Spoedoverleg bij NOS over verziekte werkcultuur sportredactie: ‘Leiding moet opstappen’

Volgens diverse mediadeskundigen, onder wie Fons van Westerloo en Ruud Hendriks, zouden de directeur van de NOS en hoofdredactie van NOS Sport per direct moeten opstappen.

“Ik ben zeer verbaasd dat de leiding er nog steeds zit,” stelt Fons van Westerloo, voormalig directeur van zowel SBS6 als RTL. “Het is natuurlijk flauwekul dat de continuïteit ineens weg zou zijn als je een hoofdredacteur of directeur naar huis stuurt.”

De NOS inventariseerde in de afgelopen maanden een kleine honderd meldingen van grensoverschrijdend gedrag en de harde cultuur op de werkvloer van de sportredactie. In het Volkskrant-artikel doet onder anderen oud-presentatrice Aïcha Marghadi haar verhaal. Ze werd tijdens haar periode bij NOS naar eigen zeggen op grote schaal gepest op de redactievloer.

De vierkoppige hoofdredactie, onder leiding van Maarten Nooter, meldde deze week dat zij voorlopig op haar plek blijft zitten. De hoofdredactie treedt gefaseerd af vanwege een onderzoek dat nog moet plaatsvinden, maar ook om de continuïteit van de sportverslaggeving te waarborgen.

Van Westerloo begrijpt niks van dat besluit: “Ik had vroeger een baas, Jaap van Meekren, die zei: ‘Het kerkhof ligt vol onmisbare mensen’. Het zou toch krankzinnig zijn dat een organisatie zo afhankelijk is van een hoofdredacteur die jaren heeft zitten slapen, maar moet blijven omdat de hele handel dan in elkaar zou storten? Dat is des te meer een reden om hem weg te sturen. En ook een directie. Die moet altijd zorgen, zeker dit soort grote en gecompliceerde organisaties, dat er opvolging is. Als je dat daar ook al niet voor hebt gezorgd hebt, dan is dat dubbel stom”.

‘Niet meer geloofwaardig’

Media-ondernemer Ruud Hendriks, eind jaren zeventig en begin jaren tachtig beeldredacteur bij Studio Sport, stelt dat het ‘duidelijk is dat dit niet goed gemanaged is’. “Er zit hier een hoofdredactie die niet om kan gaan met sterke persoonlijkheden. Het zou me verbazen als ze de maandag nog halen.”

“Als je zoveel signalen krijgt en je doet daar helemaal niks aan, dat kan absoluut niet. En de directie, ik kan niet beoordelen in welke mate die op de hoogte is geweest, maar het is duidelijk dat als je de hoofdredactie laat zitten en je dit zou weten, dan heb je boter op je hoofd en ben je zelf ook niet meer geloofwaardig.”

Hendriks stelt ook zijn vraagtekens bij de positie van Gerard Timmer (directeur NOS, red.). Deze was jarenlang directeur bij Vara, in de ergste periode van de misstanden bij De Wereld Draait Door. “Ik vind: een directeur die dit niet heeft gezien, kennelijk de personeelszaken niet zo goed op orde heeft en dus niet ingegrepen heeft, dat is gewoon een heel slechte directeur. Er is personeel, er zijn vertrouwenspersonen, ze hebben gewoon zitten slapen, klaar. De hoofdredacteur en ook de directie, ze moeten opstappen.”

Gerard Timmer reageerde eerder deze week dat hij wilde aanblijven. “Al ver voor deze meldingen zich aandienden, heb ik programma’s in werking gezet over omgangsvormen, inclusiviteit en een veilige werksfeer,” zei hij. “Om die reden ben ik extra gemotiveerd en vastberaden om leiding te geven aan de cultuuromslag die er moet komen.”

‘Egbers dit weekend even overslaan’

De vraag is ook of Tom Egbers dit weekend Studio Sport presenteert. Van Westerloo: “Van mij mag hij, maar ik zou het niet doen als ik hem was. Kijk, als hij vanavond gaat presenteren, praat heel Nederland over hem in plaats van het voetbal. Dat moet je voorkomen.”

Hendriks: “Laten we mensen niet veroordelen zonder hoor en wederhoor. Het zijn dingen die geloof ik in 2008 hebben plaatsgevonden. Hij heeft dus vijftien jaar lang staan presenteren zonder dat er verder iets is gebeurd. Als ik verantwoordelijk was, zou ik wel zeggen: Tom, ik zou dit weekend even overslaan. Ik kan me bijna niet voorstellen dat hij gewoon Studio Sport presenteert.”

Ook imagodeskundige Zabeth van Veen denkt dat Tom Egbers er niet verstandig aan doet om vanavond NOS Studio Sport te presenteren. “Niet nu hij het gesprek van de dag is. Als hij vanavond op de buis verschijnt, krijgt hij een hoop bagger over zich heen. Iedereen zal losgaan op sociale media.”

Machocultuur

Ruud Hendriks zegt niet verbaasd te zijn over de machocultuur die volgens de verhalen heerst bij de sportredactie. “En dat sommige mensen horken zijn, dat is ook min of meer bekend. Wat mensen vergeten: ik heb daar jarenlang gewerkt. Studio Sport is zonder enige twijfel de meest professionele unit van Hilversum.”

“Als je kijkt naar het professionalisme, de kwaliteit van de verslaggeving, die is nog steeds ongekend hoog. Ik heb heel grote bewondering voor de programma’s die daar gemaakt worden. Je kunt zeggen dat er bij Studio Sport een topsportmentaliteit was. Harder dan zeg maar in de Keuken Kampioen Divisie en het amateurvoetbal. Maar dat wil niet zeggen dat je op deze manier met de integriteit van mensen kunt omgaan.”

“Als je een goed management hebt, dan had dat meteen aan dit soort dingen een einde gemaakt, dan was een hoop andere dingen waarschijnlijk niet gebeurd. Wat de hoofdredactie had moeten doen is, om even in de topsport te blijven, wat Erik ten Hag bij Manchester United heeft gedaan met Ronaldo. Je kan nog zo’n grote ster zijn, maar het team gaat boven het individu. Ten Hag heeft ingegrepen, de hoofdredactie van NOS Sport heeft dat verzuimd. Daar is het misgegaan.”

Zelf onderzoek doen

Imagodeskundige Van Veen snapt dat de NOS eerst zelf de feiten wil onderzoeken. “Honderd meldingen is veel. De verhalen zullen best kloppen, maar een werkgever moet eerst bewijs hebben voor hij zijn personeel op non-actief zet of ontslaat. Zolang er geen onderzoek heeft plaatsgevonden of strafbare feiten als aanranding of verkrachting naar boven zijn gekomen, kun je je personeel niet acuut op straat zetten. Dat maakt je een onbetrouwbare werkgever. Je moet ook met respect omgaan met mensen die al jaren voor je werken.”

In die zin snapt zij ook het beleid om de hoofdredactie gefaseerd te vervangen. “Met de aankondiging dat de hoofdredactie vervangen gaat worden erkent de omroep de verhalen van de slachtoffers, maar laat ze de eigen mensen niet acuut vallen. Het kan bovendien best drie maanden duren voor je goede vervanging hebt gevonden. Maar er moeten in de tussentijd wel uitzendingen worden gemaakt.”