Update
Rapport: Kandidaten en medewerkers van The Voice trokken al ver voor 2022 aan de bel over wangedrag
Verschillende kandidaten en medewerkers bij The Voice of Holland hebben zich tussen 2015 en 2022 beklaagd over seksueel ongepast gedrag. Dat constateert advocatenkantoor Van Doorne in het externe onderzoek naar de misstanden bij de talentenjacht. Het wangedrag werd intern gemeld, maar er lijken te weinig maatregelen te zijn genomen.
Er is geen bewijs dat de Nederlandse en Britse top van Voiceproducent ITV vóór 2022 op de hoogte is gebracht. In een persbericht suggereert manager Lisa Perrin van ITV Studios dat het anders had kunnen gaan: ‘Als de klachten over ongepast gedrag waren doorverwezen naar het ITV management in Londen, zou de reactie anders zijn geweest.’ ITV heeft bevindingen uit het onderzoeksrapport dinsdag geanonimiseerd online gezet.
Het ongepaste gedrag blijkt al ver voor 2022 te zijn begonnen. Precieze jaartallen worden niet genoemd, maar de onderzoekers spreken over een vrouwelijke Voicekandidate die maandenlang whatsappberichten en seksueel getinte opmerkingen kreeg. Dat leidde vervolgens tot een excuus van de beschuldigde persoon en de toezegging dat de kandidaat niet meer alleen met hem in één ruimte zou zijn. Onduidelijk blijft welke leidinggevenden hiervan wisten.
‘Gedrag ging maandenlang door’
Na dit voorval kwamen er meer recente meldingen over dezelfde medewerker. Een kandidaat gaf aan dat het gedrag maandenlang is voortgezet en dat ‘zij het gevoel had er niet onderuit te kunnen omdat zij meedeed met een talentenjacht die belangrijk was voor haar carrière’. Zij beschouwde de medewerker als machtig. Hij kreeg een mondelinge waarschuwing. Daarna meldden zich nog vier personen met klachten over diezelfde Voicemedewerker. Die informatie zou ook bij creatief leider John de Mol of diens opvolger terecht zijn gekomen, maar drie van hen zeiden dat er met hun verhaal te weinig werd gedaan. Veel klachten werden mondeling afgedaan, weinig werd vastgelegd. De creatieve leider ontkent de aantijging in het rapport.
Van Doorne heeft in totaal 62 mensen geïnterviewd over de zaak en een groot aantal documenten bekeken, waaronder e-mails en whatsappberichten. Veel geïnterviewden beschreven de sfeer rond de productie van The Voice als ‘flirterig, fysiek en knuffelig’.
‘Men werd niet geacht te klagen’
Sommige geïnterviewden gaven aan dat zij de cultuur rond het melden van ongepast gedrag als veilig beschouwden, maar anderen zeiden dat zij zich niet veilig voelden om wangedrag te melden. De redenen om geen melding te doen, hielden verband met de machtige positie van bepaalde personen en met het idee dat ‘bepaald gedrag normaal leek te zijn’, dat men ‘niet geacht werd te klagen’ en ‘dat er een cultuur leek te zijn waarin mensen elkaar dekten’.
Volgens Van Doorne was er alleen sprake van ongewenst gedrag bij The Voice of Holland, niet bij The Voice Kids of The Voice Senior.
Het onderzoek onthult ongepast gedrag door meerdere personen in vele vormen. Soms gebeurde het verbaal, soms met berichtjes op de telefoon en ook was er fysiek contact. De onderzoekers constateren ‘een duidelijk verschil in perceptie’ van bepaald gedrag. Gedrag dat door sommigen werd beschreven als ‘normaal’ of ‘deel van de entertainmentsector’, werd door anderen omschreven als ‘grensoverschrijdend’ en ‘beschadigend’.
Vanwege de afspraken tussen Van Doorne en het Openbaar Ministerie waren mogelijke strafbare feiten geen onderwerp van het onderzoek van het advocatenkantoor. Iedereen die bij Van Doorne melding maakte van gedrag dat als strafbaar zou kunnen worden gekwalificeerd, kreeg het advies naar de politie te stappen.
