Ze deed een schietgebedje: ‘Alstublieft lieve God, laat hem hier blijven’

Ze schreef in haar dagboek: “Lieve God. Laat hem niet gaan. Geef hem een ziekte zodat hij hier moet blijven. Geen erge ziekte, maar een gebroken been of zo.”

Ze raakte ontroerd door haar eigen woorden, maar ging door.

“Lieve God, ik smeek u. Laat hem hier blijven!”

Ze werd geroepen door haar moeder, maar deed net of ze die niet hoorde en ging op haar bed liggen.

“Hij is hier! Kom naar beneden!”

Ze hoorde hem beneden praten met haar moeder.

Het was voor haar onmogelijk op te staan. Ze sloot haar ogen en deed nog een kort schietgebedje, terwijl ze haar moeder de trap op hoorde bonken.

“Alstublieft lieve God, laat hem hier blijven. Laat hem niet weggaan.”

Haar moeder kwam haar kamer binnen.

“Slaap je?”

“Nee.”

“Je moet wakker worden. Vasyl is hier.”

Ze stond met moeite op.

“Ik ga eerst naar de wc,” zei ze.

Haar moeder slofte haar kamer uit en liep weer in dat zeurende ritme de trap af.

Op de wc deed ze een plas en probeerde zo lang mogelijk te blijven zitten.

“Kom je nou nog naar beneden? Vasyl moet weg!” riep haar moeder.

Ze deed alles traag, haalde diep adem en ging naar beneden.

Daar stond hij. Hij vulde de gang en hij keek, uiteraard, zoals ze hem al zijn hele leven kende. Hij had een rugzak om en hij hield een sporttas vast.

“Ik ga!” zei hij.

Een brede glimlach waarmee hij zijn verlegenheid verborg.

“Ja…”

“Zorg goed voor mamma.”

Haar moeder onderbrak de conversatie met: “Ik zal voor háár moeten zorgen. Ze doet niks!”

“Hou je mond, mam,” zei ze.

Haar broer lachte. Nog steeds verlegen. Ze wilde dat haar moeder wegging, maar die bleef ook maar hangen. Begrijpelijk.

“Waar ga je heen?” vroeg ze aan haar broer.

“Dat weet ik niet. Ik moet me… over een half uur melden op het station.”

“Dan moet je snel weg.”

Vasyl kuste eerst zijn moeder die sinds de dood van haar man vijf jaar geleden geen vat kreeg op de wereld en niet begreep dat haar land in oorlog was, en daarna omhelsde hij zijn zuster.

“Ga niet. Vlucht!” fluisterde ze in zijn oor.

“Ik wil graag,” zei hij.

“Ga niet, alsjeblieft!”

“Maak je geen zorgen. Zorg goed voor mamma.”

En toen draaide hij zich om.

“Dit goed onthouden,” dacht ze, maar ze zag alleen die rugzak en z’n gymtas.

“Struikel, breek je benen, alsjeblieft!”

Theodor Holman (1953) is columnist, schrijver, televisie- en radiomaker. Elke dag, uitgezonderd zondag, lees je hier zijn column. Lees al zijn columns terug in het archief.

Reageren? t.holman@parool.nl.