Vier kookschrijvers nemen ons om beurten mee in hun keukens. Deze week bezingt Raghenie Bhawanie de lof van bitter.
Zoet, zout, bitter, zuur en umami. Die vijfde smaak is inmiddels zo ingeburgerd dat er restaurants naar zijn vernoemd, kookboeken over volgeschreven zijn en geen zichzelf respecterende chef meer een menu presenteert zonder. We reageren collectief op umami als jachthonden op een hollend konijn en vergeten het oude, vertrouwde bitter.
Een vriendin deed een moedige poging dat gemis tegen te gaan en schotelde me geroosterde spruitjes voor. Ze waren nootachtig zoet en gruwelijk lekker – maar niet bitter, de frisse salade van witlof met appel evenmin. Toen ik las dat spruitjes de okselknoppen van de spruitkool zijn, kreeg ik wél een bittere smaak in m’n mond. Ik nomineer de term ‘okselknoppen’ bij deze tot het minst smakelijke woord van 2023.
Strenge sopropo
In Suriname wordt bitter omarmd als een goede vriend die regelmatig aanschuift. Bitawiri, amsoi en sopropo zijn geliefde groenten die zich perfect laten combineren met zoet, zout, zuur en, vooruit, met de umami van gedroogde garnaaltjes, sojasaus of een schepje ve-tsin.
Je smaakreceptoren kunnen wennen aan bitter. Je kunt ze bijvoorbeeld trainen met sopropo, ook wel bittermeloen of karela genoemd. Bitter bij uitstek vergt die wel wat ondersteuning voor de ongeoefende tong – in ieder geval voor die van mijn Hollandse vriend. Ik ondervond dat zachtjes in boter gestoofde prei precies het zoetje is dat de strenge sopropo nodig heeft.
Intussen ben ik T-shirts aan het drukken met ‘Omarm bitter’ erop. Een vreedzame demonstratie ligt in het verschiet.
Sopropo met prei
Ingrediënten
voor 2 personen
- 1 sopropo (Surinaamse of Aziatische toko)
- 1 prei
- teentje knoflook
- 1 el honing of suiker
- klontje boter (15 gram) en scheutje pinda- of zonnebloemolie (15 gram)
Optioneel
- ⅛ madame-jeanettepeper
Bereiding
Was de sopropo, snij in de lengte doormidden en verwijder met een lepel de zaadlijsten. Snij de sopropo in schuine halvemaantjes van 1 cm breed. Snij de prei in de lengte door, maar laat het kontje zitten. Was goed schoon, dep droog en snij in schuine stukken van 1,5 cm breed.
Smelt de boter en de olie en stoof de prei op laag vuur bijna gaar, 7 tot 10 minuten. Doe er de knoflook en madame-jeanette bij en roer nog een minuut door. Doe er de sopropo, een snuf zout en de honing bij en stoof met deksel op de pan nog zo’n 5 minuten tot de sopropo beetgaar is.
Serveer met witte rijst, gebakken bakbanaan en gekochte of zelfgemaakte ingelegde bietjes.
In deze rubriek nemen we een kijkje in de pannen van Raghenie Bhawanie, Jigal Krant, Samuel Levie en Emma de Thouars.
