Plus
Tim de Wit: ‘Tijdens de lockdowns voelde ik me voor het eerst van mijn leven echt eenzaam’
Met de live podcast Europa Draait Door debuteerde voormalig Groot-Brittanniëcorrespondent Tim de Wit (1981) vrijdag op Lowlands. Interview aan de hand van trefwoorden, over Londense eenzaamheid, de kracht van cricket en de leugens van Boris Johnson.
Naarden
“Daar stond het ziekenhuis, maar ik groeide op in Bussum. Daar was bij ons niets kakkineus aan, hoor. In Bussum-Zuid woonden we in een gewoon rijtjeshuis. Pas toen ik naar de middelbare school aan de andere kant van de spoorlijn ging, kreeg ik klasgenoten met oprijlanen die zo lang waren dat je bijna verbaasd was aan het einde ervan ook nog een huis aan te treffen. Zij zaten op hockey, ik op voetbal. Toch voelde ik me nooit anders. Wel kan ik me herinneren hoe ik thuis aan tafel – het waren de vroege jaren negentig – vroeg waarom wij eigenlijk geen fax hadden. Mijn schoolvrienden waren gewend hun huiswerk over en weer te faxen. Ik vond het ineens vreemd dat dat bij ons niet kon.”
Cruquiuseiland
“Ik ben de eerste bewoner van dit huis, woon er nu bijna een jaar. Het is met 60 vierkante meter niet groot, maar op dat vlak veel beter dan Londen. Daar huurde ik een appartementje van 38 vierkante meter voor omgerekend 2200 euro per maand. Omdat ik hoorde dat ook in Amsterdam de huizenmarkt er niet makkelijker op werd, schreef ik me vanuit Londen al in bij verschillende nieuwbouwprojecten. De NSDM-werf en de Houthaven lukten niet, maar hier heb ik nu zelfs een tuintje. Amsterdam was een logische keuze. Ik woonde er toen ik in 2009 vertrok voor mijn eerste correspondentschap in Zuid-Afrika.”
Arend Jan Boekestijn
“Mijn podcastpartner. Al drie jaar bespreken we de internationale politiek in Europa Draait Door. Met zo’n 40.000 luisteraars per aflevering is de podcast een succes. Arend Jan met zijn VVD-achtergrond een opmerkelijke keuze voor de VPRO? Hij was inderdaad ooit Kamerlid voor die partij en geeft tegenwoordig af en toe advies aan Volt, maar hij is vooral een scherp en onafhankelijk denker. We begonnen als podcast over de Brexit, maar inmiddels nemen we alle Europese actualiteiten door. Van het opstappen van Draghi in Italië tot de grillen van Poetin. Ik ben meestal de vragensteller, Arend Jan weet écht overal wat van. Maar als het over Groot-Brittannië gaat, luistert hij naar mij.”
Lowlands
“We nemen de podcast vaker op voor publiek. Leuk omdat er dan interactie mogelijk is. Lowlands was wel de minst waarschijnlijke plek om over Europese politiek te praten, maar er blijken verrassend veel jongeren naar ons te luisteren. Voor Arend Jan was het de eerste keer op Lowlands, ik had twee jaar geleden al een kaartje gekocht voor deze editie. Voor mij de zesde of zevende alweer. Toch is er wel wat veranderd. Na al die jaren kamperen, slapen we dit jaar in een huisje. Toch wel prettig om goed te kunnen douchen, want dat schoot er tijdens zo’n festivalweekend nog weleens bij in.”
Cricket
“Als correspondent werk je meestal vrijwel alleen, maar het is fijn om het land beter te leren kennen door met locals te kletsen. Om mensen te leren kennen is het spelen van een teamsport heel handig. In Zuid-Afrika en Duitsland voetbalde ik, maar ik raakte ook geïnteresseerd in cricket. In Londen heb ik het erop gewaagd. Ik kon meedoen in een team van een kennis. ‘Een vriendenteam’, zei hij geringschattend. Ik had moeten weten dat dat Engelse understatement was. Die gasten waren supergoed. Gelukkig mocht ik toch blijven, want die typisch Britse sfeer rondom de sport vind ik geweldig. Na vijf jaar was ik nog steeds de slechtste van het team, maar het was heerlijk om na afloop bij een pint te praten over het Engelse leven. Ik ben er nog niet aan toegekomen in Amsterdam te spelen, maar ga me komend jaar zeker bij een club inschrijven.”
Black-out
“Tijdens een van mijn eerste optredens in het Achtuurjournaal. Rob Trip presenteerde, het zou over de Britse verkiezingen gaan. Ik was stikzenuwachtig, me erg bewust van de twee miljoen mensen die zouden kijken. Ik had me ontzettend goed voorbereid en wist precies wat ik wilde zeggen. Tot het kruisgesprekje begon: er kwam ineens niets meer uit. Rob probeerde me nog te redden: ‘Je bedoelt te zeggen dat...’. Maar ook daarna bleef ik bellen blazen. Echt, de grond zakte onder mijn voeten weg, zo erg. Ik heb het gelukkig – even afkloppen – daarna nooit meer gehad, maar het duurde wel even voor ik dat nare gevoel kwijt was.”
West Ham United
“Niet mijn club, dat blijft voor altijd Ajax, maar ik ben veel bij West Ham geweest. Simpelweg omdat ik lang bijna naast het stadion woonde. Ik ben een voetbalfan, heb mijn best gedaan alle Londense clubs een keer te bezoeken. Arsenal, Chelsea, Tottenham Hotspur, Queens Park Rangers, Crystal Palace, Fulham en Brentford heb ik allemaal gezien.”
