We shall overcome, dat klinkt in het zuiden van Amsterdam toch anders

Kort na de moord op de Amerikaanse burgerrechtenactivist in 1968 werd het Amstelpark omgedoopt in het Martin Luther Kingpark. Het park heeft het meer dan een halve eeuw zonder standbeeld van de naamgever moeten stellen, maar de laatste jaren gaat het hard. Er staan er nu twee, een groot en een klein beeld.

Beide beelden zijn van de hand van Airco Caravan, kunstenares en groot bewonderaar van King. De kleine uitvoering in het park was een van vijftig beelden die in 2018 door Caravan werden geplaatst op symbolische plekken binnen en buiten de stad. Dat gebeurde zonder toestemming, onder de wild wapperende vlag van de guerrillakunst.

Van de werken die een plek kregen in de publieke ruimte, werd de helft vernield of gestolen. Niet in Zuid. Daar mopperden omwonenden dat hun beeldje met een ijzerdraadje aan een vuilnisbak was vastgeketend. De gemeente regelde een sokkel van sloophout om de dominee een waardige plek te geven.

Caravan had de smaak te pakken en stelde voor een groot beeld te maken voor het park. Het stadsdeel reageerde enthousiast, maar werd teruggefloten door de lokale adviescommissie voor de kunst. Die vond dat er een ordentelijke procedure moest komen met inzendingen van verschillende kunstenaars en inspraak van de zwarte gemeenschap.

Met Caravan werd afgesproken dat zij de aanbetaling voor het grote beeld – 15.000 euro – kon gebruiken voor het maken van een tijdelijk kunstwerk. Dat werden vijf wandelingen die herinneren aan de lange mars die King en zijn aanhangers in 1965 liepen in Alabama. Vanwege de uitbraak van corona legde Caravan de tocht in haar eentje af.

Dat was in maart. Twee maanden eerder had de kunstenares toch een groot beeld van King in het park geplaatst. Op eigen initiatief, op eigen kosten en op eigen risico, zo benadrukte de gemeente, die verrast was door de creatieve ongehoorzaamheid, maar ook geen grote behoefte voelde om het beeld van de zwarte kampioen te ­verwijderen.

Afgelopen zondag was de onthulling, op kosten van de SP. De Amsterdamse voorman Tiers Bakker trad op als spreekstalmeester en Kamerlid Sadet Karabulut mocht vertellen dat de strijd van King ook haar strijd is. Het samen gezongen We shall overcome klinkt in het zuiden van Amsterdam op de een of andere manier toch anders dan in het zuiden van Amerika.

De onthulling werd gevierd als een erkenning, een overwinning van activisme en kunst op bestuur en bureaucratie. Maar zo is het ook weer niet, moest Caravan vernemen toen zij eerder in de week aanschoof bij de stadsdeelcommissie om haar rekening van 21.000 euro voor het beeld toe te lichten. Het is en blijft haar eigendom.

Ook de guerrillakunst gaat voor de baat uit. Op de webshop van Caravan kan voor 1250 euro het kleine beeld van King worden besteld, waarbij de koper de keuze heeft uit een gaaf of een onthoofd exemplaar. Tip voor de gemeente: het grote beeld is hier verkrijgbaar voor 19.750 euro.

Reageren? patrick@parool.nl