De Toegift: poëtisch en onbeschaamd romantisch folktalent uit Zeeland

Lezersonderzoeken wijzen uit dat krantenlezers niet houden van tekstcitaten in artikelen. De prachtigste fragmenten uit gedichten of songteksten slaan velen van hen gewoon botweg over. Doe het voor de verandering eens niet, hooggewaardeerde lezer, en ervaar hoe mooi Maxim Ventulé in het lied Nollestrand terugkijkt op een dagje strand in zijn vroegste jeugd.

Met niets dan zand en schelpen in mijn zak
Op die onvergeten dag
Slaapdronken starend op de achterbank
Ik weet het nog heel goed, ik was pas drie
En ik kon alles zien

Nollestrand is een van de songs op het titelloze debuutalbum van de groep De Toegift, een plaat met vooral ingetogen muziek, een beetje folky, maar zo nu en dan gaat het ook voorzichtig de kant van de jazz op. In de poëtische, onbeschaamd romantische en nostalgische teksten van zanger Maxim Ventulé speelt Zeeland een grote rol. Dat bezongen Nollestrand is het strand van Vlissingen.

Een geboren Zeeuw is Ventulé niet, hij was een peuter toen zijn ouders van Eindhoven naar Vlissingen verhuisden. “Vlissingen was hun vaste vakantieplaats. Ze dachten: als we daar gaan wonen, zijn we altijd op vakantie. We woonden vlak bij zee. Als kind ging ik vaak met mijn vader en moeder naar het strand. Toen ik ouder was, ging ik er zelf heen met de hond.”

Onverwachts succesvol

Ventulé vertelt het zoomend vanuit een leeg lokaal van St. Joost, de kunstacademie van Breda, waar hij in zijn laatste jaar zit. Net als andere leden van De Toegift woont hij in Breda. Toch zie je de groep vaak omschreven als Zeeuws. “We wonen er niet meer, maar komen er wel vandaan. Mijn teksten gaan veel over Zeeland, maar ze gaan vooral ook over níet wonen in Zeeland, over het verlangen naar daar.”

Het gaat goed met De Toegift. De groep was vorig jaar al een succes bij het rondreizende muziekfestival De Popronde en maakte twee weken geleden grote indruk op Noorderslag in Groningen. De band werd in vrijwel alle recensies en verslagen van het festival genoemd, muziekplatform 3voor12 plaatste De Toegift zelfs op de eerste plaats van een Top 25 van Noorderslagoptredens. Het moeten spannende tijden zijn voor de groep.

“Ja, en het komt allemaal tamelijk onverwacht,” zegt zanger en tekstschrijver Maxim Ventulé. Het is overdreven om van een hype te spreken, maar er is zeker veel aandacht. En dat is uitzonderlijk voor het soort muziek dat wij maken: heel rustige en redelijk ontoegankelijke luistermuziek.”

Psychedelische wending

Mooi om mee te maken was dat De Toegift op de Noorderslag, een festival met een gigantisch aanbod en een van hot naar her rennend publiek, de toehoorders al binnen twee nummers aan zich wist te binden. “Dat tweede nummer was Nollestrand. Dat doet iets met mensen, we merkten het ook al tijdens de Popronde. Mensen houden op met kletsen als we het spelen, gaan echt luisteren.”

Niet alle nummers van De Toegift spelen zich af op fluisterniveau. Heel sterk, live en op plaat, is Alles is gemaakt, waarin de muziek een psychedelische wending neemt. Het doet muzikaal enigszins denken aan de meer experimentele nummers die Boudewijn de Groot in de jaren zestig opnam als elpeetracks. Was hij een inspiratie?

“Nee, maar toen ik een kennis een demo van Alles is gemaakt liet horen, maakte hij ook die vergelijking. Ik kende van Boudewijn de Groot alleen de grote hits. Dat andere werk ben ik nu aan het verkennen en ik vind het mooi. De Groot was een protestzanger vroeger, wat de vergelijking ook interessant maakt. Mijn teksten zijn vaak heel persoonlijk en naar binnen gekeerd. Alles is gemaakt is een heel ander nummer: extraverter en met een maatschappijkritische tekst.”

Ramses Shaffy

We gaan nog even door met associëren: Ventulé heeft als zanger in Alles is gemaakt ook wel iets weg van Ramses Shaffy. Popmuzikanten willen vaak niets te maken met kleinkunst, maar de zanger van De Toegift vindt het een groot compliment te horen dat hij herinneringen oproept aan Shaffy.

“Ik houd veel van zijn muziek. Ik geniet bij Shaffy van dat uitbundige en theatrale. De meeste muziek van De Toegift is juist ingetogen en klein, maar ook daarin schuilt theatraliteit. Nollestrand is een heel persoonlijk nummer, maar ik moet het wel honderd keer zingen. Ik kan niet elke keer weer vanuit die oorspronkelijke emotie zingen, ik moet er een soort rol voor spelen.”

Bijzondere naam wel, Ventulé. Heeft Maxim Ventulé wellicht Franse voorouders? Hij glimlacht bij de suggestie. “Ik heet officieel Maxim Vleuten. Schuivend met de letters van mijn achternaam kwam ik uit op Ventulé. Ik noem me al sinds mijn veertiende zo.”

De Toegift - De Toegift (Snowstar Records). Op 18 maart treedt De Toegift op in Cinetol in Amsterdam.