PlusInterview
Regisseur over Alice, Darling: ‘Vrienden kunnen je confronteren met een kant van jezelf die je liever niet ziet’
In haar speelfilmdebuut Alice, Darling verbeeldt Mary Nighy op subtiele wijze de beklemmende ervaring van psychologisch misbruik in een relatie. ‘Zodra Simon in de buurt is, heeft ze nauwelijks tekst. Alsof hij haar stem wegneemt.’
Hoe kies je als filmmaker je eerste speelfilm? Mary Nighy (38) volgde daarvoor het advies op dat regisseur Joe Wright gaf aan Sam Taylor-Johnson, toen zij op zoek was naar haar regiedebuut. Wright adviseerde Taylor-Johnson om de film te maken waarvan je voelt dat je er een geheim over weet. “Als je het script leest, en je hebt het gevoel dat jij er iets over weet wat niemand anders weet, dan is dat het juiste script,” legt Nighy uit.
Voor Nighy was dat het door Alanna Francis geschreven Alice, Darling, over een jonge vrouw die losbreekt uit een emotioneel gewelddadige relatie. “Allerlei mensen hadden dit script kunnen regisseren en hadden dat op andere, even interessante of misschien zelfs betere manieren gedaan,” zegt Nighy. “Maar toen ik het las voelde ik heel sterk dat ik wist hoe ik in Alice’ hoofd kon kruipen.”
Het misbruik in de film is van psychologische aard. Kunstschilder Simon (Charlie Carrick) controleert en manipuleert zijn vriendin Alice (Anna Kendrick), weekt haar los van haar vrienden en laat haar langzaam aan zichzelf twijfelen. De film gaat over het proces van realisatie. Zowel bij de twee vriendinnen met wie Alice een weekendje weggaat, als bij Alice zelf. “Als haar vriendinnen haar aan het begin van de film zouden vragen hoe het met haar gaat, zou ze zeggen dat het goed gaat. En dat ook geloven. Ze zit diep in de ontkenning.”
Uit haar schulp
Omdat emotioneel misbruik niet expliciet zichtbaar is, was voor Nighy de uitdaging om de beleving ervan en de manier waarop Alice langzaam uit die ontkenning kruipt, toch waarneembaar te maken. In kleine, dwangmatige handelingen bijvoorbeeld. En de hoeveelheid dialoog.
“We hebben veel van Alice’ dialoog in het begin van de film uiteindelijk nog weggeknipt in de montage. Zodat in het midden van de film echt een transformatie zichtbaar is wanneer ze langzaam uit haar schulp kruipt. Expressiever wordt, speelser, alsof ze bij haar vriendinnen weer ontdekt wie ze was. Maar zodra Simon in de buurt is, heeft ze nauwelijks tekst. Alsof hij haar stem wegneemt.”
Een andere manier waarop de film laat zien hoezeer Simon in Alice’ hoofd is gekropen en daar aan de touwtjes trekt, is in korte flashbacks. Of flashes, zoals Nighy ze noemt. Herinneringen die zich als flitsen aan Alice opdringen, alsof Simon plots over haar schouder kijkt. “Steeds wanneer er een pauze was in de opnames, liet ik Charlie een ander T-shirt aantrekken en dat soort momenten creëren. Bijvoorbeeld een scène waarin hij in het gras ligt en naar de camera toerolt. Steeds met andere gezichtsuitdrukkingen. Want dat is hoe die flashes werken. Alice keert steeds terug naar diezelfde herinneringen en probeert terug te halen: glimlachte hij naar me? Of keek hij juist verwijtend?”
Zelf meegemaakt
In interviews ter promotie van de film vertelde Anna Kendrick dat ze zelf een relatie doormaakte waarin sprake was van emotioneel misbruik. Iets wat Nighy niet wist toen ze haar benaderde voor de rol en wat volgens haar ook niet per definitie een ‘voordeel’ is. “Mensen verwachten vaak dat als je iets hebt meegemaakt, je het automatisch ook goed kunt portretteren, maar dat is niet altijd zo. Het kan ook juist verstorend werken, omdat het te dicht bij huis is.”
Maar in het geval van Kendrick, die in Alice, Darling een subtiele en gelaagde rol speelt, bleek daarvan geen sprake te zijn. “Wat indruk op me maakte was hoe zij die ervaring op een heel analytische, bijna forensische manier wist te vertalen”, vertelt Nighy. “Zowel in haar denken over de film als geheel, over de personages en de dialogen, maar ook in hoe ze haar eigen performance benaderde.”
Vertrouwensband
Voor Nighy was het van belang een veilige ambiance te bieden op de set. “Vertrouwen was het sleutelwoord. En rust. Voor mij gaat regisseren over het creëren van een omgeving waarbinnen mensen zich gerespecteerd, gesteund en gehoord voelen.”
De weinige repetitietijd die ze had, greep ze aan om de actrices een vertrouwensband met elkaar te laten opbouwen. “We brachten een dag door aan het meer uit de film en spraken over het script. Over de personages, hun onderlinge dynamiek, hun achtergrond. En wat bijzonder was aan die dag was hoe openhartig het werd. Daar is echt een band gesmeed die ze meenamen naar de film.”
Want Alice, Darling is ook een film over vriendschap. Specifiek vrouwenvriendschappen, die volgens Nighy nogal eens oppervlakkig worden neergezet in films en televisie. “Een hoop gegiechel, shoppen, wijn drinken, bitchen over mannen,” vat ze samen. “Allemaal dingen ik ook graag doe, maar voor mij is dat niet de essentie van vriendschap. En ik denk dat er ook een donkerdere kant zit aan vriendschap. Soms is er rivaliteit, competitie. Vrienden kunnen je confronteren met een kant van jezelf die je liever niet ziet. We wilden al die verschillende lagen van vriendschap in deze film naar voren laten komen.”
Alice, Darling is te zien in City, Filmhallen en The Movies.
Mary Nighy
Mary Nighy is de dochter van acteurs Bill Nighy en Diana Quick en het was ook via acteren dat ze als tiener de filmwereld inrolde. Hoewel ze al jong de drang had zelf te regisseren, verhalen te vertellen, duurde het een tijdje voor ze zich, zoals ze het zelf zegt, “realiseerde dat het voor mij mogelijk was een film te maken”.
Van grote invloed was haar ervaring op de Parijse set van Sofia Coppola’s Marie Antoinette, waarin ze een bijrol had. “De regisseurs met wie ik tot dan toe had gewerkt waren grotendeels mannen. En vaak was dat een bepaald type. Luid, autoritair. Toen ik zag hoe Sofia werkte, met zo veel rust en oog voor detail, zo zacht, begreep ik dat je ook op een andere manier kon regisseren. Dat ik daar niet anders voor hoefde te zijn dan ik ben. Ik schreef mijn eerste korte film daar op de set van Marie Antoinette en nam hem die zomer op. Ik was 21 jaar oud.”