Is Poetin gek aan het worden?

Ik heb weer geprobeerd Poetin te ‘lezen’.

Is hij gek aan het worden? Kunnen we iets zien aan zijn gezicht? Trillen zijn stembanden als hij zijn zinnen voorleest?

Het antwoord op deze vragen is: nee.

Poetin is saai.

Zelensky niet.

Zelensky heeft baat bij zijn acteursverleden, al is zijn Engels soms onverstaanbaar. Stel dat hij geen charisma zou hebben, dan zou hij dat goed kunnen spelen.

Maar wat is charisma dan?

Hij is nu een president in oorlog. Hij gaat over mensenlevens. Niet over tien, maar over duizenden en duizenden. Hij heeft uiteraard een militaire staf om zich heen, maar toch... Zelensky zet zijn charisma nu in om wapens te krijgen. Maar zouden we hem die niet gegeven hebben als hij ook saai was? Is charisma niet iets wat je iemand toedicht? Wat is in hemelsnaam het charisma van koning Willem-Alexander? Hoeveel mensen juichen hem niet toe?

Poetin is een oud KGB’er, gewend opdracht te geven mensen te liquideren. En of je er nu één liquideert of duizend, tienduizend of honderdduizend, maakt dan niets meer uit. Al heeft hij voor mij geen charisma, miljoenen Russen zijn van hem onder de indruk. Die Russen vinden dat Zelensky totaal geen charisma heeft.

Je zou kunnen beweren dat het morele probleem om mensen te offeren voor de Russische ex-James Bond kleiner is.

Maar wat maakt dat uit? De dood kent hiërarchie, rang noch stand.

Dat Poetin makkelijker beslissingen over leven en dood kan nemen dan Zelensky is misschien prettiger voor zijn eigen gemoedsrust, maar niet voor die van ons. En in onze ogen ook niet voor de Russische soldaten.

Het is tevens zo dat naarmate er meer soldaten vallen in de strijd de noodzaak om te winnen toeneemt. De doden van de verliezer zijn nog meer zinloos gesneuveld dan die van de winnaar. Het staat klungelig op zo’n graf: hij vocht voor niets voor zijn land en verloor.

In Ysselsteyn in Limburg is een massabegraafplaats voor Duitse soldaten uit de Tweede Wereldoorlog. Het zijn er meer dan 30.000. Kun je trots zijn dat de geallieerden ze hebben omgebracht? Je kunt er zeker niet rouwig om wezen. Voor alle oorlogsdoden is het woord ‘tevergeefs’ bedacht, maar voor die Duitse gesneuvelden helemaal. Hoewel, misschien meenden zij met hun dood een bijdrage te leveren aan een betere wereld. In zekere zin is dat gelukt; door het verlies van hun leger raakten wij verlost van een gruwelijk regime.

Theodor Holman (1953) is columnist, schrijver, televisie- en radiomaker. Elke dag, uitgezonderd zondag, lees je hier zijn column. Lees al zijn columns terug iLees alle columns van Theodor Holman terug.

Reageren? t.holman@parool.nl.