Poetin kan zijn gezichtsverlies beperken door de spelregels tijdens het spel te veranderen

Hoe erken je verlies?

Ik speel een spelletje met mijn kleinzoon.

Wat is nu pedagogisch verantwoord: hem leren dat verlies niet zo erg is, of hem laten zien dat ik na verlies dubbel mijn best ga doen om te winnen?

Als mijn kleinzoon wint, zeg ik: “Gelukkig. Want eigenlijk heb ik gewonnen.”

Hij wordt kwaad.

“Nee opa! Ik heb gewonnen. Waarom denk je dat jij hebt gewonnen?”

“Ik heb gewoon gewonnen. Jij hebt verloren.”

“Nee opa! Jij hebt verloren! Ik heb gewonnen.”

“Nee, ik heb gewonnen. We speelden namelijk dat wie het laagste aantal punten heeft wint. Ik heb het laagste aantal. Dus ik win.”

Hij weet dat ik hem in de maling neem, maar kan het niet goed zetten.

Ik vraag me af of Poetin niet moet doen wat ik met mijn kleinzoon doe. Een overwinning claimen die geen overwinning is.

“Met trots kunnen we zeggen dat het ‘t Rode Leger is gelukt de nazi’s aan onze grenzen tegen te houden. We hebben daarvoor veel offers moeten getroosten en hoewel de Oekraïners werden geholpen door Europa en Amerika zijn wij in staat gebleken de vijand terug te dringen.”

Het zou voor Poetin een mogelijkheid zijn om zijn gezichtsverlies te beperken. De spelregels tijdens het spel veranderen. Zoals hij ook de taal verandert als hem dat uitkomt: Oekraïners zijn opeens nazi’s, oorlog is een speciale operatie, de vijand is Amerika en Europa.

Mijn kleinzoon begrijpt hoe ik hem in de maling neem en doet hetzelfde, zodat hij het volgende spelletje wint.

“Nu heb ik weer gewonnen,” zeg ik.

“Nee opa, ik heb gewonnen.”

“Nee, ik. Ik heb de meeste punten.”

“Maar we speelden wie de minste punten heeft.”

“Maar de spelregels zijn: wie de meeste punten heeft, wint. Ik win! Kijk maar naar de spelregels.”

“Nee, jij keek daarnet ook niet naar de spelregels.”

Vredesonderhandelingen. Opa neemt zijn verlies. Deelt complimenten uit. Is het verstandig om m’n kleinzoon te leren dat regels altijd onderhandelbaar zijn? Of zijn regels regels? Maar wie bepaalt die regels? Waarom moet je je eraan houden als je verliest?

Na de Tweede Wereldoorlog had vooral mijn moeder geleerd dat regels er niet toe doen. Als ‘ze’ je willen pakken, pakken ze je. Mijn vader, jurist, meende daarentegen dat het het beste was om je strikt te houden aan regels en wetten.

Ik ben duidelijk een kind van mijn moeder dat zijn vader bewondert.

Theodor Holman (1953) is columnist, schrijver, televisie- en radiomaker. Elke dag, uitgezonderd zondag, lees je hier zijn column. Lees alle columns van Theodor Holman terug.

Reageren? t.holman@parool.nl.