Spielberg: 'Iedereen zou in magie moeten geloven'

'Het voelt voor mij niet alsof ik terugkeer naar het verleden, ik doe iets wat ik altijd met heel veel plezier heb gedaan: een verhaal vertellen. En in dit geval komt dat verhaal voort uit de fantasie."

"Ik maak ook films die zijn gebaseerd op dingen die echt gebeurd zijn, daarin is weinig plek voor verbeelding want het moet kloppen, zo accuraat mogelijk zijn. Je kunt je verbeelding dan alleen gebruiken bij het kiezen van de beste acteurs en het bepalen van de ideale camerahoek, maar dat is dienstbaar aan het verhaal. In dit geval waren er geen grenzen. Alles kon, het was een enorme bevrijding. Ik voelde me weer de regisseur die ik aan het begin van mijn carrière was; ik had het gevoel dat alles mogelijk was."

Met de Roald Dahlverfilming The BFG (De GVR in de Nederlandse versie) keert Steven Spielberg, die zich de laatste decennia met serieuze drama's als Munich, War horse, Lincoln en Bridge of spies heeft ontwikkeld tot Hollywoods geschiedenisdocent, terug naar het genre waarmee hij groot werd: fantasy.

Op een persconferentie op het afgelopen festival van Cannes, waar de film mei jongstleden in wereldpremière ging, noemde de 69-jarige regisseur The BFG - naar een scenario van Melissa Mathison, die eerder het script van E.T. the Extra-Terrestrial schreef - zijn meest persoonlijke film in jaren.

Buckingham Palace
"Ik heb The BFG voorgelezen aan al mijn kinderen toen ze klein waren, en ik heb er zeven. Toen mijn producent over The BFG begon, herinnerde ik me weer hoe mooi zij het boek vonden."

"Als je voorleest hoor je eerst jezelf, vervolgens zie je de reactie van je kinderen. Alle artistieke keuzes die ik heb gemaakt in mijn film zijn terug te voeren naar de manier waarop mijn kinderen reageerden toen ik ze voorlas. Als Sophie en de reus weer in de beschaafde wereld terechtkomen, van het reuzenrijk in de realiteit, zag ik altijd de opwinding bij mijn kinderen. Door het verschil tussen die enorme reus en al die mensjes in Buckingham Palace. En dan vooral het ontbijt bij de koningin, dat vonden ze heel bijzonder."

Boek en film verschillen natuurlijk van elkaar, zegt Spielberg. "Voor mij is The BFG een verhaal over het omarmen van verschillen, dat heb ik ook willen benadrukken. Ik zie de reus niet als een metafoor voor bepaalde zaken, de reus is gewoon een reus."

Kunst en commercie
"Dat vind ik zo mooi aan het boek: er zitten helemaal geen cynisme en dubbele bodems in. We hebben wel wat plot toegevoegd, en we wilden wat meer tijd voor de koningin. Dat is gebeurd met toestemming en medewerking van de erven Dahl: ze hebben elke scenarioversie gelezen en ze waren het eens met al onze keuzes. De samenwerking was fantastisch."

Spielberg is een van de weinige regisseurs die telkens de perfecte balans weten te vinden tussen kunst en commercie. Vindt hij dat moeilijk, een groot publiek bedienen en vasthouden aan eigen artistieke normen? "Ik denk daar nooit aan als ik een project kies of als ik sta te regisseren. Het is voor mij niet het een of het ander. Ik kan geen films maken als ik moet nadenken over een balans. Ik vertel wat ik wil vertellen, en het is natuurlijk fantastisch dat dat zo veel mensen aanspreekt.

Dat is de ultieme droom in de droomfabriek die Hollywood is; dat je film overal ter wereld mensen aanspreekt. Dat er gevoelens en emoties uit de film spreken die iedereen kan begrijpen, welke taal je ook spreekt. Althans, zolang je weet wat trollekloppers, snoskommers en fropskottel zijn."

Liefdesverhaal
Volgens Spielberg is The BFG een liefdesverhaal. "Een verhaal over de liefde die kinderen voelen voor hun grootouders, en grootouders voor hun kinderen. Ik denk dat van alle films die ik heb gemaakt The BFG nog het meest op een liefdesverhaal lijkt. Dat is ook zo fijn aan mijn werk, de variatie. Film maken is geweldig, zwaar, leuk en uitdagend tegelijk. Ik hou ervan. Anders zou ik het niet doen, dan zou ik de rest van mijn leven de wereldzeeën bevaren."

Tot slot van de persconferentie in Cannes werd Spielberg gevraagd hoe hij nog in magie kan geloven, in een wereld waarin mensen die alles hebben over de rode loper lopen terwijl een paar honderd meter verderop daklozen staan te bedelen.

"Iedereen zou in magie moeten geloven," antwoordde Spielberg. "Hoe slechter het met de wereld gaat, hoe meer we in magie moeten geloven. Magie geeft ons hoop. En hoop maakt dat dingen kunnen veranderen. De wereld heeft onze aandacht harder dan ooit nodig. Nogmaals: hoop komt voort uit magie. Films kunnen mensen hoop geven; de moed en de wil om door te gaan. Hoop betekent alles voor mij."