Opinie
'Ted Bundy is een vrouwenhater, niets meer'
Er is een hype over vrouwenmoordenaar Ted Bundy ontstaan, betoogt Tessel ten Zweege. 'De mythe die hij van zichzelf schiep wordt gretig herhaald.'
Ted Bundy heeft meer dan dertig jonge vrouwen vermoord voordat hij in 1989 werd geëlektrocuteerd. Dat is het enige wat ik over de man had kunnen vertellen voordat ik de Netflix-documentaire Conversations with a killer: The Ted Bundy Tapes keek.
Ik begon de eerste aflevering met verwachtingen van een bekentenis die decennialang is uitgebleven, een soort afsluiting voor de families van de slachtoffers en een antwoord op de vraag: hoe heeft deze man meer dan dertig moorden kunnen plegen voordat hij werd opgepakt?
De documentaire geeft een resoluut antwoord op deze vraag: hij was een charmante en aantrekkelijke man. Deze uitspraak wordt gedurende de documentaireserie meerdere keren herhaald. Het aantal positieve bijvoeglijke naamwoorden dat journalisten Stephen Michaud en Hugh Aynesworth gebruiken om de moordenaar te beschrijven, geeft haast het idee dat de narcist in kwestie aan het script heeft meegeschreven.
Het is een opmerkelijke keuze van de producenten van de serie. Vooral wanneer duidelijk wordt dat Bundy zichzelf erg hoog heeft zitten en de mensen om hem heen hem anders zagen, zoals te zien is in interviews van Bundy en zijn kennissen die na elkaar worden afgespeeld.
Ook Carol DaRonch, een overlevend slachtoffer, zegt nooit gecharmeerd te zijn geweest van haar aanvaller. Hij overdonderde de meesten van zijn slachtoffers door te doen alsof hij politieagent was of door hun kamer in te kruipen wanneer zij sliepen. Waarom wordt het narratief dat Bundy voor zichzelf heeft verzonnen zo klakkeloos gereproduceerd?
Charmant
Het punt dat de documentaireserie en de speelfilm willen maken, is dat Bundy zo charmant was dat hij met het grootste gemak slachtoffers mee naar huis kreeg en mensen van zijn onschuld kon overtuigen, zelfs na een moord op klaarlichte dag. Naar mijn mening laten de producenten hier een aantal belangrijke factoren buiten beschouwing.
Bundy was een witte man die overtuigend gebruikmaakte van zijn privilege. De dag voor zijn executie noemden journalisten hem publiekelijk intelligent en welbespraakt, alsof er nog even een goed woordje voor hem moest worden gedaan. Demonstranten op straat konden niet geloven dat Bundy een seriemoordenaar was, want 'zo zag hij er gewoon niet uit'. Een blind vertrouwen waar menig verdachte van kleur, schuldig of niet, nooit vanuit kan gaan.
In plaats van een intelligente man met een mysterieuze drang om te moorden, was Bundy een wanhopige voorloper van de 'incel': een seksueel gefrustreerde man die vrouwen voor zijn frustratie verantwoordelijk hield. Bundy werd gedumpt door zijn eerste vriendinnetje, kort voordat hij begon met moorden, en zijn slachtoffers hebben bijzonder veel weg van deze ex-vriendin.
Tessel ten Zweege
Werkzaam voor Women’s March Nederland
Gemotiveerd door een afwijzing koesterde Bundy een haat tegen vrouwen die in de documentaire wordt weggemoffeld. Een man die zijn onzekerheid probeerde te compenseren door leugens en opschepperij wordt zo neergezet als een onbegrepen antiheld die het goed deed bij de vrouwen.
Tienerromance
Ted Bundy begint een populair merk te worden; op 26 januari ging Extremely Wicked, Shockingly Evil and Vile in première. In deze verfilming van Bundy's leven speelt Zac Efron, die mijn generatiegenoten nog kennen als onze eerste liefde vanwege zijn hoofdrol in High School Musical, de rol van de seriemoordenaar.
Je zou na het kijken van de trailer ook zomaar kunnen denken dat Extremely Wicked, Shockingly Evil and Vile in het genre tienerromance thuishoort, niet alleen door een knipogende Zac Efron, maar ook vanwege de opbeurende muziek en een dosis relatiedrama.
Uiteindelijk heeft Ted Bundy, de outcast die op brute wijze tientallen vrouwen heeft vermoord, toch zijn zin gekregen. De mythe die hij van zichzelf schiep als intelligente en knappe man wordt gretig herhaald door de media, en zelfs na zijn dood wordt de moordenaar nog geromantiseerd.
Ted Bundy was geen 'Evil Genius', hij was gewoon wit. Zijn slachtoffers waren geen tienermeisjes die bij bosjes vielen voor zijn charmes, maar doodgewone studentes die het doelwit werden van een vrouwenhater.
Het lijkt me de hoogste tijd om vrouwenhaat niet meer te verheerlijken en wit privilege serieus te nemen, in plaats van mee te gaan in de waanbeelden van een narcist.