Ivo Niehe: 'Ik ben geneigd mezelf te gaan verdedigen'

Toen Ivo Niehe (70) in 2011 live in Pauw en Witteman opzichtig de loftrompet stak over zijn theateroptreden diezelfde avond in Parijs, veroorzaakte dat voornamelijk ongeloof. Hoe kon iemand zo vol zijn van zichzelf?

Niehe, die tijdens de uitzending nog volledig in de adrenaline van het moment verkeerde, schrok zo van de zwartmakerij die nadien op gang kwam dat hij sindsdien terughoudend is met interviewverzoeken.

Ook een verzoek om mee te kijken bij productiehuis Niehe Media, gevestigd aan het Gedempt Hamerkanaal in Noord, vindt geen doorgang. "Misschien op een later moment," zegt zijn secretaresse.

Na een aankondiging van dit artikel in Het Parool vorige week, neemt Niehe echter zelf contact op. Op het terras van De Plantage vertelt hij waarom. "In de aankondiging stond iets van 'unaniem een belachelijk groot succes'. Ik vind het nog altijd lastig dat dat zo blijft kleven aan mijn werk bij de TV-Show, terwijl die avond niks met het programma te maken had. Het was puur een persoonlijke overwinning."

Mooiste dag
"Je moet je voorstellen dat je een fiets krijgt en een dag later een etappe in de Tour de France wint. Op de geboorte van mijn kinderen na is het nog altijd de mooiste dag uit mijn leven. Maar door dat gezeik is er wel wat glans van afgegaan."

Het heeft Amsterdammer Niehe er niet van weerhouden zijn tv-carrière met de borst vooruit voort te zetten. Hij is geenszins van plan in een hangmat in de Bourgogne te gaan liggen. Bovendien geniet Niehe een bijzondere status bij de publieke omroep, geplaatst net onder grootverdieners als Matthijs van Nieuwkerk, Giel Beelen en Antoinette Hertsenberg.

Ivo and the Furies
Geen wonder dus dat hij niet twijfelde om zijn contract nog maar eens met twee jaar te verlengen toen hem het aanbod werd gedaan. Maar meer nog dan het geld: het plezier is te groot.

Een vaak verteld verhaal: de weg naar Niehes lange mediacarrière werd ingeslagen toen Hans van Willigenburg hem eind jaren zeventig uitnodigde voor een interview bij Tussen 12 en 2, nadat de interviewer Niehe had horen optreden met zijn band Ivo and the Furies.

Niehes verbale kwaliteiten werden opgemerkt: na een screentest ging hij aan de slag bij de Tros.

Niet afhankelijk
De rest is geschiedenis. In april vierde Niehe zijn 35-jarige jubileum van de TV-Show door terug te blikken op zijn interviews met de groten der aarde.

De productie is sinds 1982 in handen van Ivo Niehe Producties, dat sinds 2009 door het leven gaat als Niehe Media en programma's produceert als Erica op Reis (Omroep Max), Erecode (Nickelodeon) en Jaap van Zweden, een Hollandse Maestro op Wereldtournee (AvroTros).

Zelf is Niehe nauwelijks meer betrokken bij de dagelijkse gang van zaken. "Ik roep hooguit kritisch of het leuk is of niet. Voordat we naar Amsterdam verhuisden, was ik op de hoogte van elk shot, maar het bedrijf moet verder, zonder afhankelijk te zijn van mij."

"Daarom hebben we aftakking ACE opgezet, zodat de associatie met mij en met wat ik doe verdwijnt. Waarom? Omdat je veel opdrachten daardoor misloopt."

Vermeend geslijm
Daarbij: de TV-show - nog altijd 1,7 miljoen kijkers gemiddeld - blijft zijn tijd opslurpen.

Egbert van Hees, die de eerste 25 jaar regisseur was van de TV-Show, zei eerder dit jaar in het AD dat hij in eerste instantie sceptisch was over Niehe.

"Ik zei tegen hem dat ik nooit eerder met een sprekend overhemd had gewerkt."

