Impact corona op omzet galeries enorm, maar 2020 was niet voor hele sector een rampjaar
Openingen werden afgelast, tijdslots ingesteld, en er waren geen beurzen: corona had in 2020 een flinke impact op de galeriesector. Gemiddeld daalde de omzet een kwart, toch was het niet voor iedereen een rampjaar: galeriehouders die vol overtuiging ‘digitaal gingen’, deden goede zaken.
De uitbraak van de coronapandemie heeft grote gevolgen gehad voor galeries en beurzen, blijkt uit een peiling van de Nederlandse Galerie Associatie (NGA). Meer dan de helft van de galeries zag de bezoekersaantallen dalen. Toch zijn er geen coronagerelateerde faillissementen gemeld.
Ongeveer de helft van de galeries heeft gebruik gemaakt van de overheidsregelingen Tozo, TOGS/TVL en NOW. Mede door deze regelingen bleef de werkgelegenheid bij galeries intact. Daar staat echter tegenover dat bijna alle beurzen in hun personeelsbestand sneden en overeind werden gehouden met behulp van overheidssteun of financieringsmogelijkheden van fondsen of andere partijen.
Hoewel een aantal galeries zegt gedurende de coronaperiode nieuwe klanten te hebben geworven en meer contact met de bestaande clientèle te hebben gehad, stond 2020 voor de meerderheid in het teken van beperkingen en verminderde activiteit. Het gemiddeld aantal exposities daalde van 5,8 in 2019 tot 4,5 in 2020. Het gemiddeld aantal bezoekers per maand duikelde omlaag. In 2019 lag dat aantal nog op 121, een jaar later was dat gezakt tot 94.
Afgelast en opgeschort
Het effect van minder tentoonstellingen en bezoekers op de omzet is onmiskenbaar. De gemiddelde omzet is in een jaar tijd met 23 procent gedaald van 270 naar 207 duizend euro. Realiseerde in 2019 nog 42 procent van de galeries een omzet van meer dan 150.000 euro, in 2020 was dat nog maar 33 procent.
Beurzen werden in coronatijd massaal afgelast en opgeschort. In 2019 lag de gemiddelde deelname aan nationale beurzen nog op 1,86. In 2020 lag Nederlandse beursdeelname op 0,6, wat vooral te danken was aan de First Art Fair en Art Rotterdam, die net voordat de pandemie uitbrak plaatsvonden. De cijfers over deelname aan buitenlandse beurzen zijn nog dramatischer: 0,95 in 2019 en 0,2 in 2020.
Digitale revolutie
Veel van de afgelaste beurzen boden een online variant aan. Daar is door Nederlandse galeries maar beperkt gebruik van gemaakt, maar de deelnamecijfers aan online beurzen laten wel een bescheiden stijging zien tussen 2019 en 2020.
Desalniettemin kan er worden gesproken van een digitale revolutie binnen de galeriewereld. Niet alleen maakt de overgrote meerderheid gebruik van social media en een eigen website, er wordt ook steeds meer online verkocht.
De meerderheid (64 procent) die zegt niet via de website te willen verkopen, gaat de komende jaren waarschijnlijk verder krimpen. Bijna 7 procent ging tijdens de coronaperiode over op online verkoop en een even groot percentage overweegt in de toekomst de stap te maken, geïnspireerd door het succes van collega’s. Online omzet verdubbelde bijna in een jaar tijd en in 2020 haalde 22 procent van de galeries de helft van zijn omzet door verkoop via internet.
