In de Amsterdamse thriller ‘Moederweelde’ dreigt een topstuk van het Rijksmuseum te worden vernietigd

Ze hebben de moorden in Artis nog niet opgelost of Kat en Lisa Kauffmann raken verwikkeld in een wervelende plot die speelt rond het Museumplein. Tweelingzussen zijn ze, maar zelden op op één lijn: Kat de verslavingsgevoelige die het als verslaggever bij Het Parool heeft verbruid, Lisa de verantwoordelijke die de politieacademie gedaan heeft en graag de facturen op orde heeft.

“Ken je ’m nog?” vraagt Hetty Kleinloog (64) als ze vertelt hoe ze op het idee kwam voor Kauffmann en Kauffmann bedrijfsrecherche. “Vertrouwen is goed, maar Hoffmann is beter! Gerd Hoffmann, voormalig eigenaar van Hoffmann Bedrijfsrecherche, is een goede vriend van me. Toen uitgeverij Marmer mij vroeg een thrillerreeks op te zetten, kwam dat gelijk bij me op – vandaar ook dat dubbel f en dubbel n.”

De grote Vermeertentoonstelling nu in het Rijks, Rembrandt in de Hermitage, de familiegeschiedenis van Vincent van Gogh centraal in het Van Gogh – en dan komt u met een thriller die speelt in het Rijks, waarin de brieven van Van Gogh een belangrijke rol spelen en het schilderij Rembrandt als apostel wordt uitgelicht. Hoe hebt u dat zo getimed?

“Het is echt toeval. Ik wil schrijven over dat wat in mijn hart leeft. Het besef van de troost van kunst zit diep in mij, dat heeft mijn vader goed gedaan; hij heeft mij vaak meegenomen naar het Rijks, maar wél pas toen hij vond dat ik er groot genoeg voor was. Zelf heb ik mijn kinderen al van kleins af aan meegesleept naar musea, en die hebben er een hekel aan gekregen. Ze zijn 33 en 29, maar ze doen nóg of ze zijn mishandeld.”

“Het zaadje werd geplant toen ik anderhalf jaar geleden in Auvers-sur-Oise was, waar Van Gogh zelfmoord heeft gepleegd. Toen hoorde ik het verhaal van het gele huis en hoe hij eindelijk gelukkig was, maar dat de buren een petitie waren gestart om hem eruit te krijgen. Ik kan huilen om de verstoting van mensen die op de een of andere manier afwijkend zijn. Mijn verontwaardiging daarover is een van de bronnen geweest voor het schrijven van Moederweelde.”

In Moederweelde wordt het Rijksmuseum afgeperst. Als er geen 10 miljoen in cryptomunten wordt betaald, zal een van de schilderijen uit de collectie worden vernietigd. Ik moest denken aan Banksy die na de veiling van Het meisje met de ballon de shredder aanzette. Was dat de inspiratie?

“Nee, dat is echt iets anders. Dat schilderij van Banksy is door die actie alleen maar meer waard geworden, als conceptuele kunst. In mijn boek is het echt vernietigen, vanuit een negatieve gedachte. Ik kwam op het idee om iets te doen met een substantie die je kunt programmeren en waardoor het schilderij wegrot. Dat kan niet, zeiden mensen aan wie ik erover vertelde. Maar ik heb een aantal scheikundigen benaderd en het kon wél.”

Kat en Lisa worden kind aan huis bij het Rijkmuseum en het directiegebouw in de Hobbemastraat. Kreeg u alle medewerking van het museum voor uw research?

“Met vragen over de beveiliging kunnen ze natuurlijk niks. Ik ben wel in het Rijks geweest, voor de scène waarin iemand zich toegang verschaft tot een van de torentjes. Hoe kom je daarbinnen? Maar toen kwam er gelijk een beveiliger: ‘Wat doet u daar?’ Ik heb wel hulp gekregen van een medewerker van het Rijksmuseum. Zij heeft de eerste versie gelezen en mij op een paar dingen gewezen, zodat alles wat ik beschreven heb zou kunnen kloppen.”

De plot rond het Rijksmuseum is er een, maar Moederweelde heeft er vier. Hoe houdt u dat allemaal overeind?

“Ik ben een enorme planner, er zit weken voorbereiding in. De structuur, de ontwikkeling van de hoofdpersonen en bijpersonages, het hele palet. Ik ben scenarioschrijver en heb daarvan heel erg veel geleerd. De structuur geeft me de vrijheid om mijn fantasie alle kanten op te laten gaan. En dan komt er vaak, als ik op drie vijfde ben, de gedachte: zal ik er nog één zwieper aan geven? Een extra draai? Want als ik op dat moment zelf weet wie het heeft gedaan, is de kans dat de lezer dat ook doorheeft. Dan moet dus ik mezelf verrassen.”

_{Tekst gaat door onder de foto}

De titel is Moederweelde, naar een schilderij van Jozef Israëls dat ook in het Rijksmuseum hangt. Moederschap is in dit deel ook een thema: Lisa wil een kind, maar haar partner heeft er al twee en vindt dat genoeg.

“Een belangrijk thema. Ik denk oprecht dat mijn kinderen het allerbelangrijkst zijn voor me en ik ben er trots op hoe we het gedaan hebben. Ik ben van nature best onzeker, en ik heb een ingewikkelde relatie met mijn moeder, die nu 99 is. Dat is behoorlijk misgegaan voor mij. Maar ik heb samen met mijn vrouw Jet, ze is veertien jaar geleden overleden, kinderen gekregen. We moesten erover nadenken en het organiseren, het kon niet per ongeluk.”

En uw thrillers zijn door en door Amsterdams.

“Ik ben geboren in Amsterdam en alle huizen die ik beschrijf, ken ik van binnen. Ik ben als kind door mijn moeder meegenomen naar Den Bosch. Als het carnaval is, voel ik wéér de gruwel. Ik was op school in Den Bosch als enige niet katholiek, de enige met gescheiden ouders. ‘Die is maf,’ zeiden de Bosschenaren al snel over iemand die afweek. En dan die drie dagen van carnaval verplicht zelf maf doen. Vanaf mijn veertiende ben ik door mijn vader opgevoed in Amsterdam.”

Is het vierde deel al in de maak?

“Dat speelt rond Ajax. Ik ben al naar wedstrijden geweest, heb een stapel boeken liggen over voetbalmaffia en matchfixing. Ik ben lid geworden van de Supportersvereniging Ajax, ik duik altijd ergens volledig in. De werktitel is Godendochters. En als ik schrijf over Ajax, kan ik schrijven over winst en verlies in brede zin, ook weer zo’n thema dat me persoonlijk bezighoudt.”