competitie voor jonge filmmakers van VPRO Dorst. Van de driehonderd inzendingen mochten zij het makerstraject volgen en hun idee uitvoeren. Tijdens de pandemie werkten ze aan de driedelige docuserie Bims in de Lobby, die nu te zien is op YouTube.

Het interview met de jeugdvrienden vindt plaats in het atelier van Rambler op de Zeedijk, een ontmoetingsplek voor jongeren met afstand tot de arbeidsmarkt. Adegite begeleidt er jongeren bij het ontwerpen van hun eigen kleding. Zelf heeft hij ook een kledinglijn, aGeorge, maar daar hoeft hij het nu niet over te hebben. Nu gaat over Bims in de Lobby. Lachend: “Sinds de afleveringen op YouTube staan hebben we 10.000 views, maar we gaan natuurlijk voor een miljoen!”

In drie afleveringen van zes minuten, geregisseerd door Khamis, stelt Adegite, aangekleed als lobbyboy, de bewoners van de flat Geldershoofd vragen over hoe het is om te wonen in de Bijlmer en hoe het stigma van wonen in de ooit zo beruchte flat (toen nog Gliphoeve), die symbool stond voor verloedering, drugs en criminaliteit, hun zelfbeeld beïnvloedt. Khamis: “Ik woonde zelf in Grubbehoeve, George groeide op in de flat Kruitberg, maar allebei hebben we een speciale band met Geldershoofd. Ik ging er naar de kinderopvang en het neefje van George woonde er, hij speelde er vaak.”

‘Heel veel moois’

De flat wordt in 2024 gerenoveerd en dan moeten alle bewoners, die er soms al tien of twintig jaar wonen, eruit. “Dat was voor ons aanleiding om daar te gaan filmen, maar we willen met deze serie vooral laten zien dat het door de media en politici opgelegde beeld van de Bijlmer als achterbuurt niet klopt. Het stigma werkt vooroordelen, uitsluiting en segregatie in de hand, maar het is niet het verhaal van de buurt, er is juist heel veel moois in de Bijlmer. We wilden de verhalen van de bewoners laten zien, door met ze in gesprek te gaan. Mensen die normaal niet snel worden gehoord, die meestal onzichtbaar zijn op tv en niet aan tafel zitten bij de talkshows, laat staan er eentje presenteren. Het idee was om ze niet in de slachtofferrol te zetten, maar om juist op een normale manier met mensen te praten: over hun leven en wat een stigma met je doet.”

Zelf dacht Khamis als kind dat hij later wel crimineel moést worden. “Ik was heel rebels als tiener en gefrustreerd over de onrechtvaardigheid van het systeem. Ik heb veel geluk gehad en veel kansen gekregen, onder meer van mijn eigen moeder, die actief voor mij op zoek ging naar een opleiding die mij paste. Pas op het Mediacollege leerde ik dat naar school gaan ook leuk kan zijn. Onrechtvaardigheid vind ik nog steeds moeilijk, met alles wat we maken willen we daarom impact hebben op de maatschappij, om zo dingen te veranderen.”

Chique lobby

De vrienden richtten de entree van de flat voor de opnames in als een chique lobby, inclusief receptiedesk en een comfortabele zithoek. Adegite: “Mensen kwamen uit de lift en waren soms even in de war: was dit wel hun flat? In de lobby van een gebouw komt iedereen samen, maar vrijwel niemand spreekt elkaar er aan. Als lobbyboy breek ik het ijs en ga ik met de bewoners in gesprek, onder meer over de vooroordelen. Ook die ze over zichzelf hebben, door ze voor een spiegel naar zichzelf te laten kijken en te beschrijven. Het was mooi om te zien hoe mensen zich openstelden. Dat lukte ook omdat we zelf in de buurt zijn opgegroeid, dit zorgde voor vertrouwen.”

In de eerste aflevering De Bijlmer: Ghetto of Gemoedelijk? vraagt Adegite aan de bewoners of ze trots zijn op hun buurt, of zeggen ze misschien liever niet waar ze vandaan komen? Recht in het hart raakt het antwoord van een groep jonge kinderen, vol grote dromen over een carrière als voetballer of ondernemer. “Sommige mensen denken slecht over je, anderen niet. Het is maar net van welke kant je iemand wil bekijken,” zegt een jongetje van nog geen twaalf jaar.

Veel ruimte

Adegite: “Het maakte me trots dat hij het zo volwassen verwoorden kan, maar aan de andere kant is het verdrietig dat zulke jonge kinderen met dit soort kwesties bezig moeten zijn. Terwijl we de buurt als bewoners heel anders ervaren, niet als slecht of gevaarlijk, maar als gezellig. Er wonen verschillende culturen en sociale klassen door elkaar, met de winkels die daarbij horen. Het is er enorm groen en er is veel ruimte om als kind buiten te spelen, maar ook de woningen zelf zijn vaak groot. Op de galerijen van de flats kennen mensen elkaar, maar er is ook veel privacy, want je hebt geen overburen die bij je naar binnen kijken.”

Onder bewoners leeft vaak het idee dat de buurt niet bij de rest van de stad hoort, zegt Khamis. “Maar ondanks alle vooroordelen over hoe kansarm het stadsdeel is, is de Bijlmer juist heel rijk aan diversiteit, cultuur en talent. De mode, muziek en taal die hier is ontstaan, zie en hoor je nu overal in Nederland. De makers van de toekomst komen uit de Bims.”

De serie is herkenbaar voor iedereen die te maken heeft met een stigma over waar je vandaan komt, zegt Khamis: “Of dat nu de Bijlmer is of de Biblebelt, hokjesdenken is overal.” Iets waar hij zelf niet graag aan meedoet: “Ik heb het nooit over mijn afkomst, ik voel me boven alles een ‘Smibanees’, ik wil nooit weg uit de Bijlmer.”

Bims in de lobby is te zien op YouTube. Op 9 januari wordt de serie vertoond in de Bijlmerbios, na afloop is er een aftertalk met de makers.