Niet zomaar een halfje bruin: in het Broodhuis komen Goudsbloms nieuwe en oude passies samen

Een bezoek aan ArtKitchen begint met geur die bij de voordeur al aan je trekt. Eenmaal binnen beland je in een sprookje. Daar staat een kiosk geheel gemaakt van brood, een gezond familielid van het bekende peperkoekhuisje. Op de toonbank ligt het verse aanbod uitgestald.

Maker van dit alles is Karel Goudsblom. Hij was ruim twintig jaar actief als succesvol beeldhouwer. Zijn sculpturen van keramiek, polyester en gietijzer deden het goed in buitententoonstellingen en beeldenparken. Het vroegere restaurant Burgers Patio had een enorme vaas van hem bij de entree staan, waar klanten graag muntjes in gooiden.

Toen in 2008 de bankencrisis uitbrak en de kunstmarkt implodeerde, gooide Goudsblom het roer radicaal om: hij ging brood bakken. Niet zomaar een halfje bruin of doorsnee tarwebol. Goudsblom gebruikt de beste biologische ingrediënten en geen andere toevoegingen dan toewijding en geduld. Hij behandelt zijn deeg ook anders dan de gemiddelde bakker. Hij kneedt, rolt, knipt en snijdt alsof het klei is. Het eindresultaat is dan ook ronduit sculpturaal.

De visuele kwaliteit en smaak van zijn werk bleven niet onopgemerkt. Al snel stonden Amsterdamse toprestaurants bij hem in de rij. Dus betrok hij een loods in Zwanenburg en nam personeel aan, inmiddels twintig man.

Gelukkig heeft Goudsblom inmiddels weer tijd voor zijn oorspronkelijke vak en passie, zoals te zien is in de kleine tentoonstelling rondom Het Broodhuis. De kunst die hij tegenwoordig maakt ligt wel dicht bij zijn bakpraktijk. Zo lijstte hij productieschema’s in en ondertekende die: je reinste Fluxus. Zijn fel gekleurde schetsen voor Het Broodhuis knallen van de muur. En dan zijn er natuurlijk met epoxy behandelde broodbeelden: van platbrood dat aan een spijker kan worden opgehangen tot een Pain Jeanette op standaard.

Kunstzinnig brood

Sommige bezoekers zullen het vreemd vinden dat een brood dat in de voorruimte 4,95 euro kost een paar meter verderop vijftig keer zo duur is. Maar dat is het verschil tussen kunstzinnig brood en kunst in de vorm van brood. Goudsblom staat overigens in een rijke traditie van kunstenaars die met voedingsproducten werken, van Marcel Broodthaers met zijn pan mosselen tot Daniël Spoerri die de resten van een compleet diner inlijstte. Ook op het gebied van brood zijn er precedenten. Wolf Vostell maakte in de jaren zestig al multiples van brood, bijvoorbeeld met een thermometer erin verwerkt en gedoopt in goud.

Goudsblom houdt zich verre van dat soort bewerkingen en dat is goed. Het brood heeft in pure vorm al genoeg visuele en symbolische zeggingskracht. Het is aards en alledaags maar ademt ook een gulle rijkdom en tactiele schoonheid. De Bijbelse connotaties zijn niet van de lucht: van de wonderbaarlijke vermenigvuldiging tot het lichaam van Christus. Maar ook zonder religieuze invulling heeft brood delen en samen eten de betekenis van naastenliefde, saamhorigheid en verbroedering. Die zijn nooit overbodig maar in deze tijden van polarisatie kunnen we wel een extra portie gebruiken.