Nieuws
Aangifte tegen Rijksmuseum om gebruik term ‘bersiap’
Het Comité Nederlandse Ereschulden doet aangifte van discriminatie en groepsbelediging tegen het Rijksmuseum in Amsterdam, museumdirecteur Taco Dibbits en curator Harm Stevens. Aanleiding is het gebruik van de term ‘bersiap’ in de tentoonstelling Revolusi! over de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd.
Volgens het comité is de term racistisch en stigmatiserend omdat deze suggereert dat ‘vrijheidsstrijders tegen de Nederlandse bezetting’ in 1945 eenzijdig de wapens zouden hebben opgenomen en hen ten onrechte etnisch profileert.
Gastcurator Bonnie Triyana had eerder in NRC Handelsblad gezegd dat het Rijksmuseum de term ‘bersiap’ niet zou gebruiken vanwege de racistische ondertoon, maar het museum kwam daar later op terug. Directeur Dibbits zei daarover tegen Het Parool: “Wij leggen de term bersiap uit en voorzien hem van historische context.”
Bersiap (sta paraat) werd als strijdkreet gebruikt door Indonesische militanten na de Japanse bezetting van het toenmalige Nederlands-Indië. Mensen van Nederlandse of gemengde afkomst die vrijkwamen uit de Japanse kampen werden door hen aangevallen en duizenden werden gedood.
Nederland reageerde daarop door militairen te sturen in twee zogeheten ‘politionele acties’, waarbij nog eens duizenden doden zouden zijn gevallen. In 1948 werd Indonesië alsnog onafhankelijk.
Andere aangifte
‘De Nederlanders die deze tijd meemaakten spreken over de ‘Bersiapperiode’. Een tijd waarin Indonesiërs bezeten waren en burgers aanvielen met een witte huid, Indo-Europeanen, Ambonezen, inheemse Chinezen of wie dan ook die zij als koloniale collaborateurs beschouwden,’ schreef Triyana.
Hij vond dat hiermee de term ‘een sterk racistische lading’ krijgt. ‘Meer nog omdat bij het begrip ‘bersiap’ altijd primitieve, ongeciviliseerde Indonesiërs als daders van de gewelddadigheden worden opgevoerd, wat niet geheel vrij is van rassenhaat.’
Daarop deed de Federatie Indische Nederlanders (FIN) aangifte wegens groepsbelediging tegen tegen Triyana, omdat die liet weten niets van de term te moeten hebben. Daarmee ontkent hij volgens de FIN de ellende van de mensen die onder genoemde aanvallen leden.
Rawagede
Het Comité Nederlandse Ereschulden, ook bekend onder zijn Indonesische afkorting KUKB, strijd voor financiële genoegdoening voor het Nederlandse optreden in de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog.
In 2014 won het comité een rechtszaak tegen de Nederlandse staat uit naam van zeven weduwen uit het dorp Rawagede, waar Nederlandse militairen in 1947 400 inwoners zouden hebben gedood. Ook kaartte het comité vermeende racistische afbeeldingen op de Gouden Koets aan.
