Wat is toch de succesfactor van Taarten van Abel?

Met tassen vol snoep, spikkels en marsepein stapt Siemon de Jong de woonkamers binnen van kinderen in Nederland, om samen een taart te maken voor een dierbaar persoon.

Het levert ongelooflijk grappige en vaak ontroerende portretten op. Van kinderen met beperkingen of ziektes, wiens ouders in scheiding liggen of overleden zijn, maar ook van kinderen die simpelweg een ruzie willen bijleggen. Met een taart van Abel erbij zijn de wonden namelijk snel geheeld.

Oren te flapperen
Aan het format van het programma is in al die jaren eigenlijk niets veranderd, zegt De Jong. "Het zijn gewoon heel open en interessante gesprekken. Kinderen zien mij als een vriendje of vriendinnetje, ze zijn enorm openhartig. We staan vaak met onze oren te flapperen wat een kind er nu weer uitfloept. Sommige dingen halen de uitzending niet om de kinderen en families te beschermen. Ik baal dan weleens dat ik iets niet kan gebruiken."

Waarom het hem zo goed lukt de kinderen los te krijgen? "Dat is waarschijnlijk mijn talent. Ik laat ook veel van mezelf zien, praat over mijn eigen tekortkomingen of flaters. Zo krijg ik anderen vaak ook aan het praten. Dat zie je alleen ook niet terug in de montage."

Taart van m'n Tante
Om het kind vrijuit te laten spreken is het wel essentieel dat de ouders het huis uit worden gestuurd. "Niet omdat ik een hekel aan ze heb, maar omdat moeder of vader het kind dan niet op een bepaalde manier kan neerzetten. En je ziet meteen of ze weten hoe het gasfornuis werkt, en waar de steelpannetjes liggen."

Taarten van Abel blijft ook voor De Jong fris, omdat het zijn eerste en vooralsnog enige tv-programma is. De rest van zijn werktijd wijdt De Jong aan bakkerij en konditorei De Taart van m'n Tante in de Ferdinand Bolstraat, waar hij mede-eigenaar van is.

"Ik word vaak voor tv-programma's gevraagd, maar ik kijk daar een beetje mee uit. Abel is ontzettend leuk, omdat het op mijn lijf is geschreven. Ik kan wel mee gaan doen met allerlei quizzen, of met BN'ers naar Suriname, maar dan ga ik toch liever alleen op vakantie zonder de camera's."

Scouten
De kinderen zijn toch de állerbelangrijkste succesfactor van Taarten van Abel, zegt De Jong. Het scouten van de kandidaten doet producer en regisseur Renée Lacroix dit seizoen. Per week spit zij zo'n tweehonderd mailtjes door van kinderen die maar wat graag met Abel willen bakken. Aan Lacroix de schone taak om de interessante verhalen eruit te pikken.

"Honderden kinderen willen een taart maken voor hun zieke oma of lieve moeder, maar dat is te weinig voor een aflevering van 25 minuten. Het liefst heeft een kind een superleuke hobby, stottert ie, of kan hij of zij gewoon heel enthousiast kletsen. Ze moeten ook niet geïntimideerd of verveeld raken tijdens de draaidag, die al gauw een halve dag duurt."

Smoorverliefd
Om niet alleen mondige kinderen uit de Randstad en het Gooi aan bod te laten, speurt ze ook actief op scholen voor speciaal basisonderwijs, of in minder ontwikkelde buurten. De kinderen hoeven overigens niet per se een of ander ernstig probleem te hebben, zegt Lacroix.

"Natuurlijk is het mooi als een kind heel optimistisch in het leven staat, hoewel er veel speelt. We hebben ooit een meisje gehad met een depressieve moeder en een vader in een rolstoel, en dan had ze zelf ook nog eens diabetes."

"Toch was ze supervrolijk en attent. Daar kunnen veel mensen wat van leren. Maar een kind als Deyan uit een vorig seizoen, die smoorverliefd was op zijn vriendinnetje, was ook een perfecte kandidaat. Hij is het positiefste jongetje dat ik ooit heb ontmoet."

Een nieuw seizoen Taarten van Abel (VPRO), ­zondag, 10.20 uur, NPO 3.