Maar toen ik verhuisde richting het centrum werd Millwall, dat uitkomt in de tweede divisie, mijn clubje. Het voetbal was niet om aan te gluren, maar de sfeer was geweldig. Een echte, rauwe volksclub, met tribunes vol brexitstemmers. Veel leuker dan die grote clubs in hun poenerige stadions met te dure kaartjes.”
Staatsbanket
“Moet ik dat weer uitleggen? Ik ben er destijds al flink om door de mangel gehaald. Oké, het zat zo: ik kreeg in oktober 2018 een uitnodiging om te dineren op Buckingham Palace. Zat ik daar in een grote zaal van het beroemdste paleis ter wereld met Queen Elizabeth, Charles en Camilla, William en Kate en Willem-Alexander en Maxima aan tafel. Iedereen heb ik de hand geschud. Een krankzinnige ervaring voor een gewone jongen uit Bussum-Zuid.”
“We kregen koninklijke wijnen en toen er na afloop een lakei vroeg of ik ook nog een cognacje wilde, zei ik: ‘Tuurlijk. Waarom niet?’ Ik heb er echt van genoten. Het leek wel een aflevering van The Crown. Toen ik na afloop in mijn witte rokkostuum voor de camera van het journaal verscheen om te vertellen wat ik had meegemaakt, was ik simpelweg ontzettend vrolijk. De eerste vraag van Dionne Stax was: ‘Hoe was het?’ Nou, fantastisch natuurlijk! Zo voelde ik het oprecht.”
“De eerste emmer stront kwam al snel van wijlen Peter R. de Vries bij De Wereld Draait Door. Die maakte me af als volkomen kritiekloos en NOS-onwaardig. Ik dacht nog: ‘Oké, even overleven dit.’ Maar twee dagen later maakte Arjen Lubach er een item van acht minuten over. Inmiddels zie ik wat er was gebeurd: aan het woord was voor één keer niet de correspondent Tim de Wit, maar gewoon Tim zelf, die iets onwerkelijks had meegemaakt. Ik kan er inmiddels hard om lachen, hoor. Achteraf bezien hadden we het niet in het Journaal moeten bespreken, maar er misschien een apart itempje voor online van moeten maken.”
Dubbele gin-tonic
“Mijn eerste date in Engeland! Via Tinder. Ze heette Vicky en wilde graag afspreken in de kroeg. Haar eerste bestelling: gin-tonic. De vraag van de ober of dat een dubbele moest zijn, was bijna overbodig. De gedachte dat je op een date de beste versie van jezelf moet laten zien bleek achterhaald. Ik kon haar drinktempo met geen mogelijkheid bijhouden. Na vijf dubbele gin-tonics zei ze: ‘Tim, een goede date is een dronken date.’ Tekenend: alcohol is de manier waarop de altijd wat gereserveerde Britten hun schild laten zakken.”
“Alleen: Vicky was na nóg een drankje gewoonweg stomdronken. Ik wilde haar in een taxi naar huis zetten, maar ze weigerde en wilde met mij mee naar huis. Daar aangekomen viel ze als een blok in slaap. ’s Ochtends wist ze zich amper meer iets te herinneren van de avond. De sfeer was compleet omgedraaid. Ze schaamde zich en vertrok meteen. Ik heb haar nooit meer gezien.”
Boris Johnson
“Ik heb hem in die jaren nooit persoonlijk gesproken. In praten met de buitenlandse pers had hij weinig interesse. Maar hij heeft mijn zeven jaren in Londen wel enorm gekleurd. Zonder Johnson geen Brexit, die stelling durf ik wel te verdedigen. Puur voor zijn eigen kansen om premier te worden, heeft hij de Brexitcampagne gesteund. Dat opportunisme tekent hem.”
“Johnson wordt weleens met Trump vergeleken. En zeker, hij is een populist, maar Johnson is veel intelligenter dan Trump. En ook veel geestiger. Johnsons probleem is zijn ziekelijke ambitie. Op zijn vierde zei hij al world king te willen worden. Wat me van hem tegenviel is dat die eerzucht in zijn ogen voortdurend gedraai en gelieg rechtvaardigde. En dat niet alleen: wie zijn handel en wandel nauwkeurig bekijkt, ziet een corruptie waarbij Sywert van Lienden een braverik is.”
“Of hij is afgeschreven nu hij is opgestapt als premier? Zeker niet. Sterker: hij draait nu al warm voor een comeback. Het zou zomaar kunnen dat dat hem op een gegeven moment nog lukt ook.”
Liefde
“Tijdens de coronalockdowns heb ik me voor het eerst van mijn leven echt eenzaam gevoeld. De regels waren in Engeland veel strenger dan in Nederland. Thuis bezoek ontvangen was gewoon verboden. Met het binnenlaten van onze cameraman voor de stand-uppers voor het journaal vanaf het balkon smokkelde ik wel, maar met kerst en oudjaar zat ik in 2020 in mijn uppie in mijn kleine appartementje.”
“Dat is een nadeel van het correspondentenbestaan: omdat werk eigenlijk altijd voor gaat, is het lastig relaties op te bouwen. Toen ik in 2019 een tijdje omging met Edwina, die bij haar thuis vier gangen voor me aan het koken was, ging de telefoon: de in opspraak geraakte Prins Andrew had zijn publieke taken neergelegd. Tja, dan moet ik dus meteen weg. Dat mechanisme hakte er in bij haar. Gelukkig heb ik het nu in die zin veel rustiger. En heb ik al een tijdje een leuke vriendin, die in Amsterdam woont.”
Over zijn periode als correspondent in Groot-Brittannië schreef Tim de Wit het boek Wankel Koninkrijk.