Bluffende kandidaten en een zingende barvrouw: jarig ‘Met het mes op tafel’ is een gouden formule gebleken

Bluffende kandidaten, een zingende barvrouw en vragen in vijftien verschillende categorieën. Met het mes op tafel bestaat deze maand 25 jaar, maar de formule van het programma is vrijwel niet veranderd.

Mocht er ooit nog een documentairemaker om werk verlegen zitten: achter de schermen bij Met het mes op tafel gebeurt genoeg om een hele serie mee te vullen. Niet omdat er veel sensatie is, maar omdat ‘de klein maar fijne redactie gewoon lekker gezellig’ is. Precies wat Jan Kok, medebedenker en eindredacteur van het programma, ook wil uitstralen vóór de camera’s. “Dat lukt aardig, want we worden na 25 jaar nog steeds goed bekeken,” zegt Kok lachend.

Al 25 jaar heeft ‘Met het mes’ hetzelfde format en hoeft het decor voor een nieuw seizoen slechts te worden afgestoft. Het verhuisde wel van de NPS naar Omroep MAX en Joost Prinsen droeg het stokje over aan Herman van der Zandt. Mylou Frencken zingt en staat achter de bar en Klaas van Dijk zorgt voor het pianospel.

“Sommige kleine beetjes worden steeds opnieuw uitgevonden, maar daar blijft het bij,” zegt Van der Zandt. Als een formule goed is, moet je daar volgens de presentator niks aan veranderen. “In een tijd waarin programma’s na programma’s elkaar opvolgen, blijven wij gewoon lekker ons eigen ding doen. Als een soort veilige thuishaven, waar kijkers toch altijd terugkeren.”

Van der Zandt nam in 2015 het stokje over van Prinsen. “Ik heb natuurlijk mijn eigen manier van presenteren, maar ik probeer in zijn geest door te gaan. Hij heeft het fundament gelegd voor een programma met een hele fijne sfeer.”

Pokerelement

Met het mes op tafel is rustgevend en spannend tegelijk. Een formule die maar bij weinig programma’s terug te vinden is. Volgens eindredacteur Kok zit dat in het ‘pokerelement’. “De kandidaten bluffen er op los, dus je weet nooit hoe het afloopt. En de manier van presentatie is overigens ook best uniek.”

Van der Zandt: “Je hoeft niet altijd te presenteren binnen de lijntjes. Ik probeer een beetje aan te voelen of kandidaten tegen een stootje kunnen. Je kunt dan een beetje in ze prikken, of af en toe een sneertje uitdelen. Dan schrikt de kijker weer wakker.”

Maar dat is niet de enige reden voor het succes. Het geheim zit hem ook een beetje in wat de kijker níét ziet. Volgens Kok kent de redactie elkaar na 25 jaar door en door. “We zijn maar met vier vaste krachten en een kleine poule aan freelancers. We zijn toch een beetje een familie geworden. Het is geen lopendebandwerk hier, maar wel een geoliede machine. We vullen elkaar enorm goed aan.”

Zo’n team is ook wel nodig, want de komende tijd gaat de redactie aan de slag met het bedenken van nieuwe vragen voor de komende 48 afleveringen. Kok: “Iedere aflevering heeft sowieso 28 vragen, plus nog een aantal reserve, reken maar uit hoeveel dat er dan zijn.”

En waar het programma probeert ‘ouderwets gezellig’ te blijven, moeten de vragen wel met hun tijd mee. “Zo is de kennis over het geloof over de jaren wel een beetje weggezakt,” vertelt Van der Zandt. “Nu hebben we bijvoorbeeld veel meer vragen over Netflix, want we mogen onze oudere kijkers ook wel wat bijbrengen over nieuwe technologieën,” zegt hij grinnikend.

Buschauffeur verslaat advocaat

De vragen worden met veel zorg bedacht. Kok: “Toen we samen de opzet bedachten, zei ik tegen Joost Prinsen: de enige quiz die ik leuk zou vinden is als een timmerman zou kunnen winnen van een professor.” Welk opleidingsniveau dan ook, iedereen heeft kans om te winnen. “In het eerste seizoen won een pompbediende en er is ooit een specialist uit het ziekenhuis verslagen door een mevrouw die bij de nummerinformatiedienst werkte. Een buschauffeur won van een advocaat.”

Hoelang kunnen de kijkers nog genieten van Met het mes op tafel? Van der Zandt: “Zolang dit sfeertje er is, blijf ik het met alle liefde presenteren. Ik vind het een eer dat ik dit al zo veel jaren mag doen.” Volgens hem staan de kandidaten nog steeds in de rij voor de quiz. “Genoeg om de komende vijf jaar nog door te gaan. Als we dertig jaar bestaan, wil ik dat er een documentaire wordt gemaakt, om iedereen te laten zien hoe makkelijk je een leuk programma kan maken.”