Lezersbrief
‘Geef deel van de winst van Bol en AH aan kleine winkels’
Volgens Maurijn Rezvani, masterstudent economic policy, zou de excessieve winst van grote bedrijven in deze crisis eerlijk verdeeld moeten worden met kleine ondernemers. Zo’n ingreep werd in de Tweede Wereldoorlog ook gedaan.
Van de ene op de andere dag staat veel ondernemers het water aan de lippen, terwijl andere bedrijven juist profiteren van de coronacrisis. Topeconomen Gabriel Zucman en Emmanuel Saez pleiten daarom voor een excessieve winstbelasting, om het herstel eerlijker te laten verlopen. Astronomische groei van onlinesupermarkten kan de horeca uit de brand helpen. Geef boek- en kledingwinkels een deel van de excessieve winst van Bol.com. Deze bedrijven gaan er dan niet op achteruit, slechts iets minder op vooruit. Het herstel wordt daarmee een herverdelingsvraagstuk.
Het is een eenvoudige maatregel die ook nog economisch herstel stimuleert. Neem het gemiddelde van de winsten van de afgelopen vier jaar en belast het positieve verschil dat dit jaar door de coronacrisis is ontstaan. De belasting kan vervolgens worden afgetrokken van de extra loonkosten die tijdens de crisis worden gemaakt, om te stimuleren dat bedrijven werknemers blijven aannemen en ruimschoots uitbetalen. Wat bedrijven weer als loon uitkeren dankzij de excessieve winstbelasting, verlicht de rekening van de overheid en stimuleert de economie.
Het zou niet de eerste keer zijn dat er in een crisissituatie naar zo’n rigoureus instrument wordt gegrepen. In oorlogstijd werd deze maatregel genomen om ervoor te zorgen dat niemand abnormaal veel zou verdienen aan bloedvergietende strijd. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden in de VS van 1940 tot 1950 exorbitant hoge winsten met maar liefst 95 procent belast. Dat zorgde ervoor dat bedrijven niet van de oorlog konden profiteren, want profiteren van een crisissituatie werd als onwenselijk beschouwd.
Laten we wel wezen, het is niet alsof grote bedrijven al veel winstbelasting betalen. Nederland loopt jaarlijks 1 tot 2,5 miljard euro mis doordat winst via belastingparadijzen verschoven wordt. Dat óók de extra coronawinsten niet of nauwelijks belast zullen worden, voelt als een trap tegen het zere been. Een excessieve winstbelasting kan de pijn verzachten.
Dit is een belangrijk moment voor nu en toekomstige crisissituaties. Zijn wij in staat geld op een rechtvaardige manier te herverdelen? Of laten we, zoals na de crisis van 2008, de ongelijkheid weer toenemen?
Maurijn Rezvani, masterstudent economic policy aan de Universiteit Utrecht.