Boos
Voiceproducent ITV schakelde in januari 2022 advocatenkantoor Van Doorne in om een onderzoek in te stellen naar de beschuldigingen van ongepast gedrag rond The Voice of Holland, The Voice Kids en The Voice Senior in de periode 30 april 2015 (toen Talpa Media werd overgenomen door ITV) tot en met 12 januari 2022.
Het onderzoek van Van Doorne duurde meer dan veertien maanden en werd ingesteld na een geruchtmakende uitzending van YouTube-programma Boos waarin tientallen slachtoffers hun verhaal deden over grensoverschrijdend gedrag bij de roemruchte talentenjacht.
Op 15 juni vorig jaar werd de Van Doorne SpeakUp-line, het kanaal waar mensen melding konden doen van grensoverschrijdend gedrag bij The Voice of Holland, gesloten. Via de Van Doorne SpeakUp-line zijn 58 meldingen ingediend. In twaalf gevallen werd het advies gegeven om aangifte te doen bij de politie.
‘Waarheid over wie wat wist, wordt verhuld’
Advocaat Sébas Diekstra, die meerdere slachtoffers bijstaat, is teleurgesteld dat er in het rapport geen namen worden genoemd van mensen die al jaren geleden wisten van de misstanden. “De gepubliceerde onderzoeksbevindingen zijn niets minder dan teleurstellend te noemen. Op verschillende vlakken. Het valt vooral op dat de waarheid over wie wat wist op welk moment, in dichte mist wordt geduwd. Uiteraard is het wel duidelijk wier belangen daarmee worden gediend.”
Het onderzoek van Van Doorne staat los van het onderzoek dat het Openbaar Ministerie doet naar strafbare feiten. Half maart maakte justitie bekend dat het ex-jurylid Ali B en bandleider Jeroen Rietbergen gaat vervolgen voor diverse zedenfeiten. Voor Ali B gaat het om tweemaal verkrachting en éénmaal aanranding, voor Rietbergen om verkrachting van ex-deelneemester Nienke Wijnhoven, een van de weinige slachtoffers die zich in het openbaar uitsprak over de zaak.
Uslu: onderzoek bevestigt beeld dat er al was van The Voice
Volgens staatssecretaris Gunay Uslu van Cultuur en Media bevestigt het onderzoek naar mogelijke misstanden bij het programma The Voice of Holland het beeld dat er al was.
“Dit onderzoek bevestigt het eerdere beeld dat er was. Er bestond een cultuur waarin grensoverschrijdend gedrag kon plaatsvinden. Slachtoffers voelden zich niet veilig, en wáren ook niet veilig,” zegt Uslu. “Dit onderzoek onderstreept het belang van een cultuuromslag in de hele sector. Inmiddels is al een aantal zaken in gang gezet, ook vanuit de sector. Namens het kabinet is regeringscommissaris Hamer hiermee hard aan de slag.”
The Voice-slachtoffers willen dat directie ITV aftreedt
De slachtoffers van The Voice of Holland willen dat het verantwoordelijke Nederlandse managementteam van producent ITV aftreedt na het verschenen rapport. Dat laat advocaat Sébas Diekstra namens zijn cliënten weten aan het ANP.
De slachtoffers hebben ‘geen goed woord over’ voor hoe er door ITV mee om is gegaan. “Het minimale dat zij hadden mogen verwachten, is niet gebeurd. Zij zijn niet benaderd met de vraag of zij hulp of bijstand wensten. Zij zijn niet op de hoogte gehouden over ontwikkelingen in het onderzoek. Zij zijn volledig in de steek gelaten. Ook dat alleen al rechtvaardigt volgens cliënten het aftreden van de verantwoordelijke directie,” aldus Diekstra.
De excuses die ITV heeft aangeboden, wil een aantal van de cliënten van Diekstra nog niet aanvaarden. “Dit omdat de verschillende hoofdpersonen rondom The Voice of Holland, die kennis hadden van de eerdere meldingen, volledig buiten schot blijven. Voor cliënten is dit laatste onverteerbaar, omdat als er direct bij een eerste melding adequaat was ingegrepen, andere vrouwen een hoop leed bespaard had kunnen blijven.”
Tip Het Parool via Whatsapp
Heeft u een tip of opmerking voor de redactie? Stuur een bericht naar onze tiplijn.
