RTL en Jinek kunnen beter in de spiegel kijken

Aan de vooravond van deze coronaverkiezingen zou het moeten gaan over de fundamentele vragen. Helaas zal het dit weekend alleen maar gaan over een rel bij Jinek. Een rel rond een omstreden optreden van een cabaretier, en een weggelopen politicus die in de peilingen rond de vier à vijf zetels schommelt maar die desondanks nog altijd wordt behandeld alsof hij het halve land vertegenwoordigt.

Nu was de uitgebreide bevraging van Baudet sowieso niet echt meer nodig, want alles was al bekend. De bonnetjes waren bewaard, getoond en uitgebreid besproken. Iedereen had al lang en breed kunnen horen en zien waar Baudet voor staat, met wie hij zich inlaat en wat er in zijn partij plaatsvindt. Toch blijft Baudet, de man die zegt dat Nederlanders met een migratieachtergrond die opkomen voor gelijkwaardigheid ‘maar beter wat bescheidener kunnen zijn als ze in onze landen willen wonen’, zichzelf voortdurend ‘de minst racistische persoon in het parlement’ noemen. Een uitspraak die zo grappig is, dat ze beter hém als afsluitende comedian bij Jinek hadden kunnen neerzetten. Als Baudet zelf had mogen optreden, was hij ook nooit weggelopen.

Wij hadden een halve uitzending toegekeken hoe een onderkoeld woedende Eva Jinek in een kafkaëske, semantische discussie verzeild raakte met Baudet. Jineks verontwaardiging en woede waren oprecht, maar zij en haar redactie hadden zichzelf beter deze vraag kunnen stellen: als de extreme, racistische, antisemitische drek binnen Forum zo evident is, waarom bieden ze voorman Baudet dan telkens opnieuw zo’n groot podium? Waarom sturen ze Jaïr Ferwerda, de man die als kind vermoedelijk in een ketel met agressie opwekkende olijkheid is gevallen, nog op Hiddema af voor een clownesk filmpje? Het had geen zin en bovendien: alles wat je aandacht geeft, groeit.

Jinek en RTL boden hun excuses aan voor Konings optreden. Slap om de comedian, die al jaren kind aan huis is bij je talkshow en bij wie je dus weet wat je van hem kunt verwachten, zo opzichtig voor de bus te gooien. RTL en Jinek kunnen beter in de spiegel kijken. Los van je mening over Konings optreden: deze rel is een logisch gevolg van hun eigen talkshowfilosofie, die ervan uitgaat dat kijkers afhaken wanneer je politiek niet omlijst met komisch entertainment.

Dat is niet zo, de kijker is veel minder dom dan ze in Hilversum denken, maar zelfs als het wel waar is, zou ik zeggen: voed de kijker eens op. Helaas: er moet gelachen worden. Maar als de dienstdoende comedian er dan eens snoeihard ingaat, iets dat doorgaans trouwens juist wordt toegejuicht door rechts, dat links altijd uitmaakt voor beroepsgekwetsten, slaat die filo­sofie dood.

Bij Forum spelen ze nu het slachtoffer, maar na afloop zijn er op de partijburelen ongetwijfeld wat feestelijke whisky’tjes achterover getikt. Over de kritische bevraging van Baudet zal niemand het meer hebben. Ondertussen zal deze ophef twee dagen alle zuurstof wegnemen bij de wezenlijke, urgente vraagstukken waarover we op 17 maart stemmen. De randverschijnselen opblazen, om het maar niet over de inhoud te hoeven hebben: we zijn er in dit land helaas te goed in.

Johan Fretz is schrijver en theatermaker. Hij schrijft op woensdag en zaterdag een column voor Het Parool.