In Santa Monica is op 65-jarige leeftijd de Amerikaans-Nederlandse gitarist Eddie van Halen overleden. Hij koppelde grote virtuositeit aan typisch Amerikaans entertainment.
Eddie van Halen vond zichzelf een belichaming van de American Dream. De Nederlandse familie Van Halen – pa, ma en hun zonen Eddie en Alex – bezat slechts vijftig dollar en een piano toen zij zich in 1962 vestigde in het Amerikaanse Pasadena. De band die gitarist Eddie tien jaar later oprichtte, aanvankelijk Mammoth geheten, maar later herdoopt tot Van Halen, werd een van de grootste acts uit de popgeschiedenis. Hun platen werden verkocht over de hele wereld en zeker binnen de hardrock waren zij belangrijke vernieuwers.
De groep Van Halen had veel te bieden. Het charisma en het showmanschap van zanger David Lee Roth bijvoorbeeld, of het even beukende als inventieve drumwerk van Alex van Halen, maar de grootste attractie van de band was toch het gitaarspel van Eddie van Halen. Hij was niet de uitvinder van de zogeheten two-hand-tapping-techniek, waarbij een gitarist met beide handen de snaren van zijn instrument op de hals bespeelt, maar hij was er wel de bekendste beoefenaar van.
Op het in 1978 verschenen debuutalbum van Van Halen liet Eddie van Halen meteen al in het tweede nummer, het instrumentale en sensationele Eruption, horen waartoe hij ‘tappend’ in staat was op de zes snaren. Zijn naam als gitarist was er direct mee gemaakt, maar er zou in zijn lange carrière nog veel meer gitaristisch vuurwerk volgen. In een afgelopen zomer door het gezaghebbende Amerikaanse vakblad Guitar World opgestelde Top 100 van beste rockgitaristen aller tijden, staat Eddie van Halen op de vierde plaats (na achtereenvolgens Brian May, Jimi Hendrix en Jimmy Page). In een soortgelijke Top 100 van het blad Rolling Stone uit 2015 haalde hij de achtste positie.
Tekst gaat verder onder de video.
Aziatische looks
Edward Lodewijk van Halen werd geboren in Amsterdam, maar bracht het Nederlandse deel van zijn jeugd door in Nijmegen. Zijn licht-Aziatische looks had hij van zijn indo-moeder. Het muzikale talent erfde hij van zijn vader, die saxofoon en klarinet speelde in de Luchtmachtkapel. In Amerika speelden Eddie en Alex aanvankelijk beiden piano, maar nadat ze rockmuziek hadden ontdekt, stapte Eddie over op drums en Alex op gitaar. Het duurde niet heel lang voor ze beseften dat ze beter konden ruilen van instrument.
De groep Van Halen was vanaf het debuutalbum een succes, aanvankelijk alleen in de Verenigde Staten, maar al snel in de hele wereld. Het Nederlands van Eddie en Alex zou in de loop der jaren steeds roestiger worden, maar in interviews met journalisten uit hun geboorteland waren er altijd wel wat zinnen in hun moedertaal. Precies zo ging het bij optredens in Nederland, waarvan de show die ze in 1980 op Pinkpop gaven een hoogtepunt was.
Geen satanisme
Een van de grootste hits van Van Halen was Runnin’ with the devil, maar het in heavymetalkringen vaak gebruikelijke geflirt met satanisme was de groep volkomen vreemd. Van Halen koppelde muzikale virtuositeit aan typisch Amerikaans entertainment en dat sloeg ook buiten hardrockkringen aan. Dat Eddie van Halen muzikaal allesbehalve eenkennig was, spreekt uit zijn samenwerking met Michael Jackson. De hardrockgitaarsolo die hij in 1983 speelde op Jacksons hit Beat it is een schoolvoorbeeld van wat in de muziekwereld een cross-over heet: een mengeling van stijlen waarmee een nieuw publiek wordt bereikt. Een jaar later speelde Eddie van Halen, nog onverwachter, ook een rol in de video bij Frank Sinatra’s nummer L.A. is my lady.
Eddie van Halens dood, op 65-jarige leeftijd, komt onverwacht, maar de gitarist leed al sinds 2000 aan kanker. Eerst ging het daarbij om kanker aan zijn tong, later om keelkanker. Aan zijn sterfbed in een ziekenhuis in Santa Monica zaten zijn vrouw en zoon en ook broer Alex.