Maar al snel scoorde de TV-Show hoge kijkcijfers en was ook Van Hees om - ook wat betreft Niehes interviewtechniek. "Ivo kiest nu eenmaal voor een positieve benadering. Dat valt niet bij iedereen goed, maar het getuigt ook van klasse dat hij zich kan aanpassen aan zijn gast."

Het raakt aan de veelgehoorde discussie over Niehe. Het vermeende geslijm, gekontkruip en de bewondering die centimeters dik op zijn interviews ligt. Niehe zucht.

Verdedigen
"Dit, altijd. Ik ben dan heel erg geneigd mezelf te gaan verdedigen - dat de TV-Show een langlopend programma is en dat ik niet onbelangrijke tijd vul op zondagavond - maar dat heeft geen zin. Ik heb waardering voor mensen die iets van het leven maken en portretteer hen. Mag dat, alsjeblieft?"

Eerder kreeg Niehe al eens bijval van Peter van der Vorst. "Hij zorgt ervoor dat zowel hijzelf als zijn gast blij is met het interview. Bovendien heeft hij gasten waar talkshows jaloers op zijn."

Het is ook nogal een lijst: Niehe maakte meer dan 750 portretten met sterren als zijn idool Yves Montand, Prince, Hillary Clinton en Charles Aznavour. Dat kreeg hij voor elkaar door onophoudelijk verzoeken te blijven sturen en later door al opgenomen interviews bij te voegen om de nieuwe interviewtargets over de drempel te helpen.

Cultstatus
Toch is de manier om hen bereid te vinden voor een interview door de jaren heen veranderd, zegt Niehe. "De laatste echte beroemdheid - de Tina Turners van deze wereld - is al tien jaar geleden. Het vraagt meer creativiteit, omdat gasten vrijwel uitsluitend komen opdraven als er iets te verkopen valt."

Dat mag zo zijn, Niehe heeft de laatste jaren een cultstatus veroverd. Cabaretier Herman Finkers gebruikte Niehe voor een sketch, met als boodschap: 'Hebt elkander lief, zoals Ivo Niehe zichzelf'.

Beetje dubbel
Grafisch ontwerpbureau Au Revoir bracht in 2014 een trui op de markt met een portret van de presentator. In een mum van tijd waren alle exemplaren verkocht. Niehe: "Het is een beetje dubbel, omdat het mensen zijn die waarschijnlijk nooit naar mijn programma kijken. Het is in ieder geval niet alleen maar geestig. Overigens hebben mijn zoons de T-shirts ook. Ik heb er ook één, maar heb hem nog nooit aangetrokken."

Het zal de vermeende ijdelheid van Niehe geen geweld aandoen. "De kick van jezelf terugzien wordt met de jaren gereduceerd tot bijna nul. Onvrede over je inhoudelijke beperkingen en vooral de pittige confrontatie met het fysiek mindere," zei hij eerder.

Theater
De kick haalde hij een tijdje uit het theater. "Ik had het bedacht omdat ik had gedacht dat mijn televisieleven langzaam zou eindigen, maar het blijft maar doorgaan. Ik lig alleen 's nachts weleens wakker om het aantal minuten dat ik nog nodig heb voor een uitzending. Dat wil ik eigenlijk niet meer."

Het is een van de weinige zorgen van Niehe. Vorig jaar verkocht hij zijn villa in Bussum, die hij in 1994 kocht voor zo'n vier ton in guldens voor 1,9 miljoen euro, om terug te keren naar Amsterdam. "Ik woon nu in een prachtig pandje op het Museumplein, en doe alles op de fiets. Ik ben een theaterbezoeker en wil ook naar een lezing kunnen op dinsdagmiddag. Ik ben heel gelukkig hier, hoor."

Als het even kan, wil hij de komende jaren een rol spelen bij het ontstaan van nieuwe Ivo Niehes. "Ik ben net zeventig geworden - je zou het niet zeggen, dankjewel - maar ik zou mijn trucs graag doorgeven. Het succes is redelijk onverklaarbaar, behalve dat het er altijd is."

Lees ook: deel 1 over de verhouding tussen Amsterdam en Hilversum, deel 2 over de Westergasfabriek als epicentrum van de talkshow en deel 3 over Mediabedrijf Wayne Parker Kent.