Rembrandts kleinste schilderij na bijna een eeuw weer terug in Amsterdam

In de Hermitage zijn vanaf zaterdag 35 schilderijen te zien uit de privécollectie van een Amerikaanse miljardair. Een van de meest – en minst – opvallende is het kleinste werk dat Rembrandt van Rijn maakte, in 1633. Een krappe 400 jaar later is het nu te zien om de hoek van de schilderwerkplaats van de Hollandse meester.

Het werk Buste van een bebaarde oude man van Rembrandt van Rijn is 10,6 bij 7,2 centimeter groot. Voor het idee: een A4'tje is 21 bij 29,7 centimeter.

Buste van een bebaarde oude man is het kleinste werk dat Rembrandt heeft gemaakt. In 1633, kort na zijn verhuizing van Leiden naar Amsterdam, schilderde de meester het kleine werk. Bijna een eeuw is het niet in Nederland te zien geweest: de laatste keer was in 1927 tijdens een tentoonstelling in Den Haag. Het schilderij was toen uitgeleend door baron Léon Janssen. In 1928 werd het verkocht aan een koper in de Verenigde Staten, waarna het in privécollecties verdween en niet tentoongesteld werd tot 1988 tijdens een tentoonstelling in New York.

Uitlenen aan musea

In 2018 kochten de rijke verzamelaars Thomas S. Kaplan en Daphne Recanati Kaplan het schilderij. Thomas Kaplan is miljardair geworden met onder meer handel in zilver- en zinkmijnen. Hij en zijn vrouw hebben in 2003 The Leiden Collection opgericht, de grootste private collectie Hollandse Meesters uit de 17de eeuw. Momenteel bevat de collectie meer dan 250 werken, van onder anderen Rembrandt, Frans van Mieris, Jan Steen, Caspar Netscher, Gabriel Metsu en Gerrit Dou.

De Kaplans lenen hun privécollectie geregeld uit aan musea. Zo waren in 2018 twee schilderijen van Rembrandt uit de collectie in Nederland in het Rembrandthuis te zien in de Jodenbreestraat: Portret van Petronella Buy (1935) en Man met zwaard (ca. 1640-1644). Ook die twee werken waren al honderd jaar niet te zien geweest voor het Nederlandse publiek.

Sinds de Kaplans Buste van een bebaarde oude man in 2018 verwierven, is het in 2019 tentoongesteld in het Louvre in Abu Dhabi. Vanaf 4 februari is het minischilderij te zien in de Hermitage, samen met 34 andere stukken uit The Leiden Collection, onder anderen van Ferdinand Bol, Jan Steen en Frans van Mieris.

De Hermitage, Rembrandt en tijdgenoten, historiestukken uit The Leiden Collection. Zaterdag 4 februari tot en met zondag 27 augustus.