Ik ga infiltreren in een jury, gewoon een beetje meelullen

Ik ga infiltreren in een jury. Maakt me niet uit welke. De beste paardenworst, de beste cabaretvoorstelling, de dikste lippen in een lief gezicht.

Gewoon een beetje meelullen. Heel geconcentreerd een stukje paardenworst op mijn tong leggen, de ogen dichtdoen en dan iets zeggen wat rechtstreeks het juryrapport in kan. “Met deze paardenworst bewijst Slachthuis Rigoureus dat er, heel anders dan met hun worst van 2017, een perfecte mix is gevonden tussen kruiden en vlees. Je proeft het paard. Een gelukkig paard.”

Ik denk dat ik het kan, dit soort teksten oplepelen en me door zo’n jureringstraject heen rommelen. Enkele jaren geleden was ik nog niet zo ver. Ik werd gevraagd plaats te nemen in een jury die, ergens in Zeeland, dagenlang films zou beoordelen. Ik antwoordde dat ik dat jaar precies drie films had gezien. Vonden ze geen enkel bezwaar. Ik heb ze toen Rafael van der Vaart aangeraden.

Ze vroegen me op een ongelukkig moment. Ik had dat jaar net mijn zoveelste woedende mail gestuurd, dit keer naar een organisatie die vroeg of ik tijdens een feestelijke middag de winnaar wilde aanwijzen van een poëziewedstrijd voor kinderen.

Ik mailde ze wat ik altijd mail: ‘Nee! Opgelazerd met jullie meetlintjes. Kunst is geen wedstrijd. Nooit zal ik tegen een kind zeggen dat hij helaas als zesde is geëindigd met zijn gedicht Mamma is Dood.’

Nu ben ik van gedachten veranderd. Het is veel beter om het kwaad van binnenuit te bestrijden. Ik kan wel blijven schreeuwen dat elke prijs alleen iets zegt over de hoogmoed van de jury en dat je als mens volledig af bent wanneer je denkt dat alleen jij kunt beoordelen wat mooi of niet mooi is.

Ik kan wel blijven roepen dat iedere kunstenaar die zich laat jureren een domme narcist is, maar zelf zat ik ook ooit met zweet in mijn handen te wachten of ik Het Beste Sportboek Van Het Jaar had geschreven. Ik schaam mij diep. Ik heb aan dat zelfbevredigingscircus meegedaan. Ik werd tweede. Geen idee wie er in de jury zaten.

Daarom wil ik iets terugdoen voor iedereen die ooit is beoordeeld. Ik ga me in een jury wurmen. Ik hoef niet bang te zijn dat ze dit stuk lezen. Juryleden lezen niet. Ze hangen boven foto’s en mompelen juryachtige dingen.

Ik ga een foto in mijn handen pakken en ik zeg: “De verwoestende kracht van de Holocaust in één beeld gevangen.” Meteen alle andere juryleden om me heen. Op de foto zien ze een eendagskuiken naast een dobbelsteen.

Nico Dijkshoorn schrijft wekelijks een column voor Het Parool en spreekt zijn bijdragen ook geregeld in.

Reageren? n.dijkshoorn@parool.nl.