Falcon Lake gaat over een eerste liefde: ‘Dat is spannend en intrigerend, maar ook angstaanjagend’

“Iemand vertelde me dat het altijd een goed idee is voor een eerste speelfilm om een onderwerp te kiezen dat je kent,” zegt Charlotte Le Bon. De Canadese maakte na pakweg twintig internationale filmrollen de overstap naar regisseren. “De films waarin ik speelde waren niet de films die ik wilde zien,” verklaart ze. Voor haar speelfilmdebuut als regisseur verfilmde ze de graphic novel Une soeur van Bastien Vivès, een coming-of-ageverhaal over eerste liefde en ontluikende seksualiteit.

Falcon Lake gaat over de 13-jarige Bastien (Joseph Engel), die met zijn ouders en zusje op vakantie verblijft in een huis aan een groot meer, bij een vriendin van zijn ouders en haar puberdochter Chloé (Sara Montpetit). Samengepakt in de krappe woning ontstaat er gedurende de lome zomerdagen een voorzichtige band tussen Bastien en de 16-jarige Chloé.

Voor Le Bon was het belangrijk om oprecht geïnteresseerd te zijn in haar jonge personages, en hun gevoelens serieus nemen. Een les die ze leerde uit haar eigen jeugd. “Toen ik als tiener aan mijn moeder vertelde dat ik verliefd was, wimpelde zij dat een beetje af. ‘Schattig, maar je weet niet wat liefde is.’ Ik geloof dat niet. Juist op die leeftijd, waarop je alles voor het eerst meemaakt, zijn die gevoelens zo intens. Het consumeert je, het is je hele wereld.”

Leeftijdsverschil

Hoewel Bastien en Chloé naar elkaar toegroeien, staat het leeftijdsverschil van drie jaar tussen hen in. “Dat is een onoverbrugbare kloof op die leeftijd. Maar ik vind het idee mooi dat als hij net die paar jaar ouder was geweest, er echt iets moois had kunnen ontstaan tussen hen. Het zijn twee eenzame zielen die elkaar ontmoeten, ik denk echt dat ze soulmates zijn. Maar dat leeftijdsverschil is onoverkomelijk en dat sprak mij, als hopeloze romanticus, aan. Dat idee van een liefdesverhaal gefundeerd op een onmogelijkheid.”

“Het is een verhaal dat begint vanuit een opgelegde nabijheid,” vervolgt ze. “Hij komt in haar kamer, haar ruimte, haar wereld. En via die geforceerde nabijheid ontstaat een intimiteit.” Dat verklaart volgens Le Bon waarom ze koos voor een vierkant beeldformaat. “Ik wilde een bubbel creëren rond die twee tieners. Met dat beeld, maar ook met geluid. De ouders zijn een soort achtergrondruis vanuit andere kamers, gedempt door de muren.”

Maar de verticaliteit heeft volgens Le Bon nog een functie. “Het geeft het landschap iets intimiderends, iets drukkends.” Op meerdere momenten laat de camera de personages voor wat ze zijn en zoekt de zacht wiegende boomtoppen op, of speurt het verraderlijk kalme oppervlak van het meer af. Het zijn shots waarin iets suggestiefs zit, alsof er een omineuze aanwezigheid schuilt in de bossen of in de diepte.

Dat gevoel wordt versterkt door Chloé’s morbide fascinaties. Ze vertelt Bastien de legende van een jongen die verdronk in het meer, loopt geregeld met een wit laken over haar hoofd rond en daagt Bastien uit achterwaarts het meer in te lopen.

Persoonlijke betekenis

Die legende was een element dat Le Bon zelf toevoegde aan het verhaal. “Ik ben gefascineerd door wat we niet wetenschappelijk kunnen verklaren,” zegt ze. Maar, voegt ze eraan toe, de reden dat geesten belangrijk zijn in haar leven en in de film, heeft vooral een persoonlijke betekenis. “Ik verloor mijn vader toen ik tien jaar oud was en ik denk dat ik een manier zocht om vrede te hebben met dat gat dat zo bruut in mijn leven was geslagen. Als je zo jong een ouder verliest, maakt dat je anders dan andere kinderen. En als je iets niet wilt op die leeftijd is het anders zijn. Het idee dat er een aanwezigheid was die me altijd is blijven volgen, gaf me troost. Het maakte me minder alleen.”

In de film is de spooklegende volgens Le Bon ook een reflectie van wat Bastien doormaakt. “Als je voor het eerst verliefd wordt is dat spannend en intrigerend, maar ook angstaanjagend. Voor mij representeert de ambivalentie van de natuur – die prachtige landschappen die tegelijk iets vervreemdends en verontrustends hebben, mede door dat spookverhaal – wat er in Bastien omgaat.”

Alles loslaten

Falcon Lake gaat zo niet alleen over seksuele ontluiking, maar vooral over hoe dat bewust worden van je lichaam als iets seksueels samenvalt met de bewustwording van je sterfelijkheid. “Al sinds de oude Grieken verbinden we liefde en verlangen met de dood. Seks betekent, voor mij althans, alles loslaten. Ook jezelf. En daar zit wel een element van sterven in. In het Frans bestaat er een uitdrukking voor orgasme, la petite mort. Dat betekent: de kleine dood.”

Hoewel Bastien in vrijwel elk shot van Falcon Lake zit, begint en eindigt de film bij Chloé. Voor Le Bon was het belangrijk dat zij meer was dan wat hij in haar ziet. En misschien is het uiteindelijk zelfs wel haar film. “We volgen zijn perspectief, maar zij is de drijvende kracht van het verhaal. Zij trekt hem haar wereld in en verandert daarmee de zijne.”

Falcon Lake is te zien in Eye, Filmhallen, Het Ketelhuis, Kriterion en Rialto De Pijp.