Hoe kan een puber met een mes nou straffeloos een man doodsteken?!

Hoe kan een puber met een fors mes nou straffeloos een man doodsteken?! De kwestie schokt de nabestaanden van de Nijmeegse dakdekker en topskater Casper Verheijen (29) – én wekt verbazing op onze redactie.

De toen 15-jarige scholier stak Verheijen op 18 januari 2022 dood tijdens een wilde vechtpartij aan de zuidwestoever van de Sloterplas, in Amsterdam-Osdorp. De rechtbank acht doodslag weliswaar bewezen, maar strafte de jongen maandag niet omdat hij ‘uit noodweer’ stak.

Noodweerzaken zijn een bijzondere soort. Het rechterlijke oordeel wordt vaak lastig begrepen, dus onze journalistieke taak ze fatsoenlijk te duiden, wint aan gewicht. Van ‘vrijspraak’ door labbekakkerige rechters is geen sprake, maar zo komt het vaak wel over.

Kort samengevat: de jongen kon volgens de rechters niet anders dan zich verdedigen. Het ‘is zeer kwalijk’ dat hij dat mes op zak had, maar dat ‘maakt niet dat het gebruik daarvan in alle omstandigheden onrechtmatig is’, staat in het vonnis.

Die fatale middag was Verheijen na het werk met collega’s naar coffeeshop Sensemillia aan Meer en Vaart geweest. Toen hij naar buiten liep, riep een van drie tieners wat. Hij draaide zich boos om en probeerde die jongen een kopstoot te geven. Die sloeg hem in zijn gezicht.

Vervolgens ontspon zich een matpartij tussen Verheijen plus twee toegesnelde collega’s en de drie jongens. Verheijen hield de 15-jarige uiteindelijk tegen de grond en haalde uit naar zijn gezicht, terwijl zijn collega hem tegen zijn hoofd schopte.

De jongen pakte in paniek zijn mes en raakte de grotere en sterkere Verheijen twee keer in zijn linkerarm en één keer, dodelijk, in zijn hart.

Alles afwegende oordeelt de rechtbank dat de jongen niet de kans had ‘een minder zwaar middel te gebruiken’. Het geweld was ‘heftig’, maar gepast. Openlijk geweld door de jongens samen vindt de rechtbank niet bewezen en het bezit van het mes stond niet op de aanklacht. Geen straf, dus.

Ik maakte het nog wilder mee. Twee mannen die tien jaar geleden op elkaar schoten in een volle kroeg aan de Nassaukade, werden allebei ontslagen van rechtsvervolging. De een had volgens de rechters geschoten uit zelfverdediging (noodweer), de ander hoefde zichzelf en anderen weliswaar niet acuut te verdedigen, maar dacht van wel: ‘putatief noodweer’. Ze kregen kleine strafjes voor hun vuurwapenbezit.

Dan was er nog de kapper op de Albert Cuyp die straffeloos bleef nadat hij in 2000 ‘uit noodweerexces’ (vanwege paniek doorgeschoten noodweer) een doorgedraaide klant had doodgestoken met zijn schaar. Tien jaar nadien kreeg hij wéér geen straf omdat hij in zijn radeloosheid niet had beseft dat hij zijn schaar nog in zijn vuist had toen hij in 2007 een lastige klant stompte – en zwaar verwondde.

Leg het maar uit.

Paul Vugts schrijft elke vrijdag over zijn werk als misdaadverslaggever. In de Parool Misdaadpodcast vertelt hij samen met collega Wouter Laumans over ontwikkelingen in Amsterdam en ver daarbuiten.

Reageren? paul@parool.nl