‘Het legaliseren van drugs maakt capaciteit politie vrij voor andere misstanden’

Het hoeft niet te verbazen wat Het Parool vorige week vrijdag berichtte: ‘Drugshandel lokt veel jongeren uit Zuidoost’. Wat wel moet verbazen is dat er nog steeds wordt gedacht dat drugscriminaliteit ooit uitgebannen kan worden. Het is al jaren bekend dat het verbod op drugs de markt overlaat aan criminelen van diverse pluimage. We zien onder onze ogen gebeuren dat dit gepaard gaat met veel geweld, om niet te spreken van drugsoorlogen.

Amsterdam heeft steeds meer te lijden onder drugsgerelateerde criminaliteit. De stad is een van de grote verliezers van de ‘war on drugs’. Hoeveel doden moeten er nog vallen voor we beseffen dat drugscriminelen de lakens uitdelen? Dat moeten we letterlijk opvatten: de witte lakens die gedrapeerd worden over de lijken.

Wereldwijd worden er vele miljarden dollars en euro’s met de handel in drugs verdiend, terwijl dat geld wordt weggezet naar belasting­paradijzen. Dat ontwricht het internationale ­financiële systeem. En met dat geld infiltreren de drugscriminelen in alle hoeken van de wereld onze gewone dagelijkse economie.

Aan de andere kant worden er voor de mondiale ‘war on drugs’ jarenlang miljarden dollars en euro’s uitgegeven. We zijn er niks mee opgeschoten – en dat weten we al decennialang – maar er is wel veel geld weggegooid. Elk jaar is er weer meer illegale handel in drugs dan het jaar daarvoor, zijn er meer moorden en wordt de economie meer en meer vervuild door drugsbaronnen.

Landen in Latijns-Amerika zijn in de greep van drugsbaronnen, en dan hebben we het niet alleen over Mexico. In diverse delen van de wereld zijn als tegenmaatregel hele landschappen vernield en vergiftigd om te voorkomen dat er gewassen voor drugs groeien. Dan kunnen we ook aan Brabant denken waar het gif rond het schoolplein geloosd wordt. De gevangenissen in de VS, en niet alleen daar, puilen uit van mensen – veelal Afro-Amerikanen – die langdurig vastzitten vanwege kleine, aan drugs ­gerelateerde vergrijpen. In veel gevallen is hen het stemrecht ontnomen.

Alcohol versus drugs

De realiteit gebiedt ons in te zien dat er honderden miljoenen mensen van alles en nog wat gebruiken. Natuurlijk zijn er weleens gebruikers die daar ziek, zwak of misselijk van worden, maar dat is ook het geval bij alcohol, als er bijvoorbeeld te veel gezopen wordt. In de regel, moeten we toegeven, functioneren mensen die drugs gebruiken de volgende dag prima, zonder noemenswaardige kwalen of vormen van verslaving.

Het verschrikkelijke misverstand dat drugs schadelijker zijn dan bijvoorbeeld alcohol heeft ons wel mateloos veel leed bezorgd. Uiteraard moet er, net als bij alcohol, op kwaliteit worden gecontroleerd, maar dat kan alleen als drugs gelegaliseerd zijn en in de winkel ­verkrijgbaar. Dan weten gebruikers wat ze in­nemen, hoe sterk het is, en wat de risico’s ervan zijn.

Als de illegaliteit uit de markt genomen wordt kan er, wederom net als bij alcohol, beter gewerkt worden aan preventie van slecht of overmatig gebruik. Daarbij is er geen enkele aanwijzing dat er na legalisering meer gebruikt gaat worden dan nu.

Met het legaliseren van alle drugs is het voor criminelen op den duur niet meer aantrekkelijk om er handel in te drijven. Er is dan voor hen geen financiële speelruimte meer om, onder de legale prijs, soft- of harddrugs op de markt te brengen.

Stelt u zich voor hoeveel miljarden aan drugsopbrengsten nu in de zakken van criminelen eindigen. Zou het niet meer voor de hand liggen dat er, na legalisering, gewoon belasting over deze handelswaar geheven wordt, die de staatskas spekt? En bij een gelegaliseerde markt zal op den duur de politie niet meer massaal ingezet hoeven worden om ten strijde te trekken. De capaciteit van politie en justitie die daardoor vrijkomt, kan dan besteed worden aan bijvoorbeeld het opsporen en berechten van vrouwenhandel en kinderporno.

Politieke moed

Nee, als we drugs volledig legaliseren, verdwijnt de nu daarmee verbonden illegaliteit en criminaliteit niet van de ene op de andere dag. Wat in vele jaren aan criminaliteit opgebouwd is, heeft tijd nodig om af te bouwen. Legaliseren is helaas geen tovermiddel, maar waar het op dit ogenblik om draait, is de fabel de wereld uit te helpen dat de ‘war on drugs’ gewonnen kan worden. Het is cruciaal die fabel te ontkrachten en van z’n mythische kracht te ontdoen.

Het beroerde is dat niemand als eerste durft te roepen dat we moeten afkoersen op het legaliseren van alle drugs. Zeker voor politici is dat linke soep. Toch moet het er een keer van komen, en wel nu. Als ik er zo over nadenk, lijkt me dat die rol uitstekend past bij de burgemeester van Amsterdam: Femke Halsema, en bij een stad als Amsterdam. Als het hoge woord er eenmaal uit is, dan kan productief nagedacht worden over een strategie.

Men hoeft geen profeet te zijn om te beseffen dat de weg naar legalisering niet eenvoudig zal zijn, maar altijd te verkiezen boven de hopeloos verloren ‘war on drugs’. Gun die jongeren uit Amsterdam-Zuidoost dat ze niet hoeven te ­leven in een wereld waar handel in drugs het enige levensperspectief is, met het bijbehorende geweld.

Kortom: Femke Halsema, toon politieke moed.