Kala azar is een dierlijke en post­apocalyptische film

Het werk van de in Nederland ­wonende Griekse kunstenaar Janis Rafa gaat vrijwel altijd over de plek die de mens inneemt ten opzichte van de natuur. Zo ook Kala azar, over een jong, naamloos stel, dat werkt voor een dierencremato­rium. De twee halen overleden huisdieren op en ontfermen zich ook over de talloze doodgereden dieren onderweg.

Ze opereren in een eigen wereldje, met hun terreinwagen als het centrum daarvan. Voorin puilen druiven uit het dashboardkastje en achterin bedrijven ze de liefde. Rafa geeft ­weinig handvatten om het gesloten ­bestaan van de twee te doorgronden, waarmee de film prikkelend én ­frustrerend is.

Haar speelfilmdebuut is wars van sentimentaliteit. Veel dieren in Kala azar hebben iets verwilderds, de mensen voorop. De man en vrouw praten in korte, afgemeten zinnen. Ook in vorm heeft de film iets dierlijks. Geregeld ­beweegt de camera over de grond, als een snuffelende hond.

De aandacht waarmee zij voor hem een ei pelt of het vuil onder haar ­nagels vandaan haalt, echoot die van vlooiende apen. En botst met de ­achteloosheid waarmee de mens met de natuur omgaat.

Onderweg doorkruisen de twee een landschap dat overal de sporen vertoont van menselijke interventie. ­Desolate, grauwe lappen grond, uitgezogen en onvruchtbaar. Bijna post­apocalyptisch, maar het is het huidige tijdperk,het antropoceen, dat Rafa ons voorhoudt, waarin de weerslag van menselijke activiteit op de aarde zich doet gelden. Kala azar, dat zijn titel ontleent aan een infectieziekte, is een elegie; zoals de baasjes rouwen om hun overleden huisdieren, zo rouwt de film om het landschap.