Rietveldstudenten maken werk rondom thema ‘refuge’: ‘Blijven niet in onze bubbel zitten’

Van vluchten voor oorlog tot de warmte van een Urks café: Rietveld Uncut 2023 gaat over de behoefte aan bescherming, schuilplekken en een gevoel van veiligheid.

Antonia Valentina en Jordi de Vetten ruilden voor een paar weken van studentenkamer en legden hun ervaringen vast. De resulterende foto’s ogen gewoontjes maar toch zit er iets ongemakkelijks in de interieurshots. Het getoonde is huiselijk maar niet vertrouwd, niet thuis.

De Rietveldafstudeerders geven met hun reportage een direct invoelbare invulling aan het begrip ‘refuge’, toevlucht of toevluchtsoord. Dat is het thema van Rietveld Uncut 2023, het jaarlijkse programma waarmee studenten van de Rietveld Academie voor het eerst met hun werk naar buiten komen. Vanaf januari hebben ze zich theoretisch verdiept in een onderwerp en nu mondt dat uit in een vierdaags lezingenprogramma en een tentoonstelling in het Stedelijk Museum.

Conflicten en klimaatvluchtelingen

Het geëngageerde thema van dit jaar weerspiegelt de actualiteit van gewapende conflicten en klimaatvluchtelingen, maar de uitwerking is divers. De oorlog in de Oekraïne echoot door in het werk van Greta Ona Galiauskaite, die stukken van tien Oekraïense componisten ten gehore brengt op een half ontmantelde piano. Carl-Johan Paulsen maakte een sculptuur met kleding van The House of Hopelezz, een steungroep voor dragqueens.

Clara Inés Arámburo Torres onderzocht hoe het bakken van tortilla’s verbonden is met de Mexicaanse grond die wordt gebruikt om de speciale pan van te maken. En de Letse Danute Liva verbaasde zich als buitenstaander over de baarmoederachtige vertrouwdheid van een Urks café, die ze verwerkte in een installatie met haakwerk en andere prullaria.

“Wat in de wereld gebeurt, heeft grote impact op het bewustzijn van studenten,” vertelt Tarja Szaraniec, die samen met Tomas Adolfs Rietveld Uncut organiseert. “Daarom hebben we dit jaar ook organisaties van buitenaf uitgenodigd.” De meest in het oog springende partner is de Rainbow Soulclub, een kunstproject in een opvanglocatie voor dak- en thuislozen. Samen met de studenten maken ze grote vloerkleden. De geborgenheid zit hier in het leren kennen van elkaars belevingswereld. Szaraniec: “We blijven niet in de Rietveldbubbel zitten.”

Rietveld Uncut, 22 t/m 25 maart in Stedelijk Museum Amsterdam.