Recensie Leila’s Brothers: zinderende Iraanse staat op tegen incompetente, naïeve mannen

“Iedereen in deze familie is een koppig kind,” verzucht Leila (Taraneh Alidoosti). Daarmee doelt ze specifiek op de mannen in haar familie: haar oude vader en vier broers. Hoewel Leila’s Brothers een Iran toont waarin de keuzes van het regime en internationale sancties de leefomstandigheden afknijpen, is er toch vooral één boeman die scenarist en regisseur Saeed Roustayi aanwijst. En dat is het patriarchaat.

Elk van de vier broers representeert dat patriarchaat en de instandhouding ervan op een eigen manier. Zoals Parviz die zijn gezin, dat hij al niet kan onderhouden, almaar uitbreidt omdat hij zo nodig een zoon wil. Van het stel lijkt Alireza (Navid Mohammadzadeh) de wijste. Maar als het erop aankomt grijpt ook hij zich vast aan dat starre systeem.

En dan is er nog de vader, Esmail (Saeed Poursamimi). Een man die zijn leven lang smacht naar erkenning. Als zijn neef overlijdt, ziet hij kans tot patriarch van de grootfamilie te worden benoemd. Dat die hele benoeming, en alle traditionele poeha eromheen eigenlijk ordinair over geld gaat, weet iedereen. En toch draait iedereen erin mee. Waarom? “Omdat ze weten dat ze ook een keer aan de beurt komen.”

Tegenover die mannen is Leila zeker geen heilige. Ze handelt uit opgekropte woede, uit rancune. Maar ze is wel de enige die niet bang is om verandering te forceren. Om op te staan tegen dat stelletje incompetente mannen, dat naïef valt voor oplichterij en mooie praatjes, zolang hun ego ermee gestreeld wordt.

Leila’s Brothers is op het eerste oog een bescheidener film dan Roustayi’s harde misdaadthriller Just 6.5 (2019). Eentje waarin niet actie de hoofdmoot vormt, maar lange, dialoogrijke scènes die toch zelden het tempo drukken. Maar Roustayi deinst er niet voor terug om via deze ene familie grote statements te maken over de Iraanse samenleving. Hij doet dat tegelijk ferm en genuanceerd, met behulp van een ijzersterke cast, een zinderende Alidoosti voorop.