Opinie: ‘Elektrisch rijden is de oplossing niet, minder en efficiënter reizen wel’

In het coalitieakkoord zet het nieuwe kabinet in op het stimuleren van elektrisch vervoer, de groei van een tweedehands markt van elektrische auto’s en de verdere verbetering van de laadinfrastructuur. Het doel: Nederland moet de groene mobiliteitskampioen van de wereld worden. Onze overheid zet daarvoor volledig in op elektrificatie. Dat is belangrijk, maar geen einddoel. Wij van De Jonge Klimaatbeweging pleiten daarom niet alleen voor elektrisch reizen, maar vooral voor minder en efficiënter reizen.

In het verduurzamen van ons reisgedrag staat één vraag centraal: hoe zorgen we ervoor dat alle dieselauto’s worden vervangen door elektrische wagens? Er is één vraag die we vergeten te stellen: hoe willen we ons bewegen? Om klimaatneutraal te worden, moeten we namelijk niet alleen kijken hoe we een duurzaam sausje over de huidige situatie kunnen gooien. We moeten onze manier van bewegen drastisch veranderen.

Kritieke metalen

Als we alle fossiele auto’s ter wereld vervangen door elektrische auto’s, zijn we dan waar we willen zijn? Wij denken van niet. Dan staan vijfpersoonsauto’s nog steeds het grootste deel van de dag stil op schaarse grond waar ook een woonwijk of natuur kan staan of kinderen kunnen spelen, om vervolgens één uur per dag door één persoon gebruikt te worden. Volgens ons is het helemaal niet wenselijk om alle individuele auto’s te vervangen. Daarnaast berekende adviesbureau Copper8 al dat er überhaupt te weinig kritieke metalen bestaan voor de grootschalige overstap naar elektrisch vervoer. We moeten dus verder gaan.

Dé oplossing voor ons mobiliteitsvraagstuk is ons minder en efficiënter bewegen. Het thuiswerken biedt hier al een simpele oplossing. Anderhalve dag thuiswerken scheelt 3 miljard gereden kilometers, goed voor een klimaatwinst van ongeveer 353.600 ton CO₂. Maar er zijn nog veel meer oplossingen om op in te zetten: zo kunnen we werknemers meer motiveren om te carpoolen, met aparte carpoolstroken op de snelweg. Of mensen hun eigen auto laten inleveren in ruil voor gratis openbaar vervoer. Als het aan jongeren ligt, reizen we in de toekomst zo min mogelijk met de (eigen) auto. In plaats daarvan zetten we in op goedkoop of gratis openbaar vervoer, veilige fietsinfrastructuur en fietssnelwegen en betaalbare en beschikbare deelmobiliteit.

Nu investeren

Het doel om ons minder en efficiënter te bewegen moet centraal staan in de verduurzaming van ons reisgedrag, in plaats van enkel de elektrificatie van individuele auto’s. Bovenop de miljoenen euro’s voor VDL Group en DAF Trucks, moet het Rijk investeren in gedragswetenschap en innovatie en opschaling bij ProRail, NS en bedrijven als GreenWheels en MyWheels. Als we daar nu in investeren, kunnen we in de toekomst pas écht duurzaam reizen.

Aniek Moonen, voorzitter De Jonge Klimaatbeweing, Utrecht