Douglas Mandry laat de kwetsbaarheid van de ooit machtige natuur zien

In Zwitserland worden diverse gletsjers ’s zomers bedekt met speciaal textiel. Door klimaatverandering smelten de gletsjers gestaag, waardoor ze uiteindelijk zullen verdwijnen. Van een afstand doet het textiel denken aan een tentenkamp of een inpakproject van kunstenaar Christo. De dekens houden het ijs koud en reflecteren het zonlicht, maar het verdwijnen van de gletsjers wordt hooguit uitgesteld.

Gouden tijd van toerisme

De Zwitserse kunstenaar Douglas Mandry ging op zoek naar dit geo­textiel om er werk mee te maken. In archieven vond hij foto’s uit het begin van de twintigste eeuw waarop toeristen de gletsjers trotseren. Mandry combineerde beide werelden in één beeld. De oude foto’s werden door lithografie op de gletsjerdekens gedrukt. Silhouetten van figuren in dikke kleding met prikstokken steken nietig af tegen de indrukwekkende gletsjers en de bergtoppen op de achtergrond.

Het textiel waar de foto’s van Mandry op gedrukt zijn, lijkt ook daadwerkelijk gebruikt, want er zitten af en toe gaten in en her en der zie je sporen van grote stiksels waarmee de verschillende stukken aan elkaar genaaid waren. Het idee is dat een soort dubbelbeeld ontstaat. Enerzijds kijk je naar plaatjes van de gouden tijd van het toerisme in Zwitserland, waarin de almachtigheid van de natuur vereerd werd, maar tegelijk wordt een beeld opgeroepen van de kwetsbaarheid van diezelfde natuur in onze tijd.

Kleurwaas

Mandry’s fotoserie hangt nu op een tentoonstelling bij Capital C, die werd georganiseerd in samenwerking met zijn vaste galerie Bildhalle. Zijn foto’s zijn nadrukkelijk analoog. Als reactie op de huidige snelle verspreiding van digitale foto’s zoekt Mandry naar handmatige procedés die het fysieke karakter van die fotografie benadrukken.

Dat zie je ook terug in werken uit de series Still Wonder en Unseen Sights, die ook in de tentoonstelling zijn opgenomen. Soms bewerkt hij foto’s met een airbrush, waardoor een nevelige kleurwaas over het oppervlak komt te liggen. In een foto van een alpenlandschap heeft hij met verf een zigzaggende lijn aan een reeks boomtoppen toegevoegd. Maar voor de airbrush en voor de geschilderde lijn geldt hetzelfde: uiteindelijk is het resultaat weer gefotografeerd, waardoor een nogal onpersoonlijk beeld ontstaat.

Kolkende lavastromen

Uiteindelijk zijn ook de gletsjer­foto’s een beetje modieus en illustratief, maar er hangen ook werken die wel verrassend zijn. Voor een aantal fotogrammen heeft Mandry smeltend ijs van de gletsjers op lichtgevoelig fotopapier vastgelegd. Door in de donkere kamer ijs op het papier te leggen, heeft Mandry een soort vertaling gemaakt van ijs en water naar licht. Het resultaat was onvoorspelbaar en oncontroleerbaar. En gek genoeg herinneren de vlekken en vormen onmiddellijk aan vuur, aan kalme vlammetjes en kolkende lavastromen.