Opinie: ‘Beperk het gebruik van smartphones bij kinderen (en dat begint bij de ouder)’

Steeds vaker lees je over plannen om mobieltjes in de klas te verbieden. Laten we een stap verder gaan. Smartphones beroven ons van onze aandacht, dus moeten ze op veel meer plekken verboden worden. Ouders zouden daarbij het goede voorbeeld mogen geven.

Elke generatie heeft jeugdige rebellen die niet door ouders worden begrepen. Of het nou gaat om het lange haar van de hippiegeneratie, de punklook van de jaren 80 of de hiphopslang van rond de eeuwwisseling: de jeugd kan zich altijd verheugen op opgetrokken wenkbrauwen van ouderen, die niet begrijpen wat er nou gers, lauw, dope of cool is.

Gaat die vlieger niet ook op bij het telefoongebruik van schoolgaande kinderen? Laat het telefoontjes-in-de-klas-debat niet zien hoe weinig begrip ouderen hebben, die niet zijn opgegroeid met technologie en niet doorhebben hoe belangrijk de telefoon voor kinderen is?

Goudvis

Het korte antwoord op deze vraag is: nee, dat doet het niet. Smartphones zijn minder onschuldig dan lang haar of wijde hiphopbroeken. Ze zorgen er ook buiten het klaslokaal voor dat kinderen zich minder goed kunnen concentreren. De gemiddelde aandachtspanne is gedaald van 11 naar 8 seconden, een seconde minder dan die van een goudvis. Daardoor wordt het lezen van boeken een serieuze opgave, wat versterkt wordt doordat online chatten zorgt voor een slechtere leesvaardigheid. Universiteiten spreken van een leescrisis. Nederlandse scholieren zijn steeds slechter gaan lezen en begrijpen steeds minder vaak waar een tekst over gaat. Zorgwekkend.

Excessief smartphonegebruik maakt kinderen niet alleen dommer, maar ook ongelukkiger, wat een ander belangrijk verschil is met hippiemode of hiphopslang. Jongeren die maar één uur per dag in plaats van drie op sociale media te vinden zijn, zijn veel blijer met hun uiterlijk en gewicht. Wie een week met sociale media stopt, voelt zich minder depressief en angstig. Het aantal depressies en eetproblemen onder jongeren is sinds Instagram explosief gestegen.

Twee uur schermtijd

Mobieltjes zijn dus niet alleen een probleem in de klas, maar ook daarbuiten. Wie wil dat jongeren zich weer kunnen concentreren, boeken lezen of gelukkig zijn, moet een veel strenger smartphoneregime voorstellen. De World Health Organisation heeft duidelijke richtlijnen geformuleerd voor het maximum aan schermtijd voor jongeren: maximaal twee uur per dag.

Scholieren zijn overigens niet de enigen met een telefoonverslaving. Kinderen apen namelijk het gedrag van hun ouders na. 41 procent van de kinderen heeft het idee dat ze niet genoeg aandacht krijgen, omdat hun ouders meer aandacht hebben voor hun telefoon. Dat is illustratief voor de manier waarop ouders omgaan met hun telefoon. Een op de drie kinderen noemt zijn ouders zelfs telefoonverslaafd. Als we willen dat kinderen hun telefoon met rust laten, ligt er een belangrijke taak weggelegd voor ouders: het goede voorbeeld geven.

Aaron Mirck, Amsterdam